KORONA GÜNLÜĞÜ (17 KASIM 2020)

  • Salgın yönetilemiyor! Sağlık emekçileri tükenmeye, ölmeye devam ediyor! İzmir’in Urla ilçesinde aile hekimi olarak görev yapan Dr. Cengiz Çil, İstanbul’da görev yapan Eczacı Ali Balkan, Sivas’ta görev yapan Eczacı Bekir Mutlu, ve Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü görevlisi, verem savaş dispanseri çalışanı Sururi Coşkun Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
  • ABD’li biyoteknoloji şirketi Moderna’nın geliştirdiği Covid-19 aşısının yüzde 94,5 oranında etkili olduğu duyuruldu. Şirketin CEO’su Stephane Bancel, “Bu, aşının Covid-19’u önleyebileceğini gösteren ilk klinik doğrulama” ifadelerini kullandı. Aşı yapılan gönüllülerin bağışıklığının ne kadar süreceği henüz bilinmiyor. Bunun için bu kişilerin daha uzun süre izlenmesi gerekiyor. Aşının Covid-19’a karşı en hassas durumda olan yaşlılarda nasıl bir koruma sağladığına ilişkin de veri bulunmuyor. Aşının insanların sadece ağır hasta olmasını mı engellediği yoksa virüsün yayılmasını da engellediği bilinmiyor. Denemeler sırasında aşının güvenliğine ilişkin hiçbir ciddi sorun rapor edilmedi. Aşıdan sonra bazı gönüllüler kısa süreli halsizlik, başağrısı ve ağrı hissettikleri söyledi.
  • Amerikan Pediatri Akademisi, salgının başından 12 Kasım’a kadar toplam 1 milyon 39 bin 464 çocuğun Covid-19’a yakalandığını duyurdu.
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) aşısı konusunda son günlerde “cesaret verici” haberler almalarına rağmen bu konuda “ihtiyatlı iyimserlik” içinde olduklarını söyledi. Ghebreyesus, DSÖ’nün İsviçre’nin Cenevre kentindeki merkezinde video konferans yöntemiyle DSÖ salgın uzmanlarıyla toplantı düzenledi. Covid-19’a karşı mücadelenin “yaşam ve geçim” arasında bir seçim olmadığını vurgulayan Ghebreyesus, “Ekonomileri açmanın en hızlı yolu virüsü yenmektir” değerlendirmesinde bulundu.
  • TTB Merkez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincancı adına yapılan başvuruda, Sağlık Bakanlığı’na Türkiye’de sağlık ortamı, sağlık çalışanlarının özlük hakları, Covid-19 hastalığı nedeniyle sağlık çalışanlarının sorunları, çalışma koşulları ve Covid-19’un meslek hastalığı kabul edilmesi hakkında yüz yüze görüşme talebi iletildi.
  • Pandemide toplam vaka sayısı 55.3 milyonun üzerine çıktı. Haftanın ilk günü dünya genelinde yeni vaka sayısı 504 bin 567 oldu. Aktif vaka sayısı da 15 milyon 500’ün üzerine çıktı.
  • Yeni vaka bildirimlerinin dörtte üçünden fazlası Avrupa (206 bin) ve Kuzey Amerika (175 bin) kıtalarına ait. ABD bir günde 162 bin 149 pozitif tespiti yeni vaka bildiriminde zirveyi kaptırmıyor. Yüksek bildirim yapan ülkelerin günlük vaka sayıları ABD’den çok uzak: Hindistan (28,6 bin), İtalya (27,4 bin), Rusya (22,8 bin), İngiltere (21,4 bin), Polanya (20,8 bin), Almanya (14,6 bin), Brezilya (13,6 bin), ve İran (13,1 bin).
  • Türkiye’de Covid-19 salgını hız kesmiyor. Son 24 saatte 3,316 yeni hasta tespit edildi. Covid-19  nedeniyle 94 kişi hayatını kaybetti. Aktif hasta sayısı 48 bin 535 ve ağır hasta sayısı 3,610 kişiye yükseldi. Toplam can kaybı 11 bin 600’ü geçti. Test sayısı yeniden 150 binin üzerine çıktı.
  • Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi üyesi İbrahim Akkurt, “PCR testi pozitif ve radyolojik, tomografik bulgusu olan olguların yüzde 3,8’i eğer 3 bin 316 ise, 35 yıllık bir göğüs hastalıkları uzmanı, bir hekim, sahada bulunan bir kişi olarak bu yüzde 3,8’in yüzde yüzünü dört işleme döktüğümde bugünkü gerçek vaka sayısı 87 bin 263 oluyor” dedi. “Vaka sayısı gerçekten bu ürkütücü rakam mıdır?” diye sordu.
  • Bilim Kurulu Toplantısı’nın ardından Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, “Kış aylarının gelişi nedeniyle insanlar daha yoğun kapalı alanlarda bulunuyor. Vaka artışında birincil etkenin insan hareketliliği ve toplu mekanlarda bulunma olduğuna dikkat çekilerek alınması gereken kısıtlayıcı tedbirler tüm detaylarıyla masaya yatırıldı. Hastalığın yayılmasını önleyici somut tedbirlerin hayata geçirilmesinin tavsiye edilmesi yönünde karar alındı” ifadeleri yer aldı. Ne yazık ki somut tedbirlerin ne olduğu hakkında bilgi paylaşılmadı! Somut tedbilere tek adam rejimi karar verecek olsa gerek!
  • Salgında tek adam rejiminden sözde demokratikleşme çağrısı! Sağlık Bakanı Koca, ‘’Salgınla mücadelede yalnızca kamu kurumlarının çabası yeterli olmaz. Yerel yönetimlerin, sivil toplum kuruluşlarının, medyamızın, kanaat önderlerinin ve birer birer her vatandaşımızın sağduyusuna ve katkısına ihtiyacımız var. Unutmayalım, koronavirüs alacağımız tedbirlerden güçlü değildir.’’ dedi.
  • Eğitim-Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, Diyarbakır Kayapınar Ahmed-i Hani Lisesi’nde öğretmen Cengiz Tekdal’ın korona virüsü nedeniyle vefat ettiğini duyurdu. Aydoğan paylaşımında, “MEB; salgının okullara etkisini acilen açıklamak, gerekli önlemleri almak zorundadır” vurgusunu yaptı.
  • İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Bilimsel Danışma Kurulu Üyesi Dr. Nilüfer Aykaç, yeni tip Koronavirüs (Kovid-19) salgının kentteki etkilerine ilişkin Nisan ayına ait verilerin olduğu raporlara göre işçilerin yaşadığı semtler virüs açısından yüksek risk taşıyor.
  • Ankara Büyükşehir Belediyesi’nde Covid-19’a yakalanan personel sayısı bin 312’ye yükseldi.
  • Karabük’te İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisi, il, ilçe ve beldelerde bugünden geçerli olmak üzere 14 gün boyunca tüm ev ziyaretlerinin yasaklanmasına karar verdi.
  • TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, HDP Bitlis Milletvekili Mahmut Celadet Gaydalı’nın Covid-19 testinin pozitif çıkması üzerine görüşmelere ara verildi.
  • TTB Merkez Konsey Üyesi Deniz Erdoğdu, 2021 yılı bütçesinde salgına ilişkin bir kalemin olmadığını belirterek, “Şehir/şirket hastaneleri statüsünden vazgeçilerek, kamuya bağlı devlet hastanelerine dönüştürülmeli” önerisi yaptı. Erdoğdu, 18 Kasım’da Meclis’te görüşülecek olan Sağlık Bakanlığı bütçesine dair, “2020 yılı tüm dünyayı etkileyen salgın nedeniyle özellikle sağlık alanında diğer yıllardan çok farklıdır” dedi. Yerelden katılımcı bir bütçe hazırlanmadığına dikkati çeken Erdoğdu, “Ülkemizde de düşük gelirli emekçi kesimler, sağlıksız koşullarda, uzun saatler, yoksulluk ve açlık ücreti düzeyinde çalışmak zorunda kalmakta, yüksek enflasyon yüzünden güvenli olmayan gıda, eksik beslenme, kötü barınma koşullarıyla birlikte daha sık ve kolay hastalanmakta, Kovid-19’u daha ağır geçirmektedir. Toplum sağlığı, Sağlık Bakanlığı’nın öncelikli görevidir, bütçeden yeterli kaynak ayırmanın yanında insanların refah düzeyini artırmak da diğer bakanlıkların sorumluluğundadır” diye belirtti.
  • Ege Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Reşat Sipahi, valfli (kapaklı) maskelerin filtresiz olanlarının nefes alıp verirken virüsü dışarı yayabileceğini belirtti. Prof. Dr. Sipahi, “Kapağın altında filtre olmadığında, maske koruma görevini göremiyor. Çalışmada da gösterildiği gibi virüslü hava dışarı çıkıyor” dedi. Çift maske kullanmak isteyenler için de öneride bulunan Prof. Dr. Oğuz Reşat Sipahi, “Kullanıcılar iki maskeyi bir arada kullanmayı tercih ediyorsa, alta kapaklı maskeyi üste de cerrahi maskeyi takmalarını öneriyoruz. Cerrahi maskenin üzerine kapaklı maske takılırsa, iyi oturmadığı için boşluklardan hava kaçabilir. İkisinin bir arada kullanılması kapaklı maskenin ömrünü uzatabiliyor. Sağlık otoriteleri bunu öneriyor. Daha çok hastanelerde tercih ediliyor” dedi.
  • Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Merkez Yürütme Kurulu (MYK), Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün 10 Kasım’da il sağlık müdürlüklerine gönderdiği genelge ile koronavirüse yakalanan kişilerin temaslılarından sadece semptomları olduğu takdirde PCR testi için numune alınması talimatı verdiğini hatırlatıp Bakanlığı bu kararı yeniden düzenlemeye çağırdı.
  • Türkiye’de, yasak olmasına rağmen parti, düğün, kına gibi organizasyonlar hız kesmiyor! İş insanı Caner Karaloğlu, İstanbul’da, Yeniköy’deki villasında‘yine’ parti verdi. Maske ve mesafe kurallarının hiçe sayıldığı partiye baskın yapan polis ekipleri 150 kişiye para cezası kesti.
  • İran Sağlık Bakanlığı, son 24 saat içinde 13 bin 503 ile vaka sayısında rekor artış kaydedildiğini ve 486 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
  • İsveç hükümeti, halka açık yerde toplanmaların, salgını kontrol etmedeki tavsiyeleri uyumdaki düşüş sebebiyle, önceki üst sınır olan 300’den sekiz kişiye indirildiğini açıkladı.
  • ABD’nin Texas eyaletinde, Covid-19 kaynaklı ölümlerin artması nedeniyle cenaze işlemlerini tamamlama konusunda güçlük çeken yetkililer, çareyi hayatını kaybedenlerin cansız bedenlerini mahkumlara taşıtmakta buldu. El Paso Polisi, mahkumların gönüllülük esasına dayalı olarak çalıştıklarını ve saat başına 2 dolar (15,5 lira) aldıklarını açıkladı.
  • Korona virüsü aşısının eksi 70 derecede muhafaza edilmesi gerekliliği ülkeleri zorlu bir sınavla karşı karşıya bıraktı. Rusya, Sputnik V aşılarının bir bölümünün dondurularak kurutulacağını açıkladı. Aşıyı geliştiren Gamelaya Enstitüsü’ne göre Rus aşısının eksi 18 derece ve altında muhafaza edilmesi gerekiyor. BionTech ve Pfizer’in aşısının muhafazası için gerekli sıcaklık eksi 70 derece olarak açıklanmıştı. Dondurularak kurutulan aşının 2 ila 8 santigrat derecelik sıcaklıkta muhafaza edilebileceği, aşılama işlemi öncesinde yeniden sulandırılacağı belirtiliyor. Rusya Sputnik V aşısından bu yıl içinde 2 milyon doz üretmeyi, üretimi ilkbahara kadar ayda 15 milyon doza çıkarmayı planlıyor.
  • Koronavirüs aşılarının dağıtımı da üretimi kadar zor olacak. Anna Nagurney: UPS ve DHL dahil olmak üzere birçok lojistik devi, soğuk zincir yönetimi için yeni depolama tesislerine yatırım yapıyorlar. UPS, Louisville, Kentucky ve Hollanda’daki hava merkezlerinin yakınına -80ºC sıcaklığa ulaşabilen 600 dondurucunun bir araya getirildiği dondurucu çiftlikleri oluşturuyor. Her bir dondurucu, 48 bin şişe aşı depolayabilecek. (https://www.evrensel.net/haber/418966/koronavirus-asilarinin-dagitimi-da-uretimi-kadar-zor-olacak)
  • Avrupa Birliği (AB), Covid-19 karşı geliştirilecek aşılarla alım sözleşmelerine devam ediyor. AB beşinci aşı alım sözleşmesini CureVac ile yapıyor. AB daha önce de AstraZeneca ile 300 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon ve Johnson and Johnson şirketiyle 400 milyon doza kadar aşı almak için anlaşmıştı. Aşısının etkili olduğunu geçen hafta duyuran Pfizer ve BioNTech ile de 300 milyon doz için sözleşme yapılmıştı. Böylece CureVac ile yapılan 405 milyon dozluk anlaşmanın ardından AB’nin bugüne kadarki sözleşmelerle 1,7 milyar dozdan fazla aşı alım imkanı doğmuş oldu.
  • İngiltere’de Covid-19’a yakalanıp semptomları bir süredir devam eden hastalar üzerinde yapılan bir araştırma, Coronavirus’ünün uzun vadede organlara verdiği zararı ortaya koydu. Buna göre, enfeksiyon başlangıcından dört ay sonra semptomları hâlâ tam olarak geçmeyen hastaların yüzde 70’inin kalp, akciğer, karaciğer ve/veya pankreasında hasar tespit edildi.
  • Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Cizre Referans Merkezi başvuru hekimi ve Şırnak Tabip Odası Başkanı Dr. Serdar Küni 19 Ekim 2016 tarihinde “örgüt üyesi olduğu iddia edilen kişileri tedavi ettiği ve örgüt üyesi olduğu” iddiasıyla tutuklandı. Karar duruşmasında Serdar Küni’ye bu kez “örgüt üyeliği”nden 4 yıl 2 ay hapis cezası verildi. TİHV, Dr. Küni’nin ceza almasına ilişkin “İyi hekimlik yargılanamaz ve mahkûm edilemez” başlığıyla bir açıklama yayımladı.