Atasoyer Atasoyer
İlişkili İçerikler
KORONA GÜNLÜĞÜ (02 HAZİRAN 2021)
Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!
Sosyal cinayete dönüşen pandemi ölümlerine karşı öfke büyüyor. Yanlış sağlık politikaları ve salgın mücadelesine karşı yaşam hakkını savunmak için demokrasi güçleri harekete geçiyor.
***
Sekiz gündür gözaltında tutulan Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) üyeleri serbest bırakıldı.
***
H10N3 kuş gribi, tarihte ilk kez bir insanda görüldü. Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, 41 yaşındaki erkek hastanın durumunun iyi olduğunu açıkladı. BM Gıda ve Tarım Örgütü’nden (FAO) Reuters’a açıklama yapan Filip Claes de, H10N3’ün çok yaygın bir virüs olmadığını, 2018’den önceki 40 yılda sadece çoğunluğu Asya ve Kuzey Amerika’daki vahşi kuşlarda olmak üzere 160 vaka görüldüğünü söyledi. Claes, kuş gribinin bu türünün şu ana dek tavuklarda hiç görülmediğini de vurguladı.
***
Mecidiyeköy Çevre Hastanesi’nde anestezi teknikeri olan Oğuz, maaşını alamadığını öne sürerek hastane önünde eyleme başladı. Tek başına eylem yapan Oğuz, “Pandemi döneminde söylemlerle sağlık çalışanları kutsandı. Ancak hastane içerisinde durum hiç de öyle değil” dedi.
***
Birleşik Krallık’ta pandeminin başlangıcından beri ilk kez Covid’den ölüm bildirilmedi. Hafta sonları ve haftanın ilk çalışma gününde günlük ölüm sayıları genelde düşük oluyor. Bu istatistik uzmanlarının çalışmaması nedeniyle daha az sayım yapılmasından kaynaklanıyor. Birleşik Krallık’ta Pazartesi günü de tatil olduğundan, ilk çalışma günü Salı günüydü.
***
Peru’da koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığı sonucu daha önce duyurulduğu gibi 69 bin 342 değil, 180 bin 764 kişinin öldüğü açıklandı. Peru böylece dünyada nüfusuna oranla en fazla Covid ölümünün görüldüğü ülke oldu. Amerikan Johns Hopkins Üniversitesi’nin, Peru’nun açıkladığı son veri öncesi yaptığı sıralamada Macaristan, 100 bin kişi başına 304,28 ölümle ilk sıradaydı. Peru’nun açıkladığı son veri ise 100 bin kişi başına 500’den fazla ölüme tekabül ediyor.
***
Düşüş eğiliminde olsa da Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 172 milyona yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 3 milyon 575 bin 505 kişiye yükseldi. Aktif hasta sayısı 14 milyonun altına indi, azalış eğilimi devam ediyor.
Haftanın ikinci günü yeni vaka bildirimi 447 bin 201 kişiye Covid-19 tanısı kondu, 10 bin 344 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Hindistan yeni vaka bildiriminde düşüş devam ediyor. Pandemi Asya ve Latin Amerika’ya yerleşti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (133.2 bin), Brezilya (77.9 bin), Arjantin (35.4 bin), Kolombiya (26 bin), ABD (13 bin), İran (10.7 bin), Fransa (9.8 bin), Rusya (9.5 bin), Türkiye (7.1 bin) ve Malezya (7.1 bin). İlk 10 ülke arasındaki tek ülke Fransa.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 06.00) alıyoruz.
***
Türkiye’de henüz salgın kontrol altına alınabilmiş değil. On yedi Mayıs tarihi için öngörülen günlük 5 bin yeni vakanın altına inme hala sağlanabilmiş değil iken 1 Haziran kademeli normalleşme açıklaması geldi. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 7 bin 112 kişiye Covid-19 tanısı kondu, 129 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 602 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 5 milyon 257 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 47 bin 655 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 223 binin üzerinde. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Türkiye’de dün aktif hasta 90 binin altına indi, 84 bin 779 kişiye geriledi. Bulaştırma potansiyeli yüksekliği dikkate alındığında aktif hasta sayısının hala oldukça yüksek olduğunu hatırlatmak isteriz. Ağır hasta sayısında azalma eğilimi devam ediyor, dün 1,241 kişiye geriledi. Aktif vaka sayısının gerilemesi ile ağır hasta oranımız %1.5’e yükseldi, bu oran dünya ortalamasının iki buçuk katı! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu, ölümlerin yüksek hızda devam edeceği uyarısını ısrarla vurguluyoruz.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 100 bin nüfusa karşılık gelen haftalık vaka sayılarının yer aldığı haritayı açıkladı. Koca, “Vaka sayılarının düşüş eğilimi devam ediyor” dedi. İllere göre haftalık vaka sayısı İstanbul’da 89,97, Ankara’da 115,71, İzmir’de 47,74 olarak kaydedildi. Vaka yoğunluğunun en yüksek olduğu il ise 162,31’le Gümüşhane oldu. Haritaya göre, son bir haftada vaka sayısı en çok azalan iller Erzurum, Tunceli, Kastamonu, Samsun ve Kocaeli oldu.
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu Üyesi ve Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Feride Aksu Tanık, bu kararlar alınırken herhangi epidemiyolojik bir parametre olmadığını dile getirdi. Test sayısı ve hasta sayısının azaldığı belirtilmesine rağmen baştan beri veriler şeffaf olmadığı için bunun neye dayandığının bilinmediğini ifade eden Tanık, aşı temininde yaşanan gecikme nedeniyle açılmada bulaş riskinin artacağını dile getirdi. Özellikle çalışmak zorunda olanların fabrikalarda, işyerlerinde fiziksel mesafe koşullarını uygulayamayacağı için bulaşın süreceğini ifade eden Tanık, toplum bağışıklığını sağlayabilecek düzeyde aşı temin edildiğinde Biontech’e göre toplumun yüzde 70’inin, Sinovac’a göre toplumun tamamının aşılanması gerektiğini söyledi. Açılma uygulamalarının turizm sektörü için yapıldığını belirten Aksu, “Göz göre göre risk alınıyor” dedi.
***
Sağlık Bakanlığı Covid-19 Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, “Haziranı ben daha çok kontrollü olma ayı olarak görüyorum” dedi. Aşılama oranları artana kadar enfeksiyon riskinin devam ettiğini belirten Yavuz, “Bu riskin özellikle kapalı ortamlarda arttığı biliniyor. Haziran ayında kapalı alanlarda düğün vb. etkinlikler yapılmasa daha iyi olacaktı. Çünkü henüz aşılamada istenen noktada değiliz. Benim tavsiyem haziranı biraz dişlerimizi sıkarak geçirmemiz ve toplum büyük oranda aşı olana kadar biraz sabretmemiz yönünde” dedi.
***
‘Kademeli normalleşme’yle haftada 2 gün yüz yüze eğitim de başladı. ‘Dilekçeli, isteğe bağlı eğitim olmaz’ diyen eğitimciler okulların tüm hazırlıklar tamamlanarak ağustos başında açılmasını öneriyor. Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen), Bakanlığın ‘yap-boz’a çevirdiği eğitim sisteminde anlık kararlar ile gün kurtarılmaya çalışıldığını işaret ederken, Veli-Der eğitimde kopuşların hızlandığını, en başta da lise öğrencilerinin okulları terk etmeye başladığını açıkladı.
***
Eğitim Sen, AKP iktidarının “kademeli normalleşme” adını verdiği süreçle birlikte Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un kamuoyuna sunduğu eğitim-öğretim takvimine dair açıklama yaptı. “Telafi ihtiyacını kabul etmek, pandemi sürecinde eğitimde yaşanan eşitsizliği ve öğrencilerde ortaya çıkan akademik, sosyal, duygusal, fiziksel kayıplar ile öğrenme ve becerilerde yaşanan olumsuzlukları da kabul etmektir. Olumsuz etkilerin ve kayıpların düzeyini belirlemeden telafi etmeye çalışmak gözlerini kapatıp el yordamıyla yürümeye benzeyecektir”
***
Dün yeniden faaliyete geçebileceği açıklanan sinema salonlarının 1 Temmuz tarihine kadar kapalı kalmasına karar verildi.
***
Edirne Valiliğinden “sınır kapılarında ucuz ve hızlı PCR testi” söylentilerine ilişkin açıklama: Sağlık Bakanlığı tarafından izin-ruhsat verilmiş PCR testlerinin dışında test yapılması mümkün değil.
***
Kademeli normalleşme sonrası sanatçılardan ‘Gözünü Yumma’ kampanyası: ‘Yok sayılıyoruz, kimse bizi görmüyor.’ Çok sayıda müzisyen Erdoğan’ın basın toplantısı öncesinde açık hava müzik etkinliklerinin serbest bırakılmasını ya da sektöre yönelik kapsamlı bir destek programı açıklamasını bekliyordu.
Kademeli normalleşme kararlarına ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yapan Tarkan, “Pandemi sürecinde müzik ve eğlence sektörüne yapılan haksızlık ve çifte standart hiç adil değil” dedi.
***
Salgın döneminde RTÜK’e şikayetler arttı. RTÜK’ün Vatandaş Bildirimleri 2020 Yıllık Raporu açıklandı. Rapora göre, geçen yıl 94 bin 795 bildirimle en çok dizi ve filmler şikayet edildi.
***
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün ‘yeni normalleşme’ adımlarını açıkladı. Erdoğan’ın “kademeli açılma”yı duyurması ise tartışmaları beraberinde getirdi. Yeni normalleşmeyle birlikte kafe, bar ve restoranlar akşam 21.00’e kadar müşteri ağırlayabilecek. Ancak işletmeciler açılmanın içki servisi yapılan işletmelere yaramadığı görüşünde.
Covid-19 salgınında aç-kapa nedeniyle büyük sıkıntı yaşayan esnaf ‘kontrollü normalleşme’ye de dertli girdi. Borç yükü altında ezilen esnaf “Bunlar iki yılda, beş yılda kapanacak yaralar değil” diyor.
***
Türk Hava Yolları (THY), Afganistan, Bangladeş, Brezilya, Güney Afrika, Hindistan, Nepal, Pakistan, Sri Lanka’dan gelen kişiler ile son 14 günde bu ülkelerde bulunduğu anlaşılan kişilerden Türkiye’ye varış saatinden en fazla 72 saat önce yapılmış negatif sonuçlu PCR test raporu isteneceğini, bu kişilerin valiliklerce belirlenecek yerlerde 14 gün süreyle karantinaya alınacağını duyurdu.
***
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, Coronavirus ile mücadelede kullanılan “favipiravir” etken maddeli ilaçların son kullanma tarihi geçmiş olmasına rağmen hastalara verildiğini iddia etti.
***
Türkiye’nin Berlin Büyükelçiliği sosyal medya hesaplarından paylaştığı açıklama ile Almanya’dan Türkiye’ye seyahatlerde dikkat edilmesi gereken Covid-19 tedbirlerine yer verdi. Buna göre Almanya’dan Türkiye’ye seyahat kara, hava ve deniz yoluyla girişlerde: Girişten en az 14 gün önce Covid-19 aşısının tamamlandığına ya da son altı ay içerisinde Covid-19 hastalığının geçirildiğine dair resmi bir belge ibraz edilmesi durumunda yolculardan negatif PCR testi talep edilmeyecek. Ayrıca bu kişilere karantina tedbirleri de uygulanmayacak.
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye Temsilcisi Dr. Batyr Berdyklychev “Covid-19 salgınının, sigara içenlerin hastalığa yakalanma ve ölüm riskini yüzde 50 artırdığını söyleyebilirim. Bu insani ve ekonomik trajedi, sarsıcı ancak aynı zamanda önlenebilir” dedi.
***
Almanya’da koronavirüs (Kovid-19) kent merkezlerinde yaygın şekilde kurulan test merkezlerinde yolsuzluk yapıldığı ortaya çıktı. Birçok merkezde test yapanların sayısı gerçekte olandan çok daha fazlaymış gibi gösterilerek devletten para alındı. İlk önce Bochum’da ortaya çıkan skandalla ilgili olarak Almanya’nın değişik kentlerinde savcılıklar harekete geçti.
***
Köpeklerin yeni tip Koronavirüs’ü (Covid-19) koku yoluyla tespit edebildiklerine dair araştırmalar sonuç vermeye başladı. Tayland’ın başkenti Bangkok’taki bir üniversite kliniğinde faaliyet gösteren Labrador’lar, insanlardaki Covid-19 virüsünü tespit edebilmek için eğitildi. Tayland, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İngiltere, Şili, Avustralya, Belçika ve Almanya gibi ülkelerde yürütülen ön araştırmalar, köpeklerin virüsü tespit oranlarının havalimanları gibi halka açık yerlerde sıklıkla kullanılan hızlı antijen testini geçebileceğini öne sürüyor.
***
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kamu maliyesi raporunun ilkini paylaştı. Rapora göre, AKP hükümeti pandemi gerekçesiyle belirli sektörlerde geçici vergi indirimleri yapılması sebebiyle şirketlerden alması gereken toplam 12.7 milyar TL vergiyi almadı. TL cinsinden yatırımların teşvik edilmesi amacıyla gelir vergisi tevkifat oranında yapılan indirim nedeniyle şirketlerden alınmayan vergi miktarı ise 8.2 milyar TL oldu. Ücret ve maaşlardan alınan gelir vergisi ise 2021 yılının ilk çeyreğinde yüzde 29,3 artarak 48.3 milyar lira oldu.
***
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dün 661 milyar TL’ye ulaştığını söylediği pandemi kapsamındaki hibe ve desteklerin yüzde 80’lik kısmının borç olduğu ortaya çıktı. Buna göre, 661 milyar TL’lik pandemi kapsamındaki hibe ve desteklerin yüzde 80’lik kısmının borç olduğu öğrenildi. Merkezi bütçeden hibe desteği sadece, toplam rakamın yüzde 1,4’üne denk gelen 9 milyar TL oldu.
***
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nin verilerine göre, 1 Haziran 2021 itibarıyla dünyada koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığı sonucu hayatını kaybedenlerin sayısı 3,5 milyonu aştı. Toplam vaka sayısı da 170 milyonu geçti.
***
İstanbul Tıp Fakültesi, 5 bin Coronavirus (Covid-19) hastası üzerindeki 1 yıllık çalışmasını tamamladı. Birinci yılın sonunda orta yaşlı erkeklerde ‘bellekte zayıflama ve konsantrasyon güçlüğünün ön plana çıktığı’; orta yaş üstü kadınlarda ise ‘saç dökülmesinin giderek arttığı’ tespit edildi.
[su_box title=”AŞI TARTIŞMALARI” style=”glass” box_color=”#8e5018″ radius=”1″][/su_box]
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Türkiye’de de kullanılan Çin menşeli Sinovac aşısının acil kullanım onayı verilen aşılar listesine alındığını açıkladı. DSÖ, Sinovac aşısı için 18 yaş üzeri yetişkinlerde kullanımına onay verirken aşılamanın ikinci dozu için 2 ila 4 hafta aralık belirledi. DSÖ tarafından yapılan açıklamada Sinovac aşısı için üst bir yaş sınırı belirlenmediği zira eldeki verilere göre aşının yaşlı bireylerde de koruyuculuk sağladığının kanıtlandığı ifade edildi. Sinovac aşısı, Sinopharm’ın ardından DSÖ listesine giren ikinci Çin aşısı oldu. SÖ onayı aynı zamanda, Sinovac aşısının küresel aşı ittifakı COVAX üzerinden yoksul ülkelere dağıtılmasının da önünü açmış oldu.
***
Sağlık Bakanı Koca, aşılama ile normal hayata dönüş için Eylül ayı sonunu işaret etti. Koca 12 milyon doz Biontech aşısının hafta sonuna kadar geleceğini söyledi. ”Eylül’de normal hayata dönmek istiyoruz, toplumsal bağışıklık yakalandıktan sonra aşı olanlar maske takmayabilir. Aşı takviminde aksama olmazsa, toplumsal bağışıklık yaz aylarında yakalanacak ve Türkiye sonbaharda normal hayata dönecek” diyen Sağlık Bakanı toplumun en az yüzde 60’ının aşılanmasıyla toplumsal bağışıklığın oluşabileceğini söyledi.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’de Covid-19 salgınıyla mücadele kapsamında 14 Ocak’ta başlayan aşılama kampanyasında sıranın bugün itibarıyla 50 yaş üzeri kişilere geldiğini duyurdu.
***
Polonya 12-15 yaş arası çocukları Koronavirüs’e karşı aşılamaya başlayacaklarını duyurdu: “Avrupa İlaç Ajansı (EMA) ile Tıp Konseyi önerileri doğrultusunda hükümet 7 Haziran Pazartesi gününden itibaren 12-15 yaş arası çocuklara korona virüs aşısı yapılmasını kararlaştırdı” diyen Aşılama Programı Sorumlusu Michal Dworczyk, bu kapsamda 24 bin eğitim kurumundaki 2 buçuk milyon öğrencinin aşılanacağını aktardı. Bugüne kadar 20 milyon 85 bin kişinin aşılandığı 38 milyona yakın nüfuslu Polonya’da 17 Mayıs tarihi itibarıyla da 16 ve 17 yaş grubu için aşılama takvimi açılmıştı.
***
Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (ECDC), Avrupa Birliği ülkelerinin çocuk ve gençlere aşı programına geçmeden önce küresel Covid-19 aşı eksikliklerini göz önünde bulundurması gerektiğini söyledi.
***
Koronavirüs salgınına ilişkin konuşan Erdoğan şu ana dek 3 doz aşı yaptırdığını açıkladı. Erdoğan, “Ben 3 aşımı oldum, bir de o üç aşıdan sonra bir de antikor yükseldi mi, yükselmedi mi bununla ilgili adımı attım. Hamdolsun 2160’ı yakaladım” diye konuştu.
***
Brezilya’nın Serrana kasabasında, yetişkinlere Çin’e ait şirketin CoronaVac aşısının uygulanmasının ardından, Coronavirus (Covid-19) kaynaklı ölümlerin yüzde 95, hastanede tedavi görenlerin sayısının yüzde 86 azaldığı açıklandı.
***
Dukes Küresel Sağlık İnnovasyon Merkezi’ne (GHIC) göre bu yıl 12 milyar dozdan fazla aşı üretilebilir. Aşı üretimini ve tedarikini gözlemleyen analitik şirketi Airfinity de 2021’de üretimin 11,1 milyar dozun biraz üzerinde olacağını söylüyor. Airfinity, bunun beş yaşından büyük dünya nüfusunun yüzde 75’ini aşılamak için gereken 10,82 milyar dozun üretilebilmesi anlamına geleceğini vurguluyor. GHIC’ten Programlar Yardımcı Direktörü Andrea Taylor BBC’ye yaptığı açıklamada pandeminin “dünya genelinde, sağlıklı ve iyi dağıtım yapabilen bir üretim ağının olmadığnı gösterdiğini” söylüyor. “Üretimin yeri gerçekten önemli. Üretim kapasitemizin çoğu ABD ve Avrupa’da toplanmış halde ve buralar aşılarını ilk olan yerler. Çünkü onlar üretiyorlar ve dünya piyasasına gelmeden önce kendi nüfuslarının aşılandığından emin olmak için ihracat kısıtlamaları gibi araçları kullanabiliyorlar.”
Airfinity, üç aşının küresel tedarikte hakim olacağını tahmin ediyor: 2,47 milyar dozla Pfizer/BioNTech, 1,96 milyar dozla Oxford/AstraZeneca ve 1,35 milyar dozla Sinovac. Şu ana dek Pfiçed ve Sinovac başta koydukları hedefleri tutturabildi. Ancak AstraZeneca başta bu yıl üç milyar doz üretmeyi planlıyordu. Şirket bunun için farklı coğrafi noktalarda üretim yapacak ortaklarına güveniyordu ve bu da teknoloji ve uzmanlık transferi gerektiriyordu.
Airfinity’ye göre sadece Çin, aşıları büyük miktarlarda ihraç ediyor. Şu ana dek ülke dışına 263 milyon doz aşı gönderdiler. Airfinity’ye göre Rusya 17 Mayıs itibariyle 42 milyon dozun biraz üzerinde aşı üretti ve 13 milyon dozunu ihraç etti.
Gelişmekte olan dünyanın çoğu, dünyada Covid aşıları dışındaki aşıların yüzde 60’ını gerçekleştiren Hindistan’ın Serum Enstitüsü’nün üreteceği AstraZeneca aşısına bağımlıydı. Ancak Hindistan, kendi Covid dalgasıyla savaşırken aşı ihracıtını kısıtlamaya başladı ve düşük ve orta gelirli ülkeler için düşünülen aşı tedariki kesildi.
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57322642
***
Şu anda mRNA teknolojisini kullanan ve yaygın şekilde kullanılan iki aşı bulunuyor. Bunlardan ilki Moderna’nın geliştirdiği Covid aşısı. Şirketin ABD Gıda ve İlaç Dairesi’ne (FDA) sunduğu rapora göre, bu aşı semptomatik vakaların önlenmesinde yüzde 94 etkili. Diğeri de Pfizer/BioNTech’in ürettiği aşı. Şirket de aşının etkinlik oranını yüzde 95 olarak veriyor. Yaygın şekilde kullanımlarının başlamasının ardından gerçek hayattaki uygulamalardan gelen veriler de benzer bir resim ortaya koyuyor.
Yeni bir teknoloji olmasından dolayı son dönemlerde çok sayıda asılsız iddia ve komplo teorisinin merkezinde bulunuyor. Ancak bu iddiaların herhangi bir bilimsel dayanağı yok. İnsanların genetik yapısını ya da DNA’sını değiştirmek gibi bir durum da söz konusu değil.
Bu teknoloji kullanılarak geliştirilen aşılar çok dayanıklı değil. Bu nedenle de çok ciddi bir soğuklukta taşınması ve saklanması gerekiyor. Bununla birlikte Avrupa İlaç Ajansı, geçen ay içerisinde BioNTech aşısının saklama koşullarında değişiklik yapılmasını tavsiye etti. Buna göre, bir aya kadar normal buzdolabı koşullarında tutulması önerildi.
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57325593
***
Aşı eşiği: Güven – Zeki Gül
2019 yılında, COVID-19 pandemisinin hemen öncesinde, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) sağlık için tehdit oluşturan on temel neden arasında “aşı kararsızlığı / karşıtlığını” da saymaktaydı. COVID-19 pandemisinin aşısız günlerinde görece sönümlenen bu aşı kararsızlığı, şimdilerde hem dünyada hem bizde yeniden belirginleşti. Risk ise 2019 ile kıyaslanmayacak kadar yüksek.
Yapılan akademik çalışmalar aşı kararsızlığında en önemli etmenin “güvensizlik” olduğunu göstermekte. Güvensizlik özünde multifaktöryel: Kurumlara, mevcut sağlık sistemine, politika yapıcılara güvensizlik… Ama bununla sınırlı değil elbet. Bizim gibi on yıllardır genel güvensizliğin hüküm sürdüğü toplumlarda bu risk daha da yüksek. Hatırlayalım; “Türkiye’de güven indeksi yüzde 12” ne yazık ki. Bir başka aşı güvensizlik etmeni son çeyrek yüzyılda dünyada ve biz de giderek aşı üretiminin kamusal alandan özel sektöre devredilmesi. Uluslararası aşı şirketlerinin kâr hırsı, patent yasağının kaldırılmasına karşı itirazları aşıya güveni sarsıyor.
Henüz vakit varken toplumun bu bağlamda güven duyduğu hükümet dışı kurumların daha aktif bir rol alması gerekiyor. Elbette bu çabanın Sağlık Bakanlığı çağrısı ile topluma duyurulması etkinliğini daha da artıracaktır.
