KORONA GÜNLÜĞÜ 29 MART 2021
Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!
***
Meksika hükümeti, korona virüsü salgınındaki ölü sayılarını güncelledi. Yeni yayımlanan raporda, gerçek sayının bugüne dek açıklanandan yüzde 60 oranında daha yüksek olduğu ortaya çıktı. Hükümetin sessizce yayımladığı bir raporla, resmi ölü sayısı 201 bin 429’dan 321 bine fırladı. Hükümet raporunda, ülkede çok az test yapılması ve çok sayıda hastanenin kapasitesini aşması nedeniyle birçok kişinin evlerinde Covid-19 testi yaptırmadan vefat ettiğine dikkat çekildi. Raporda, salgının boyutunu daha iyi anlamak için bir önceki yıla kıyasla yaşanan ‘fazladan ölüm’lerin ve ölüm belgelerinin incelenmesi gerektiği vurgulandı.
***
AK Parti Kayseri Milletvekili İsmail Tamer, Covid-19’a yakalandığını duyurdu. Hastaneye yatırılan Tamer, lebaleb kalabalığın bir araya geldiği 24 Mart’ta AK Parti Büyük Kongresi’ne katılmış.
***
Bugün yapılacak kabinede ana gündem maddesi artan vaka sayıları olacak. Bu kapsamda risk haritasının güncellenmesi ve ramazan öncesi yeni tedbirlerin hayata geçirilmesi bekleniyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, toplantıda artan vaka sayıları, illerdeki son durum, risk haritası, yerli aşı çalışmaları ve alınabilecek tedbirlerle ilgili kapsamlı bir sunum yapacak. Kabinede önümüzdeki süreçte aşılama takviminin aşama aşama nasıl ilerleyeceği de detaylarıyla değerlendirilecek. Artan vaka sayılarıyla birlikte Koronavirüs risk haritasının ağırlıklı olarak “kırmızıya” dönmesi de kabinenin gündemindeki bir diğer konu olarak öne çıkacak. Bu kapsamda risk haritasının kabine toplantısının ardından güncellenmesi ve yeni tedbirlerle kısıtlama kararlarının hayata geçirilmesi bekleniyor.
***
Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 127 milyon 763 binin üzerine çıkarken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 2 milyon 796 bine yaklaştı. Bulaş tehdidi olan aktif hasta sayısı da 22 milyonun üzerine çıktı, yükselen hasta sayısı pandeminin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
Dünya genelinde son 24 saatte 486 bin 724 kişide Covid-19 pozitifliği saptandı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 6 bin 799 kişi oldu. Günlük vaka bildiriminde Hindistan liderliğe yükseldi. Türkiye günlük bildirimlerinde ilk altıda yerini koruyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (68.2 bin), Brezilya (44.3 bin), ABD (44.1 bin), Fransa (37 bin), Polonya (29.3 bin), Türkiye (29.1 bin), İtalya (19.6 bin), Almanya (13.7 bin) ve Ukrayna (11.9 bin). Hafta sonu bildirim yetersizlikleri, sağlık hizmetlerine erişim ve test yaptırmadaki sınırlılıklar nedeniyle vaka sayısındaki azalma dikkatli değerlendirilmelidir.
Günlük vaka ve ölüm sayısında yedi günün ortalaması pandeminin seyri konusunda daha sağlıklı değerlendirme yapma imkanı veriyor. Küresel olarak yedi günlük yeni vaka ortalamasındaki vaka artışı devam ediyor. Bir önceki hafta 481 bin 504 olan yedi günlük yeni vaka ortalaması, geçtiğimiz hafta 551 bin 879 kişiye yükseldi. Şubat ayının ortasından beri yeni vaka bildiriminde yükseliş hız kesmeden devam ettiğini hatırlatmak isteriz. Düşüş eğiliminde olan ölümlerde de yükselme trendine girdi. Bir önceki hafta 8 bin 746 olan ortalama günlük ölüm bildirimi, geçtiğimiz hafta 9 bin 602 ölüme geriledi
***
Salgın kontrol altına alınamıyor, logaritmik vaka artışı devam ediyor. Yeni vaka, ağır hasta, aktif hasta ve can kaybı oldukça yüksek. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 29 binin üzerine çıkarken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 153 kişi oldu. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 1,305 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 3 milyon 208 binin üzerine, toplam can kaybı 31 binin üzerine çıktı. Günlük test sayısı 220 binin üzerinde. Test sayısı arttıkça vaka sayısı da artış gösterdi. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük olarak aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Worldmeters’a göre Türkiye’de aktif hasta sayısındaki ciddi yükseliş devam ediyor. Dün aktif hasta sayısı 220 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısındaki bu ciddi yükseliş, bulaş tehdidinin daha da artacağını gösteriyor. Ağır hasta sayımız ise 1,968 kişiye yükseldi. Aktif vakanın yükselmesi ile %1’e kadar düşen ağır hasta oranı dünya ortalamasının (%0.4) halen iki buçuk katına yakın! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunun vurgulamaya devam ediyoruz.
***
Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan ve ismini vermek istemeyen bir sağlık emekçisi, hastanede yoğunluğun çok arttığını ve yeni pandemi servislerinin açıldığını belirtti. “Geçtiğimiz hafta 2 yeni pandemi servisi açıldı, önümüzdeki hafta 2 tane daha açılacağı söyleniyor” diyen sağlık emekçisi, şöyle devam etti: “Hastanede İngiliz mutantının görüldüğünü öğrendik. Mutant sebebiyle daha önce 3 kişi yatırdığımız servis odalarına şu anda bulaş riski daha yüksek olduğu için tek kişi yatırabiliyoruz. O yüzden de hastanede bir yoğunluk oluşuyor. Bazı sabahlar biz çalışanlar olarak polikliniklere ulaşmakta zorlanıyoruz. Birçok arkadaşımız yeniden filyasyon ekibinde görevlendirilmeye başlandı. Bu yüzden de yoğunluklar tekrar oluşmaya başladı. Üstelik filyasyon ekibinin takip ettiği vaka sayısı 25-30 civarındayken, bu hafta sayılar 300’lere kadar çıkmış durumda. Vaka artışları bu hızla giderse kasım ayına geri döneceğiz.”
***
Kasım ayından beri filyasyon ekibinde çalışan bir sağlık emekçisi ise şunları anlattı: “Biz bir arkadaşımla beraber iki kişi, bir ekip olarak çalışıyoruz. Kasım ayında sadece ekip arkadaşım ve ben Buca’da günlük 115 kişiye kadar filyasyon yaptık. Kısıtlamalarla birlikte, ocak ayında vakalar azalmaya başladı. Şubatta filyasyon yapılan kişi sayısı ekip başına günlük 5’e kadar düştü. Hatta hiç vakaya gitmediğimiz günler bile oldu.”
***
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, grip ve mevsimsel gribe yol açan 2 mutantın olduğunu belirterek, “Grip salgınlarına ve mevsimsel griplere yol açan ağırlıklı iki mutant virüs var. Biri H1N1, diğeri de H3N2 dediğimiz varyant. H1N1 İspanyol gribinde ortaya çıkmış; ama gitmemiş, devam etmiş. H3N2 de Asya gribinde ortaya çıkmış, halen dolaşımda. Bir sene bir tip fazla görülüyor, bir sene diğer tip fazla görülüyor, onu başta bilemiyoruz. H3N2 ağırlıklı olarak yaşlıları tutuyor, H1N1 ağırlıklı olarak çocukları ve genç yetişkinleri tutuyor. Buna bağlı olarak da örneğin gebeler daha çok H1N1’den etkileniyor. Ölüm ve düşük oranları artıyor; ama H3N2 o kadar fazla etkilemiyor” dedi. Coronavirus mutasyonunda da benzer bir durumun söz konusu olduğunu belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Burada da buna benzer bir durum var. Bunlar tamamen gözlem, nedeni izah edilmiş bir durum değil. Arka arkaya 5 farklı ülke, mutant virüs ortaya çıkan hastaların daha küçük çocuklar olduğunu, özellikle 0-9 yaş grubundaki vaka sayısında artışa yol açtığını rapor etti. Daha çok küçük çocukları etkilediği, orijinal virüs kadar yaşlı kişileri değil, daha genç kişileri etkilediği gösterilmiş” diye konuştu.
***
Türkiye Futbol Federasyonu, 2022 FIFA Dünya Kupası Avrupa Elemeleri’nde İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı’nda oynanacak Türkiye-Letonya maçına yüzde 15 kapasiteyle seyirci alınacağını duyurdu.
***
İspanya’nın Barselona kentinde, korona virüsünün kalabalık kültürel faaliyetlerde yayılma şeklini incelemek için 5 bin kişilik bir konser düzenlendi. Rock grubu Love of Lesbian’ın konserine, aynı gün test yaptırıp sonucu negatif çıkan 5 bin kişi katıldı.
***
Almanya halkı korona virüsü salgını nedeniyle banka hesaplarında rekor seviyede mevduat biriktirdi. Ocak 2020-21 arasında hane halkı banka mevduatları 182 milyar Euro artışla 1,73 trilyon Euro’ya yükseldi.
***
Almanya Başbakanı Angela Merkel’in özel kalem müdürü Helge Braun, ülkenin korona salgınında kontrolü kaybetme riski altında olduğunu söyledi. Vaka sayılarının birkaç hafta içinde düşmemesi halinde aşılara dirençli mutasyonların ortaya çıkabileceğini belirten Braun, “O zaman yeni aşılara ihtiyacımız olacak, herkese en baştan aşı yapmak zorunda kalacağız” dedi.
***
Koronavirüsü (Covid-19) vaka sayılarındaki artışa dikkat çeken Prof. Dr. Kayıhan Pala “Yarından itibaren tam kapanmaya ihtiyaç var” dedi ve 28 gün sürmesi gerektiğini söyledi. Pala, Sinovac aşısının koruyuculuğunun düşük olduğunu hatırlatarak, “İnsanlar hastalığa yakalanmaya devam ettikçe toplumsal bağışıklık eşiğini yakalamamız mümkün değil bu aşıyla” uyarısında bulundu. Pala, Türkiye’de vakaların yükselmesini iki nedenle açıkladı: “Birincisi, virüsün İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya varyantı Türkiye’de etkisini gösterdi. İkincisi, Türkiye yeniden açıldı. Virüs varyantlarla birlikte yükseldiği halde alınan bu karar, tabloyu daha yüksek bir noktaya getirdi.”
***
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), yurt dışından Türkiye’ye gelecek olan yolcuların son 72 saat içerisinde alınmış negatif PCR test sonucunu ibraz etmesi gerektiğini, bazı ülkelerin ise Türkiye’den seyahat eden yolcular için ek Koronavirüs önlemleri getirdiğini açıkladı. Türkiye’den turist vizesiyle ülkeye girişlerine izin vermeyen Almanya, sadece önemli bir rolde hizmet eden veya seyahatlerine acil bir ihtiyaçları olan yolcular girişlerine izin veriyor. Yolcular ülkeye girişten 48 saat önce yaptırılmış negatif PCR, RT-LAMP ve TMA test sonucu ibrazı zorunluluğu bulunuyor. Bu arada diğer Avrupa ülkeleri de Türkiye’den turist vizesiyle yolcu kabul etmiyor.
***
İstanbul’daki Atatürk Olimpiyat Stadı’nda 30 Mart Salı günü oynanacak Türkiye-Letonya maçının hemen öncesinde A Milli Futbol Takımı’nda 3 oyuncuda Coronavirus şüphesine rastlandı. Milli Takım’da Covid-19 şüphesine rastlanılan 3 oyuncunun durumu bugün netlik kazanacak.
***
Daha önceki hasta grubunun aksine yaş grubunda küçülme olduğunu belirten Prof. Dr. Alper Şener, “Önceden 75 yaş ve 65 yaş üstündeki grupta görülüyordu. Yatış endikasyonu ağırlaşan hasta grubu, ‘genç erişkin’ diyebileceğimiz aktif çalışan 40 ile 50 yaş arasında kümelenme var. Bu yaş gruplarında hastalık daha ağır seyretmeye başladı. Daha önceki dalgalarda gördüğümüz hastalarda, yatış durumunda kan oksijen doygunluğunda, oksijen satürasyonunda hızlı bozulma görmüyorduk. Özellikle son 1,5 aydır gelen hasta grubunda hızlı kötüleşme ve yoğun bakıma yatış görüyoruz. Öykü hep aynı: Tanı almış, PCR’si pozitif, ilk başta her şey normal. Hasta, ilaçlarını kullanıyor. Birden solunum sıkıntısıyla acil servise gelip, bazen direk yoğun bakıma, bazen de servise yüksek düzeyde oksijen almak için yatan bir hasta grubu oluştu. Tedavide bir değişim yok. Antiviraller yine aynı. Üçüncü dalgada, virüsün dinamiği ve yoğunluğu değişti. İngiltere ile Avrupa deneyimi de bu şekilde. Bu hasta grupları için korunma önlemleri ön plana çıkıyor” dedi.
***
Koronavirüs önlemlerinin hafifletilmeye başladığı İngiltere’de Pazartesi gününden itibaren açık alanda ve evlerin bahçelerinde iki farklı hane halkından altı kişiye kadar buluşmalar ve açık havada tenis, golf, yüzme gibi sporlar serbest. Altı kişiye kadar nikah törenleri de artık serbest. Ancak hükümet, mutasyonların hızla yayıldığını hatırlatarak önlemler hafifletilse de halkı evden çalışması ve uzak mesafe yolculuk yapmaması konusunda uyardı.
***
Enerji ve Altyapıdan Sorumlu CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, Mersin’deki Akkuyu Nükleer Güç Santralı’nda 2020 yılında yapılması planlanan acil durum tatbikatının koronavirüs gerekçesiyle yapılamadığını belirtti. Akın, “Akkuyu, zaten yeterli atık ve acil eylem planı olmadığı gerekçesiyle eleştirilirken bu kadar hayati bir konuda salgın bahane edilerek acil durum tatbikatının yapılmaması kabul edilemez. İnşaat sırasında bile yaşanan patlamalarla endişelere neden olan santralın güvenliği konusunda her türlü ihtimal değerlendirilerek gerekli güvenlik tedbirleri alınmalı, acil durum tatbikatları eksiksiz yapılmalı” dedi.
***
AK Parti iktidarının, “Modern, işlevli, şehirlerdeki sağlık sorunlarını çözecek” ifadeleriyle on yıl önce yükseltmeye başladığı şehir hastaneleri, maliyetleri ve sağlık alanına olumsuz etkileri nedeniyle hala tartışılıyor. Bu yapıların ilk günden bu yana hangi koşullarda ve adımlarla şekillendiğini titiz bir şekilde inceleyen avukat Özgür Erbaş, “Şehir hastanelerine harcanan para cebimizde olsa aşı bulmak için kıvranmazdık” diyor. Avukat Özgür Erbaş’ın Dipnot Yayınları tarafından okurlarla buluşan ‘Şehir Hastaneleri Altı Kaval Üstü Şişhane’ adlı kitabı, iktidarın “mega projeler” ifadesiyle sunduğu şehir hastanelerinin hayatlarımıza nasıl girdiğini, bu yapıların hangi yargı kararlarının gölgesinde yükseldiğini ve süreç içerisinde atılan ya da atılmayan adımların etkilerini çarpıcı bir şekilde sunuyor.
https://www.gazeteduvar.com.tr/erbas-sehir-hastanelerine-harcanan-para-cepte-olsa-asi-bulmak-icin-kivranmazdik-haber-1517503
60 yaş üstündekiler ile risk grubundaki bazı hastalar, e-Nabız hesabından veya 2023’e kısa mesaj göndererek aşı durumunu öğrenebilecek ve randevularını Merkezi Hekim Randevu Sistemi üzerinden alabilecek.
***
Oxford Üniversitesi ve AstraZeneca, geliştirdikleri Koronavirüs aşısının burun spreyi versiyonu için testlere başladı. Söz konusu burun spreyinin geliştirilmesi durumunda Koronavirüs aşılarının çok daha hızlı uygulanabileceği belirtildi.
***
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu Başkanı Emrah Kırımlı, vaka sayılarındaki artışın Aile Sağlığı Merkezleri’nde yarattığı yoğunluğa dikkat çekerek randevularda ciddi sorunlar yaşanacağı uyarısında bulundu. Kırımlı, 65 yaş ve üzeri vatandaşların aşılanmasının büyük ölçüde tamamlandığını belirterek,“12-19 Şubat’ta ilk doz, 12-19 Mart’ta da ikinci dozu tamamlandık. Geçen hafta kalanlar da bitti. Aşı var ama siz randevu alamıyorsunuz, sorun orada. Şubatta ilk doz aşıları yaptığımızda günde 5-6 bin vaka vardı. Ortalık daha sakindi. İnsanlar tedbirlerini almaya, evde kalmaya devam ediyorlardı. Ama ikinci dozu yaparken hem salgın arttı hem de insanlar ertelenen sağlık sıkıntılarını karşılamaya başladılar. Hastanelerde Kovidden dolayı randevu bulamaz oldular. Bu yüzden Aile Sağlık Merkezlerinin kalabalığı da arttı. Baştan beri yerimiz yok, zor şartlar altında aşılama yapıyoruz. 65 yaşta olduğu gibi hızlı aşılama yapılamayabilir. Biz 65 yaşta günde 500-600 bin aşılıyorduk. Sağlık Bakanlığı gidiyor camilerde aşılama yapıyor ama ASM’lerde bir çadır kurup, bekleme alanı yapmamızı desteklemiyor. Orada bir bekleme alanı olsa gider hastalarımızın aşısını yaparız.”
***
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, sayıları 1 milyona ulaşan apartman görevlilerinin pandeminin başından beri halkla en yoğun temas etmek zorunda kalan meslek gruplarından biri olduğunu vurgulayarak, “Apartman görevlilerine aşı önceliği verilmelidir” dedi.
***
İngiltere’de 30 milyonu aşkın kişinin, yani yetişkinlerin yüzde 57’sinin ilk doz korona virüsü aşılarını yaptırdığı açıklandı. İkinci dozu yaptıranların sayısı ise 3 milyon 527 bin 481. Ülkede Pfizer ve AstraZeneca’nın ardından Moderna aşısının da nisan ayında kullanıma hazır olacağı açıklandı.
***
ABD Başkan Joe Biden, seçim kampanyası sırasında, görevinin ilk 100 gününde 100 milyon aşı yapılacağı sözünü vermişti. Biden’ın bu hedefine görevinin 58’nci günü ulaşılınca ABD Başkanı, geçen perşembe günü hedef büyütmüş ve 100 gün sonunda toplam 200 milyon aşı yapılmış olacağını duyurmuştu. Beyaz Saray, cuma günü 3,4 milyon doz aşı yapılarak rekor kırıldığını açıkladı. Bu rekor, son yedi günde günlük ortalama aşı sayısını 2,62 milyona yükseltti. Bu da Biden’ın görevinin 100’üncü günü olan 30 Nisan’dan önce 200 milyon aşı hedefine ulaşılacağına işaret ediyor.
Washington Post gazetesinin haberine göre, aşı pasaportu girişimi ABD Başkanı Joe Biden’ın hayatın temmuzda normale döneceği sözünün ardından hız kazandı. Washington Post gazetesine Biden yönetiminin söz konusu girişimi konusunda bilgi veren yetkililer, ücretsiz olması beklenen aşı pasaportlarının akıllı telefonlardaki uygulamalar üzerinden kullanabileceğini, akıllı telefona erişimi olmayanların ise basılmış aşı pasaportları taşıyabileceğini söyledi.
***
16 Mart tarihinde Moderna’nın ilk pediatrik denemelerini başlattığını duyurmasının ardından Pfizer ve Sinovac’tan da bu yönde açıklamalar geldi. Pfizer firması 16 yaşın altındaki çocuklarda klinik denemelere başladığını duyururken Sinovac ellerindeki verilerin aşının üç ila 17 yaşındaki çocuklarda da etkili olduğunu gösterdiğini ve verileri düzenleyici kuruma ilettiklerini paylaştı.
Çocuklar gibi başlangıçtaki aşı denemelerinde dışarıda bırakılan diğer bir grup da hamile kadınlardı. 25 Mart tarihinde yayınlanan bir çalışmanın bulguları aşının hamile kadınlarda etkili ve güvenli olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda çalışmada hamile kadınların ve emziren annelerin vücutlarındaki Covid-19 antikorlarını plasenta ve emzirme yoluyla çocuklarına geçirdiğine yönelik bulgular da mevcut. Tek bir çalışmayla bu konuda kesin bir yargıya ulaşmak mümkün olmamakla birlikte bir süredir yapılan çalışmalar ve uzman görüşü de aşıların gebe kadınlar için güvenli olduğu yönünde.
***
Küresel aşı savaşları kimseye hayır getirmeyecek
Halk sağlığı uzmanı doktor Nuriye Ortaylı, dünyadaki aşı adaletsizliğine dikkat çekerek, “Küresel aşı savaşları kimseye hayır getirmeyecek” düşüncesini dile getirdi: “Serbest ticaretin şampiyonu ABD, şirketlerin ürettikleri aşıları başka ülkelere göndermelerine izin vermiyor. Biden yönetimi, Trump’ın 2020 yazında ilaç şirketleriyle yaptığı kontratlara, ABD pazarının ihtiyacı öncelikli olacak şeklindeki maddelere sahip çıkıyor. ‘Pandemiyi her yerde yenmeden hiçbir yerde yenemeyiz’ sloganı bir yandan tekrarlanırken yapılıyor bunlar. Diğer yandan İngiltere ile Avrupa Birliği arasındaki aşı savaşları, şimdilik, karşılıklı suçlamalar ve tehditler şeklinde devam ediyor. İngiltere, kişi başına aşılama açısından zengin dünyanın en önde giden ülkesi. Kendisi de aşı üreticisi, ama ürettiği aşıların ihraç etmediği gibi, AB’nde üretilen Pfizer ve Moderna aşılarını da kullanmış durumda.”
https://yetkinreport.com/2021/03/28/kuresel-asi-savaslari-kimseye-hayir-getirmeyecek/
***
Aşı savaşlarının kurbanları – Cem Erciyes
Aşı savaşları pandemideki uluslararası utancın en yeni adı. Herkes kendi gemisini kurtarmaya çalışırken hep birlikte daha da zor duruma düşeceğiz gibi görünüyor. Zorluk sadece daha mutsuz ve kalitesiz bir hayat yaşamak değil; daha önemlisi her gün on binlerce insanın daha hayatını kaybetmesi.
https://www.gazeteduvar.com.tr/asi-savaslarinin-kurbanlari-makale-1517505
***
COVID-19 aşısı öncesi ya da sonrası test yaptıralım mı? – Pınar Okyay
Bireysel düzeyde antikor testlerini yaptırmak yaptıran kişiye korunup korunmadığı ile ilgili güvenilir bir bilgi vermez. Antikor oluşumu bağışık yanıtı gösterir, ancak her zaman için enfeksiyona karşı koruyuculuk olduğu anlamına gelmez
https://t24.com.tr/yazarlar/pinar-okyay/covid-19-asisi-oncesi-ya-da-sonrasi-test-yaptiralim-mi,30405