KORONA GÜNLÜĞÜ 7 OCAK 2021
Salgın yönetilemiyor! Sağlık emekçileri tükenmeye, ölmeye devam ediyor! Amasya Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği’nde çalışan Orkun Karadağ ve Aydın’da emekli diş hekimi Ali Kandemir Covid-19 sebebiyle hayatını kaybetti. Covid-19 nedeniyle yaşamını yitiren sağlık çalışanı sayısı bu ölümlerle birlikte 333’e çıktı.
***
2021’in ilk günleri itibarıyla küresel düzeyde toplam vaka sayısı 87 milyonu geçti ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyon 888 bin oldu. Yeni vaka sayısı 692 bin 614 kişi olarak seyrederken, bir günde gerçekleşen ölüm sayısı 14 bin 067 oldu. Aktif vaka sayısı ise 22 milyon 600 bin düzeylerinde seyrediyor. Bulaş tehdit çok ciddi düzeyde devam ediyor.
Dün yeni vaka bildiriminin yüksek olduğu ülkeler şunlar: ABD (231 bin), Brezilya (63 bin), İngiltere (62 bin), Rusya (24 bin), İtalya (20 bin), Fransa (25 bin), Hindistan (20 bin), Almanya (26 bin), Güney Afrika (21 bin), Kolombiya (16 bin), Türkiye (13 bin), Bir günde 5 binin üzerinde yeni vaka bildirimi yapan ülke sayısı 23 oldu.
***
Türkiye’de Covid-19 vaka ve ölümlerinde resmi istatistiklerde paylaşılan hızlar bile oldukça yüksek. Son 24 saatte 191 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Toplam can kaybı 22 bin 070 kişiye yükseldi. Yeni vaka bildirimi 13 bin 830 kişi oldu, hala oldukça yüksek hızda olduğuna dikkat çekebiliriz. Toplam vaka sayısı ise 2 milyon 283 bini aştı. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 1458 kişi. Günlük test sayısı 182 bin 645. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük olarak aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Worldmeters’a göre Türkiye toplam vaka sayısında dünyada 7.sırada yer alıyor, aktif hasta sayısı 97 binden daha fazla durumda. Ağır hasta sayısı ise 3 bin 303 kişi. Aktif hastaların içinde ağır hastaların payı yüksek bir düzeyde olmaya devam ediyor, %3.5 oranında ağır hasta sayısı dünya ortalamasının (%0.5) yedi katı düzeyinde!! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu bir kez daha hatırlatıyoruz.
***
Almanya Başbakanı Angela Merkel ile 16 eyaletin başbakanı bugün düzenledikleri toplantıda Aralık ortasından bu yana yürürlükte olan tam kapanma tedbirlerini ele aldı. Toplantıda, 10 Ocak’a kadar geçerli olan salgın önlemlerinin 31 Ocak’a kadar uzatılması kararlaştırıldı. Önlemlerin uzatılması ile hastaneler üzerindeki yükün hafifletilmesi ve yüksek enfeksiyon sayılarının düşürülmesi amaçlanıyor. Karar metnine göre, federal hükümet ile eyalet yönetimleri sosyal temasın ciddi ölçüde sınırlandırılması üzerinde de uzlaştı. Karar doğrultusunda, aynı evde yaşayanlar dışarıda sadece bir kişi ile buluşabilecek. Ayrıca enfeksiyon sayılarının çok yüksek olduğu, 7 günlük yeni vaka değeri 100 bin kişi başına 200’ün üzerinde olan bölgelerde dolaşıma da sınırlama getirilecek. Yeni önlemlere göre, bu bölgelerde kişiler geçerli bir nedenleri olmadığı sürece sadece evlerinin 15 kilometre uzağına kadar gidebilecek. (Deutsche Welle)
***
İtalya’nın Trentino-Alto Adige bölgesinde yarın açılması planlanan okullarda köpeklerin yardımı ile Koronavirüs taraması yapılacak. Ülkenin kuzeyinde yer alan yarı özerk Trentino-Alto Adige bölgesinde yarın açılması planlanan okullarda, pilot bölge seçilen 3 farklı okulda eğitimli köpekler Covid-19 taraması için kullanılacak. Basın toplantısında tanıtılan projenin yöneticisi Patrick Franzoni, eğitimli köpeklerin yüz maskelerini koklayarak virüsün varlığını tespit edebildiğini açıkladı. Franzoni, köpeklerin yardımıyla 1 saatte yaklaşık 300 kişinin taranabildiğini ifade etti. Köpeklerin viral enfeksiyon şüphesi tespit etmesi halinde velilerden izin alınarak öğrencilere hızlı test uygulanacak. Köpek eğitmenleri Christian Romen ve Claus Langebner, eğitimli 5 köpeğin öğrencilerin önceden giydikleri maskeleri koydukları kapları koklayarak viral enfeksiyonları tanıdıklarını ifade etti. Bölgesel Kamu Sağlığı Sorumlusu Thomas Widmann yaptığı açıklamada, özerk bölgenin test kapasitesinin çevre bölgelere kıyasla çok yüksek olduğunu vurgulayarak, “Ayrıca yeni prosedürlerle ilgili olarak, Covid-19 ile mücadelede bize yardımcı olabilecek bilinen yöntemleri denemeye her zaman hazırız. Köpeklerle yapılan testler bu açıdan çok umut verici” dedi. (T24)
***
Korona virüsünün ilk ortaya çıktığı düşünülen yer olan Çin’de, Pekin çevresinde altı ay sonra ilk kez yerel bulaş vakalarının görülmesi üzerine önlemler sıkılaştırılıyor. Yerel medya Hebei eyaletinde ‘savaş modu’na geçildiğini yazarken, bazı otobanlar kapatıldı; Dalian’da yüksek riskli bölgelerde yaşayanların kentten çıkışı yasaklandı. (GazeteDuvar)
Türk Tabipleri Birliği (TTB), “Sağlıkta Dönüşüm Projesi” kapsamında 2011 yılında kapatılan Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nün bağımsız bir kurum kimliğiyle yeniden açılması ve aşıda dışa bağımlılığın yerine yeniden toplumsal bir aşı politikasının belirlenmesi amacıyla 6 Ocak 2021 tarihinde çevrimiçi bir basın toplantısı düzenledi. Açılış konuşmasını yapan Dr. Şebnem Korur Fincancı hükümetin salgın politikasına bağlı yaşanan sorunların aşılar ile birlikte daha da yakıcı hale geldiğini, şeffaflıktan yoksun hareket edilmesinin toplumdaki tereddüdü arttırdığını söyledi.
Türkiye’nin yetersiz aşı temin etmesi durumunda karaborsa oluşacağı uyarısı yapan TTB, süreci şeffaf yönetmeye davet ettiği Sağlık Bakanlığına şu soruları sordu: “Aşı firmaları ile yapılan anlaşmalar basınla ve toplumla paylaşılacak mıdır? Aşılar doğrudan firmadan mı alınmıştır, yoksa aracı firma var mıdır? Aşılar kaç parti halinde, ne zaman gelecektir? Aşıların geliş aralıkları ne kadar sürededir? Aşılar ne zaman yapılmaya başlanacaktır? Aşıların kimlere ne zaman yapılacağı programı var mıdır? Aşıların saklanması için yeterli hazırlıklar yapılmış mıdır? Aşıların dağıtımı nasıl yapılacaktır? Aşı merkezleri kurulacak mıdır? Günlük ne kadar doz aşılama yapılacaktır? Aşılar gelinceye kadar saklanma koşulları Çin Sağlık Bakanlığı veya ülkemiz Sağlık Bakanlığı tarafından mı sağlanacaktır?” (TTB)
***
AB üyesi 27 ülkeden temsilcilerin yer aldığı Avrupa İlaç Ajansı İnsani İlaçlar Bilimsel Komitesi (CHMP), Pazartesi günü yaptığı toplantıda, “çok fazla yanıtlanması gereken soru bulunduğu” gerekçesiyle, Moderna aşısına onay konusunda anlaşma sağlayamamıştı. Moderna tarafından Amsterdam’a gönderilen yeni bilgiler ışığında Çarşamba sabahı yeniden toplanan CHMP, koronavirüs aşısının Avrupa’da kullanımı konusunda tavsiye kararı aldı. AB Komisyonu’nun Moderna aşısına Avrupa’da koşulla pazarlama yetkisi vermesinin ardından kısa süre içinde aşıların AB ülkelerinde eş zamanlı dağıtımına başlanacak. EMA Genel Müdürü Emer Cooke, “Bu aşı bize, mevcut krizi aşmak için yeni bir yol açacak” dedi. Durumun aciliyeti nedeniyle kısa sürede onaylanan aşıların güvenliği, EMA tarafından yakından izlenecek. (BBC)
***
Hızla yayılan koronavirüs salgını karşısında ülkelerin ellerindeki aşı kapasiteleri zorlanmaya başlayınca ikinci dozun geciktirilmesi tartışmaları başladı. Covid-19’a karşı geliştirilen aşıların büyük bölümünün etkili olabilmesi için iki doz halinde uygulanması gerekiyor. Ancak bilim dünyası, ikinci dozun geciktirilmesi konusunda ikiye bölünmüş durumda. Bir kesim, ikinci dozun ertelenmesinin acil durumlarda gündeme gelebileceğinden yana görüş bildirirken diğer kesim, ilk dozun neredeyse hiçbir koruma sağlamadığını savunuyor. Avrupa İlaç Dairesi (EMA), ikinci dozun ilk dozdan “en az 21 gün” sonra yapılmasını tavsiye ederken Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bu süreyi 21 ila 28 gün olarak öneriyor. Gerek AB içinde aşı izinlerinden sorumlu Avrupa İlaç Dairesi (EMA) gerekse aşı üreticisi Biontech, ilk dozun virüse karşı koruyucu etkisinin birkaç haftadan daha uzun sürdüğüne dair elde veri bulunmadığına işaret ediyor. (Deutsche Welle)