Atasoyer Atasoyer
İlişkili İçerikler
Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!
Sosyal cinayete dönüşen pandemi ölümlerine karşı öfke büyüyor. Yanlış sağlık politikaları ve salgın mücadelesine karşı yaşam hakkını savunmak için demokrasi güçleri harekete geçiyor.
***
ABD’nin ardından dünyada en çok Covid-19 kaynaklı ölümün görüldüğü Brezilya’da yaşamını yitirenlerin sayısı 500 bini aştı. Ülke genelinde birçok şehirde binlerce kişi, Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’ya karşı salgına karşı ihmalkar davrandığı gerekçesiyle protesto gösterileri düzenledi.
***
Hollanda Kralı Willem-Alexander’ın, ülkesinin milli futbol takımının EURO 2020’de Avusturya maçı öncesi Lahey’de gerçekleştirdiği sokak ziyareti sırasında fiziksel mesafe kuralına uymaması, hükümetin tepkisini çekti.
***
Covid-19 vakalarında küresel düzeyde düşüş eğilimi devam ediyor. Bununla birlikte farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 179 milyon 246 bine, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 3 milyon 882 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 12 milyonun altına indi, 11 milyon 600 bin civarında…
Küresel düzeyde son 24 saatte 295 bin 761 kişiye Covid-19 tanısı konurken 6 bin 263 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Hindistan’da yeni vaka bildirimi 60 binin altına indi. Pandemi Afrika kıtasında artışa geçerken Asya ve Latin Amerika ülkelerinde ve Rusya’da da yüksek hızda devam ediyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (53 bin), Brezilya (44.2 bin), Kolombiya (27.8 bin), Rusya (17.6 bin), Endonezya (13.7 bin), Güney Afrika (13.2 bin), Arjantin (10.4 bin), İngiltere (9.3 bin), İran (8.2 bin) ve Filipinler (5.8 bin).
Hafta sonu sağlık hizmetine erişim, test olanakları ve bildirim konusundaki sıkıntılar nedeniyle genel olarak düşük vaka bildirimi söz konusu oluyor, bu düşüklük pazartesiyi de çoğunlukla etkiliyor. Bu nedenle günlük vaka ve ölüm sayısında yedi günün ortalaması istatistikleri pandeminin seyri konusunda daha fazla tercih ediliyor. Küresel olarak yedi günlük yeni vaka ortalamasındaki düşüş eğilimi geçtiğimiz hafta da devam etti. Bir önceki hafta 376 bin 289 olan yedi günlük yeni vaka ortalaması, son bir haftada 360 bin 471 kişiye geriledi. Böylece günlük ortalama 360 bin civarlarına kadar inmiş oldu. Benzer eğilim ölümler de devam etti. Bir önceki hafta ortalama 8 bin 916 kişi olan günlük ölüm bildirimi, 8 bin 186 kişiye geriledi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 06.00) alıyoruz.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınabilmiş değil. Son 24 saatte yeni vaka bildirimi 5 bin 91 kişi, 5500-6500 vaka aralığı devam ederken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 63 kişiye yükseldi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 409 kişiye geriledi. Toplam vaka sayısı 5 milyon 370 bini aştı. Toplam can kaybı ise 49 bin 185 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 213 binin üzerinde. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Türkiye’de aktif hasta sayısı yeniden kıpırdanmaya başladı, dün itibarıyla 88 bin 479 kişiye yükseldi. Bulaştırma potansiyeli yüksekliği dikkate alındığında aktif hasta sayısının hala oldukça yüksek olduğunu hatırlatmak isteriz. Temaslıların gerçek anlamda saptanmasıyla bu sayının ciddi düzeyde artacağını biliyoruz. Ağır hasta sayı dokuz yüzün altına indi (813 kişi). Ağır hasta oranımız %1’in altına indi. Bu oran hala dünya ortalamasının bir buçuk katından daha fazla! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu, ölümlerin yüksek hızda devam edeceği uyarısını ısrarla vurguluyoruz.
***
Kademeli normalleşme sürecinde henüz kaldırılmayan pazar günü sokağa çıkma yasağına ilişkin kararın yarınki kabine toplantısında verilmesi bekleniyor. Turizme yönelik Covid-19 tedbirleri ve sektöre KDV desteğinin uzatılması gibi konular da masada.
***
Koronavirüs ile mücadelede alınan tedbirler ve aşılama sonucu vaka sayılarında yaşanan düşüş, Covid-19 tanı laboratuvarlarında numune sayısı ve bunlardaki pozitiflik oranını da etkiledi. Ankara Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı 5 laboratuvardan Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Covid-19 Tanı Laboratuvarına mart ayında gelen günlük 8 bin numune sayısı şimdi 2 bine, bunlardaki pozitiflik oranı da yüzde 30’dan yüzde 10’a geriledi.
***
Rusya’nın başkenti Moskova’daki korona virüsü vakaları artarken, Belediye Başkanı Sergey Sobyanin’den Delta (Hint) varyantı uyarısı geldi. Sobyanin, daha önce korona virüsü enfeksiyonu geçiren ve aşı olan bireyler arasında Hint varyantı nedeniyle yeniden vakalar görüldüğünü açıkladı.
***
Mültecilerin sağlık hizmetlerine erişimini inceleyen Araştırmacı Reshed Abohalaka, pandemiye karşı yürütülen mücadelenin her adımında mülteci ve göçmenlerin de sağlık ihtiyaçlarının dikkate alınması gerektiğini vurguladı. Dil ve kültürel farklılık gibi birçok engel nedeniyle mültecilerin sağlık hizmetlerine daha az erişime sahip olduğunu, Kovid-19 pandemisinin mültecilerin sağlık hizmetlerine erişmesine ekstra bir yük getirdiğini ifade eden Abouhalaka, “Virüsün sağlık kuruluşlarında bulaşmasını sınırlamak için alınan önlemler, mültecilerin sağlık hizmetlerine erişiminin önündeki engelleri artırdı. Hastalık hâlâ nispeten yeni olduğundan ve sağlık kuruluşlarında araştırma yapmak artık daha zor olduğundan, mülteciler üzerindeki etkisi hakkında hala kesin verilere sahip değiliz” dedi.
***
Covid-19 bağlantılı ‘Kara Mantar’ olarak bilinen mukormikoz hastalığı Arjantin’de de görüldü. Arjantin Ulusal Sağlık Bakanlığı, Formosa eyaletinde Covid-19 olan bir hastanın daha sonra ‘Kara mantar’ olarak bilinen mukormikoz hastalığına yakalandığını teyit etti. Bakanlık açıklamasında, 47 yaşındaki kadının Kovid-19 tedavisinin ardından taburcu edildiği ve sonrasında hastada 11 Mayıs’ta kara mantar belirtilerinin başladığı açıklandı. İlk vakanın, Covid-19 olmadan önce yüksek tansiyon ile tip 2 diyabet hastası olduğu belirtildi.
AŞI TARTIŞMALARI
Türkiye’de saat 08.00 itibarıyla 41 milyon 588 bin 666 kişi en az bir doz aşı yaptırmış durumda. İki doz aşı yaptıranların sayısı ise 14 milyon 395 bin 443 kişi. Bildiğiniz gibi toplum bağışıklığı için iki doz aşı yaptıran nüfusun oranının %70’lere yükselmesi isteniyor. Henüz bu oran %17.22, üstelik iller ve bölgeler arası deirn eşitsizlik var. Covid-19 aşısı ile salgını kontrol etmek için daha önümüzde çok iş var. Hal böyle iken bütünlüklü olmayan bir aşılama uygulaması ile karşı karşıyayız. Uzun kuyruklar, zorla aile hekimlerine dayatılan randevular, gelmeyen aşılar ve enjektörler gibi bir dizi sorun ile karmaşa içindeyiz.
***
Kulis bilgilerine göre takviminin istendiği şekilde devam etmesi durumunda, normal hayatın tüm kurallarına geri dönülecek. Toplumun en az yüzde 70’inin aşılanması ve toplumsal bağışıklığın sonbahar gelmeden oluşturulması planlanıyor. Temmuzun ikinci yarısında 18 yaş üstü herkes aşıya ulaşmış olacak. İşsizler ve diğer öğrenciler için formül geliştirilecek. Aşı akışı böyle devam ederse, ağustos sonunda tek toz aşı olmayan kalmayacak. Eylül ayında toplumun yüzde 70’ine iki doz aşı yapılmış olacak. İkinci doz aşıların 4 hafta sonra mı yoksa 6 hafta sonra mı yapılacağına ayrıca karar verilecek. Hatırlatma dozlarıyla ilgili planlama ise sürüyor. İlk grup kişiler için 3. doz aşılar temmuz ayında gündeme gelecek. Hatırlatma dozlarının Sinovac ile başlayacağı, buna yetecek kadar Sinovac akışının olduğu belirtiliyor. Ancak, isteyenlere üçüncü doz aşıları seçme şansı verileceği de ifade ediliyor. Ayrıca aşı uygulamasının kapsamının genişletileceği belirtildi. Geçen hafta organize sanayi bölgelerinde kurulu mobil aşı merkezleri gibi, eczanelerde aşı uygulaması yapılabilmesi için Sağlık Bakanlığı nezdinde girişimde bulunulduğu öğrenildi.
***
Nüfusu 1.4 milyar olan Çin’de, Covid-19’a karşı yapılan aşı sayısının 1 milyar dozu geçtiği açıklandı. Bu sayı, tüm dünyada bugüne dek yapılan doz sayısının üçte birine tekabül ediyor. Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, temmuz ayına dek ülkenin yüzde 40’ının, yıl sonuna dek de yüzde 70’inin tamamen aşılanmış olmasını hedefliyor.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, video konferans yöntemiyle görüşme gerçekleştirdiği Sinovac firması yetkililerini Türkiye’de yatırım yapmaya davet etti, aşı üretimini ortak gerçekleştirme önerisinde bulundu. Firma yetkilileri bu teklifi memnuniyetle karşıladıklarını, yatırım için ön inceleme yapacak teknik ekibi Türkiye’ye yönlendireceklerini bildirdi.
***
Enfeksiyon hastalıkları ve bağışıklık sistemi alanında çalışmalar yürüten Prof. Dr. Derya Unutmaz, “Sinovac olan risk grubundakilerin 3. doz BioNTech olmasını tavsiye ediyorum” dedi.
***
Hong Kong’da yapılan araştırmada BioNTech ve Sinovac aşılarının oluşturduğu antikor seviyeleri karşılaştırıldı. İki aşıdan birini olan toplam 1000 kişideki antikor seviyelerine bakıldı. Koronavirüs’e karşı BioNTech’in geliştirdiği aşıyı olanlarda Sinovac aşısını olanlara göre daha fazla antikor oluştuğu tespit edildi. Hong Kong Üniversitesi’nden epidemiyolog Prof. Benjamin Cowling, Sinovac aşısı olanların üçüncü bir hatırlatma dozuna ihtiyaç duyabileceğini söyledi.
***
Türkiye’de kayıtlı bir şekilde yaşayan herkes Koronavirüs aşısı hakkına sahip. Ancak göçmenler ve mültecilerin aşıya erişiminde yaşam koşulları, sağlık okur-yazarlığı, dil bariyeri gibi sorunlar yaşanıyor. İran’dan gelen bir mülteci yaşanan sorunları şu sözlerle dile getiriyor: “Aşısını olan birçok kişi olduğu gibi, maalesef aşı olabileceğinden haberdar olmayanlar da var” diyor: “Haberdar olsalar, randevuyu internetten almak zorundalar. Telefonu olmayan, internete erişimi olmayan, hatta okuma-yazması olmayanlar var. Randevu sistemi bilmedikleri bir dilde. Birilerinin yardımıyla randevu alsalar, hastaneye gittiklerinde bu sefer Türkçe bir form doldurmaları gerekiyor. Tabii yaşayabilecekleri yasal sorunlar veya daha önce yaşadıkları ayrımcılık deneyimleri nedeniyle hastaneye gitmekten çekinenler de var.”
***
ABD Tayvan’a Covid-19 salgını ile mücadele desteği kapsamında 2.5 milyon doz Moderna aşısı gönderdi.
***
Endonezya Sağlık Bakanlığı Covid-19 Aşıları Sözcüsü Siti Nadia Tarmizi, Endonezya’nın Pfizer/BioNTech tarafından geliştirilen Koronavirüs aşısından 50 milyon doz alacağını ve ilk sevkiyatın Ağustos ayında ülkeye gelmesinin beklendiğini aktardı. Güneydoğu Asya’nın en büyük ülkesi olan Endonezya’da, son haftalarda korona virüs vakalarında artış yaşandı. Ülke genelinde geçtiğimiz cuma günü 12 bin 990 vakanın tespit edilmesi ile Ocak ayı sonlarından bu yana en yüksek günlük vaka sayısı kayıtlara geçti.
***
Aydın Doğan Vakfı tarafından, 1996 yılından bu yana her yıl, kültür, sanat, edebiyat, bilim gibi farklı alanlarda, ulusal ve uluslararası platformlarda övgü kazanan kişi ve kurumları ödüllendirmek amacıyla verilen Aydın Doğan Ödülü’nün, bu yıl biyoteknoloji alanında bugüne kadar birçok çalışmaya imza atan ve 2020 yılı Mart ayında başlayan korona virüsü salgınının ikinci yılında dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de uygulanan Covid-19 aşısının geliştiricileri bilim insanları Dr. Özlem Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin’e verilmesi kararlaştırıldı.