Yazılar

Kamber Ateş nasılsın? … -Kamber ateş nasılsın? Sömürge coğrafyamızda resmi dil statüsüne erişemediği için yok sayılmakla kalınmayıp yasaklanan dilimizin, birkaç kuşaktır yaşattığı karın ağrısını hissettiriyor bu cümle. Tarih boyunca savaşlar, göçler, afetler; birçok topluluğun, dilin, kültürün ve topyekûn yok olmasına şahitlik etmiştir. Kimi zaman da egemen toplumun dili ve kültürü ...

savaş bir halk sağlığı sorumluluğudur! TOPLUMSAL BARIŞ SAĞLIKÇILARIN BİRİNCİL SORUMLULUĞUDUR… Mehmet Zencir Ata Soyer Sağlık ve Politika Okulu   Anlaşmazlıkların çatışmaya döndüğü günlerden, çatışmaların şiddetlendiği, şiddetin savaşa sıçradığı günlerdeyiz. Savaş ortamı gerilimleri giderek artırıyor, şovenizm yaşamın her alanına sirayet ediyor. Çalışma yaşamı, medya, akademi, kamu hizmetleri… Profesyonel (?) olarak yürütmekte ...

Pozitivist bilim anlayışı yaşamsal olan her şeyde olduğu gibi sağlık biliminde de kendi zihniyetini yerleştirmeyi başarmıştır. İnsanın oluşumunu anlatırken sperm yumurta ilişkisinde sperm baskın, yumurta edilgen bir karakter gibi anlatılır. Bir sonucu tartışırken tarihe dönüp bir bakarız, tarihte ne oldu diye. Sağlık bilmelerinde de tarihe dönüp baktığımızda insanlık tarihinde bunun ...

Sağlığın toplumsallaşması (ST) ve sağlık hizmetlerinin demokratikleşmesi (SHD) birlikte yürütülmesi gereken süreçlerdir.  Her iki süreç de birbirini besleyen ve iç içe geçmiş faaliyetleri barındırır. Bu iki kavram önümüze koyacağımız işleri belirlemeye yardımcı olduğu için bu yazıda ayrı ayrı ele alınacaktır. Her iki kavram da genel olarak toplumsallaşma ve demokratikleşme tartışması ...

Kapitalist Modernite ve Ekolojik Tahribat Kapitalist modernitenin üçlü sac ayağı olan ulus devlet, endüstriyalizm ve kar maksimizasyonu (azami kar) insan eliyle doğanın yok edilmesini, ekolojik tahribatı derinleştirmiş ve gezegen yok edilişe sürüklenmiştir. Endüstriyalizm ve kar maksimizasyonu ikilisi doğayı sınırsız bir hammadde kaynağı olarak görür. İstediği her türlü hammaddeyi istediği zaman, ...

Ata Soyer Sağlık ve Politika Okulu olarak DSÖ’nün sağlık tanımı üzerine yürüttüğümüz tartışmalarda tanımın sınırlılığı, sağlığı koşullayan etmenleri görülmediği, özellikle insan merkezli olduğu ve siyasal sağlık diye tanımlayabileceğimiz toplumsal düzen kaynaklı sağlıklı(sızlık)ları görünmez kıldığı öne çıktı. Bu sağlık sorunlarını ele alışımızı da etkiledi. İlk kez DTK Sağlık Kurultayı (2011)’de, ardından ...

KÜRT MÜCADELESİNDE ATA SOYER* *Bu yazı, Dersim’de 11-16 Ağustos 2013 tarihlerinde yapılan  Ata Soyer Sağlık ve Politika Okulu’nun yaz kampında düzenlenen forumda, okul öğrencilerin tümünün katılımı ile yapılan değerlendirmeler sonucu kaleme alınmıştır. Ata SOYER Kürt Özgürlük Mücadelesi içinde yer alan bir aydın-eylemci-örgütleyiciydi. “Kürt mücadelesi ve Ata Soyer” diye başlamak ,“ve” ...

Kökleri şiddet ve gasp etme üzerine kurulu bir eril tahakküm düzeni olan ataerkil kapitalizmin yaşamı tehdit eden yüzü pandemi ile bir kez daha açığa çıktı ve bu süreçte karşı karşıya olduğumuz en büyük tehlikelerden biri, bu pandemiyi kaynaklandığı sistemden bağımsız ele almak olacaktır. Kadın bedeninin ve doğanın talanına, halkların sömürgeleştirilmesine, ...

Kapitalist modernitenin 19. yy itibariyle toplumda yarattığı çözülmeler belirgin bir hal almaya başladı. Sanayileşmenin bu döneme denk gelmesi tesadüf müdür? Endüstri tarih boyunca hep var olmuştur; endüstriyi sanayi devrimi ile sınırlamak yanılgılı olduğu gibi endüstri devrimini kapitalizmle bir tutmak da diğer bir sorunlu bakıştır. Endüstri devriminin kendine has tarihsel, toplumsal ...

  Aylardır insanlığı ve yaşamı derinden etkileyen yeni tip koronavirüs salgınının sonuçları çok daha uzun süre görülmeye devam edecektir. İnsanlık için yeni bir kriz olan bu salgını, aynı zamanda mevcut düzen için bir kırılma noktası olarak da görebilmek önemlidir. Dünyanın her yerinde salgınla birçok boyutuyla mücadele edilirken, salgının sebeplerini sorgulatmayan ...

Hiyerarşik toplum ile birlikte doğal toplumda yaşanan sapmalar sonucu gelişen tahakküm ve egemenlik ilişkileri beraberindeki krizler ile günümüze kadar gelmiştir. Egemenlik ilişkilerinin devlet formuna geçişi ile birlikte bu durum daha da karmaşık bir hal almış, devletin, kent üzerinde yoğunlaşmasıyla toplumsal hakimiyetinin kapsamı genişlemiştir. Kentle kurulan bu ilişki ve kentin temel ...

Tıbbi Kriz   Kapitalizm artık kendini sağaltma yeteneğini tümüyle yitirmiş bir uygarlıktır. Tüm yaşamın olağan akışını kesintiye uğratan Covid-19 salgını bunu bir kez daha göstermiş oldu. “Büyük insanlık” tüm kürede kol gezen ölümcül bir virüs tarafından aylarca kuşatıldı. Bu sefer tıbbi kriz, görkemli sermaye uygarlığının tam kalbinde patlak verdi, uygarlık ...

Geçmişin analizi, günceli anlamak ve geleceğe dair perspektif sunması açısından değerlidir. Salgınlar tarihine bakacak olursak; çiçek hastalığı yeni dünyayı öylesine büyük bir güçle işgal etmiştir ki, Kızılderili kültüründe açtığı politik yaralar hala iyileşememiştir. Veba, feodalizmin sonunu getirmiş, kapitalizmin tohumlarını atmıştır. Sıtma köle ticareti ile birlikte yayılmış; frengi sekse tehdit olarak ...

Mikroorganizmalar insanların deri ve bağırsaklarında, otçulların midesinde, toprakta çürütücü besleyici olarak, şarabı ve sütü mayalayıp, atmosferin havasını dengeleyerek tüm yaşam alanlarında dönüştürücü güçleriyle gezegenimizdeki yaşamı ustalıkla organize ederler. Bugün klimalar, hastaneler, tuvaletler, çöp yığınları, kullandığımız eşyalar, gıda pazarları mikropların yeni yaşam alanları arasındadır. 20.Yy da antibiyotiklerin keşfi ve ilaç endüstrisi ...

Koronavirüs krizinin politik etkileri nasıl değerlendirilmeli? Francis Fukuyama’nın Foreign Affairs dergisindeki yazılarındaki çerçevesi şöyle: Pandemi popülistlerin beceriksizliğine ve demogojilerine tanıklık ederken, profesyonalizm ve uzmanlığın faydalarını öğretti. Bolsonaro şimdilerde debelenmekte, Trump çoktan çuvalladı. Tersine Merkel etkileyici bir şekilde iyi idare etti. Yani, ‘Umut liberallerde(!)’. Washington Post’tan Ishaan Tharoor deyişiyle, Merkel tümüyle ...

“Devrimci bir doktor olmak için ya da sadece bir devrimci olmak için, öncelikle ortada bir devrim olması lazım. Yalıtık bireysel çaba, tüm saf ve temiz amaçlarına karşın yararsızdır ve en yüksek idealler için bütün bir hayatı adama isteği eğer biri yalnız başına çalışıyorsa -Amerika’nın herhangi bir köşesinde, yalnız başına- ilerlemeyi ...

Uygarlık krizi olarak ifade edilen bu krizi yeni bir yaşam ve uygarlık için biz değerlendirmez isek, kapitalizmin bu krizini aşma kapasitesine sahip olduğunu ve aşabileceğini bilmemiz gerekir. Sorun bizim ne yapacağımız… Korona ile birlikte “hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” alışıldık cümlesi çok sık kullanılmaktadır. Gerçi bu söz her toplumsal buhran ...

Küresel bir felaket olarak nitelendirilen ve kısa sürede dünyayı saran bir salgın ile karşı karşıyayız. Covid-19 virüsünün ortaya çıkışı ile ilgili ortaya atılan bir çok komplo teorisine karşın virüsün hem ortaya çıkışı hem de hızlı bir şekilde tüm dünyayı etkisi altına almasını kapitalizmin doğaya karşı talancı saldırısı ile açıklamak daha ...

Kapitalist uygarlık bir kömür-çelik uygarlığıdır. Modernizmin kalkınma ve ilerleme ideolojisinin yansıması olarak gelişen üretim ve üretim ilişkileri doğayı talana dayandığında ekolojik yaşam her geçen gün büyük tehditlerle karşı karşıya kalmaktadır. Sermayenin sürekli biriktirme ve tekelleşme istemi ancak sömürünün genişlemesi ve yaygınlaşması ile mümkündür. Bu durum gerek zorla gerekse de ideolojik ...

Laser TURABİ*YENİ YAŞAM GAZETESİ Kara ölüm her ne kadar veba ile sembolleşse de salgınlar ve iktidarların kitlesel katliamları sonucu gelişen ölümlerin bütünü olarak ifade edilmektedir kutsal kitaplarda. Ve kara ölüm mahşerin dördüncü atlısı olarak adlandırılırken, topluma ait olmayan ekonomi (gasp-talan-rant-sömürü) üçüncü atlı, iktidarlar ve devletlerin resmi politikaları ikinci atlı, kutsallığın ...