KORONA GÜNLÜĞÜ 1 HAZİRAN2021
Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!
Sosyal cinayete dönüşen pandemi ölümlerine karşı öfke büyüyor. Yanlış sağlık politakaları ve salgın mücadelesine karşı yaşam hakkını savunmak için demokrasi güçleri harekete geçiyor.
***
Sağlık meslek örgütleri, SES üye ve yöneticilerinin gözaltına alınmasına tepki göstererek, “Sağlık emek ve meslek örgütleri ile değil pandemi ile mücadele edin” açıklaması yaptı. SES Ankara Şube Eşbaşkanı Kubilay Yalçınkaya, salgının yönetilmez halini eleştirdikleri dönemde iktidar ve çevresi tarafından yoğun baskı altında kaldıklarını ve hedef gösterildiklerini söyledi. Ekonomik ve özlük haklarına yönelik taleplerinin “rüşvetçilik” olarak nitelendirildiğini söyleyen Yalçınkaya, “Eylemlerimiz provoke edildi, sağlık politikalarına ve pandemi yönetimine yönelik açıklamalarımıza, yandaş basın kalemşörleri iktidar tarafından müdahale edilmezse, hakkımızı helal etmiyoruz açıklaması yaptılar, salgın yönetimine karşı önerilerimiz ve toplumu bilgilendirme görevimiz iktidar ve çevresi tarafından eleştirildi” dedi.
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Hem DSÖ’nün hem de küresel sağlık güvenliğini güçlendirmek için en çok yapacağına inandığım tek tavsiye, pandemiye hazırlıklı olma ve müdahale konusunda bir antlaşma önerisidir. Bu fikrin zamanı geldi” açıklamasını yaptı.
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), corona virüsünün varyantları için yeni isimlendirme şemasını duyurdu: Artık her varyant Yunan alfabesindeki bir harfle adlandırılacak. DSÖ’nün bugünkü açıklamasına göre varyantlar şöyle anılacak:
Britanya’da rastlanan varyant (B.1.1.7) – Alfa
Güney Afrika’da rastlanan varyant (B.1.351) – Beta
Brezilya’da rastlanan varyant (P1)- Gamma
Hindistan’da rastlanan varyant (B.1.671.2)– Delta
***
Peru’da hükümet tarafından yapılan incelemenin ardından Covid-19’a bağlı can kayıpları revize edilerek, 69 bin 342’den 180 bin 764’e yükseltildi.
***
Düşüş eğiliminde olsa da Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 171 milyon 456 bine, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 3 milyon 565 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 14 milyonun altına indi.
Dünya genelinde yeni vaka ve can kaybı bildiriminde düşüş eğilimi devam ediyor. Haftanın ilk günü yeni vaka bildirimi 400 binin altında devam etti. Son 24 saatte 356 bin 716 kişiye Covid-19 tanısı kondu, 8 bin 319 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Hindistan yeni vaka bildiriminde düşüş devam ediyor. Pandemi Asya ve Latin Amerika’ya yerleşti. ABD ilk 10’da değil artık… Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (126.7 bin), Brezilya (32.6 bin), Arjantin (28.2 bin), Kolombiya (23.2 bin), İran (11 bin), Rusya (8.5 bin), Şili (6.8 bin), Malezya (6.8 bin), Filipinler (6.7 bin) ve Türkiye (6.5 bin).
Haftalık trend istatistiklerine bakıldığında dünya genelinde son bir haftada yeni vaka sayısında %17’lik, ölümlerde %9’luk bir azalma söz konusu. Kuzey Amerika’da kıta genelinde %24’lük azalma görülse de Meksika, Dominik, Guatemela, Panama, Nikaragua, Bahama, Haiti vb. ülkelerde artış söz konusu. Benzer durum Asya için de geçerli, kıta genelinde %22 azalma görülse de Malezya, Filipinler, Tayland, BAE vb. ülkelerde artış söz konusu. Avrupa’da ise İngiltere, Portekiz, İsviçre vb. ülkelerde artış mevcut. Küresel azalma eğilimine karşı Güney Amerika’da %0.3 ve Afrika’da %7’lik artış söz konusu. Pandeminin Latin Amerika ve Asya’ya yerleştiğini söyleyebiliriz. Avrupa’daki artış gösteren ülkelerde varyant tartışması gündemde…
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 06.00) alıyoruz.
***
Türkiye’de henüz salgın kontrol altına alınabilmiş değil. Onyedi Mayıs tarihi için öngörülen günlük 5 bin yeni vakanın altına inme hala sağlanabilmiş değil iken 1 Haziran kademeli normalleşme açıklması geldi. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 6 bin 493 kişiye Covid-19 tanısı kondu, 122 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Covid-19’a bağlı ölümlerde düşme eğilimi devam ediyor. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 596 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 5 milyon 250 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 47 bin 527 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 219 binin üzerinde. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Türkiye’de dün aktif hasta 90 binin altına indi, 87 bin 253 kişiye geriledi. Bulaştırma potansiyeli yüksekliği dikkate alındığında aktif hasta sayısının hala oldukça yüksek olduğunu hatırlatmak isteriz. Ağır hasta sayımısında azalma eğilimi devam ediyor, dün 1,339 kişiye geriledi. Aktif vaka sayısının gerilemesi (?) ile ağır hasta oranımız %1.5’e yükseldi, bu oran dünya ortalamasının iki buçuk katı! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu, ölümlerin yüksek hızda devam edeceği uyarısını ısrarla vurguluyoruz.
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye Temsilcisi Dr. Batyr Berdyklychev “Covid-19 salgınının, sigara içenlerin hastalığa yakalanma ve ölüm riskini yüzde 50 artırdığını söyleyebilirim. Bu insani ve ekonomik trajedi, sarsıcı ancak aynı zamanda önlenebilir” dedi.
***
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başkanlık ettiği Kabine toplantısı bugün gerçekleştirildi. ‘Kademeli normalleşme’ kararlarının açıklanması beklenen toplantı sonrası Erdoğan, haziran ayı boyu hafta içi ve cumartesi günü sokağa çıkma kısıtlamasının saat 22:00 ile akşam 05:00 arasında devam edeceğini, yasağın pazar gününün tamamını da kapsayacağını duyurdu. ‘Kademeli normalleşme’ kararları kapsamında; yeme-içme yerlerinin de sabah 07:00-21:00 arası hizmet verebileceği belirtildi. İçişleri Bakanlığı 81 il valiliğine ‘kademeli normalleşme’ genelgesini gönderdi. Genelgede, sokağa çıkma kısıtlaması, şehirler arası yolculuk ve iş yeri faaliyetlerine ilişkin detaylar yer aldı. Aşı olmayan 65 yaş üstü sadece 10.00-14.00 arası sokağa çıkabilecek. Şehir içi ulaşımda çocuklara ve yaşlılara yasak devam ediyor! ‘Kademeli normalleşme’ kararı hangi kriterlere göre alındı belirsiz. Tıpkı daha once alınan kararlar gibi! Dahası Covid-19’un hava yolu ile bulaştığı, kapalı mekanların ve uzun süreli kapalı mekan paylaşımının en büyük risk faktörü olduğu bilimsel olarak ortaya kondu. Buna rağmen kapalı alanları serbestleştiren kararlara yer verildi. Bu alanlarda önlemlerin yok hükmünde olduğu da yaşadıklarımızdan öğrendik. Toplu ulaşım en büyük bulaş kaynağı denilmesine rağmen 14 nisan tarihli genelgede yer alan şehir içi ulaşımda %50 kapasite geçerli. Koltuk sayısının %50’si değil, kapasitenin %50’si. Sanki uygulanıyormuş gbi, tamamen aldatmaca… Tüm ülkede hastalık hangi düzeyde olursa olsun aynı önlem seti karşımzıda, oysa risk durumuna göre kararlar alınacaktı. On beş günde birlikte risk haritaları paylaşılacaktı. Bu haritalar yedi günlük vaka insidansı, test pozitifiliği, yoğun bakım yatak doluluğu, hastane yatak doluluğu, ağır hasta sayısı vb. bir çok değişkeni içeren kompleks bir metadoloji ile hazırlanacaktı. Ne oldu, sadece yedi günlük vaka insidansı kamuoyu ile paylaşıldı. Tüm yorumlar buna göre yapıldı. Yandaş bilim insanları neye göre hesapladıkları belli olmayan günlük 5 bin vaka sayısı hedefini dillere pelesenk yaptılar. On yedi mayısta bu bile tutturalamadı, ama önlemlerde değişikliğe gidildi. Bu tarihten sonra günlük 5 bin sayısını duymaz olduk yandaş bilim insanlarından! İşin özü salgın kontrolünü Avrupa’daki salgının trendine ve mevsime göre planlanlayan bir anlayış ile karşı karşıyayız. Dikkat edilirse Avrupa’da alına kararlar en geç bir ay içinde Türkiye’de de uygulanıyor. Basına servis edilen haberler ile yandaş akademisyenlerin röportajları ile toplum alıştırılıyor, sonrada uygulamaya geçiliyor. Çarklar dönsün! Aslolan sermaye birikimin kesintisizliği… Ne de olsa bedelini ödeyenler hep aynı. Gözden çıkarılan toplumsal kesimleri… Ne acı ki bedel ödeyenler ‘harcanabilir, kabul edilebilir hayatlar’ diye tanımlanmaya başlandı. Ne yazık ki aç –kapa politikaları, derinleşen kriz ile çok daha sert ödeniyor bedel… Öfke daha da büyüyor.
***
Tek adam rejimi start verdi, ardından Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, “Yarın itibarıyla ilkokul öğrencilerimiz, 7 Haziran Pazartesi itibarıyla ortaokul ve lise öğrencilerimiz için haftada iki gün yüz yüze eğitime başlıyoruz” dedi. Türkiye genelindeki öğrencilerin karne alması tarihi ise 18 Haziran olarak duyuruldu. Bu karar neden alındı, eğitim emekçilerinde aşılanma oranı nedir, işyerlerinde önlemlere yönelik yeni hangi adımlar atıldı vb. sorulara yanıt yok. Daha önce Eylül ayına kadar yüz yüze eğitim yok diyen MEB Bakanının bu konudaki radikal karar değişikliği tartışmaya ve kaygılara yol açtı.
***
Kademeli normalleşme ile ilgili halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Sarp Üner’in değerlendirmeleri şöyle: “Şuanki turkuvaz tablodaki rakamlar, vaka ve ölüm sayılarımız aslında normalleşme için daha erken olduğunu düşündürüyor. Ama sadece bu turkuvaz tablodaki durumlar değil, vatandaşın durumu, esnafın sıkıntıları yaz aylarının gelmiş olması bu tedbirlerin bir derece gevşetileceğini zaten bekliyorduk. Beklendiği gibi oldu. Geçen sene Haziran ayındaki normalleşmeye göre daha adım adım gidildiğini gösteren bir yaklaşım.”
***
Çin’de Hong Kong Özel İdari Bölgesi sınırındaki Guangdong’da 1 günde 20 yerel vakanın tespit edilmesi, eyalet hükümeti yetkililerini seyahat önlemlerini sıkılaştırmaları için harekete geçirdi. Guangdong hükümetinin aldığı karara göre, eyaletten hava, kara ve demir yoluyla ayrılmak isteyenlerin, son 72 saat içinde yapılan nükleik asit testlerinin sonucunun negatif olması gerekiyor. Karar kapsamında tır veya kamyon şoförleri için ana yollarda test merkezleri kuruldu. Guangzhou’da 21 Mayıs’ta yerel vakaların saptanmasının ardından kitlesel test yapılmasına karar verilmişti. Buna göre, 26 Mayıs’a kadar 700 bin kişiye test yapılmıştı.
***
İtalya’da yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınında günlük vaka sayısı 2 binin altına düştü. İtalya Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, son 24 saatte 86 bin 977 korona virüs testi yapıldığı ve bin 820 yeni vaka tespit edildiği belirtilerek, toplam vaka sayısının 4 milyon 217 bin 821’e ulaştığı kayded
***
Rusya Koronavirüsle Mücadele Merkezi, yeni tip korona virüsü (Covid-19) salgını nedeniyle Türkiye ve Tanzanya’ya uçuş yasağının uzatıldığını bildirdi. Yapılan açıklamada, “Türkiye ve Tanzanya’daki ağır epidemiyolojik durum dikkate alınarak mevcut uçuş kısıtlamalarını 21 Haziran 2021 tarihine kadar uzatma yönünde kararı alındı” ifadelerine yer verildi.
***
Birleşik Krallık’ta hükümete danışmanlık yapan bir bilim insanı, ülkede Covid-19 salgınının üçüncü dalgasının başlıyor olabileceği uyarısında bulundu. Cambridge Üniversitesi’nden Profesör Ravi Gupta, yeni koronavirüs vakalarının sayısının henüz görece düşük olmasına karşın, Hindistan’da ortaya çıkan ve daha önce ülkede hakim olan mutasyona göre daha hızlı bulaştığı düşünülen varyantın, vakalarda hızlı bir artışa yol açtığına dikkat çekti. Profesör Gupta, bu nedenle, hükümetin, 21 Haziran’da başlatmayı düşündüğü “normale dönüş” sürecinin ertelenmesinin doğru olacağını düşünüyor. 30 Mayıs Pazar günü açıklanan günlük veriler İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık’da yeni vaka sayılarının 5 gün üst üste 3 bini aştığına işaret ediyor.
***
Hindistan’da Covid’in kimsesiz bıraktığı çocukların sayısı artıyor
Pandeminin en ağır etkilerinin görüldüğü Hindistan’da Covid-19’dan ebeveynlerini kaybeden çocukların sayısı artıyor. Ülkede son iki ayda en az 577 çocuk hem anne hem babalarını kaybetti.
5 yaşındaki Pratham ile 10 aylık erkek kardeşi Ayush, Nisan ayında Covid-19 hastalığına yakalanan babalarını kaybetti. Birkaç gün sonra Delhi’nin bir başka hastanesinde anneleri de öldü. Akrabaları, Delhi’de öksüz ve yetim çocuklar için çalışan bir sivil toplum kuruluşuna başvurmaya karar verdi. Bu kuruluş Pratham ile kardeşini birlikte evlat edinecek bir aile arıyor. 12 yaşındaki Sonia ve 7 yaşındaki kardeşi Amit de geçen yılın Haziran ayında salgının ilk dalgasında babalarını kaybettiler. Anneleri de bu yıl Nisan ayında yaşamını yitirdi. Şu anda yanında kaldıkları babaanneleri çocukların geleceğinden kaygılı ama onları asla evlat edinmeye vermek istemiyor. “Ben ölünce çocuklara kim bakacak?” diye soruyor.
AŞI TARTIŞMALARI
DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus, Dünya Sağlık Asamblesi’nin temasının pandemiyi sona erdirmek, bir sonrakini önlemek, birlikte daha sağlıklı, daha güvenli ve daha adil bir dünya inşa etmek olduğunu hatırlattı. “Vakaların ve ölümlerin küresel olarak azalmaya devam etmesinden çok memnunuz, ancak herhangi bir ülke için tehlikenin geçtiğini düşünmek muazzam bir hata olur” diyen Ghebreyesus, Eylül ayı sonuna kadar tüm ülkelerin nüfusunun en az yüzde 10’unu ve yıl sonuna kadar ise en az yüzde 30’unu Covid-19’a karşı aşılamaları çağrısında bulundu.
***
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal: Her şey planlandığı gibi giderse kasımda yerli VLP aşısı kullanımda’
***
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan’ın başkenti Atina’da mevkidaşı Nikos Dendias ile yaptığı görüşmenin ardından Covid-19 aşılarının karşılıklı tanınması kararı alındığını açıkladı.
***
Hükümet, aşı kampanyasında Hollanda Milli Futbol Takımı oyuncularının da yer almasını istiyor ancak altı futbolcunun aşı olmayı reddetmesi hayal kırıklığı yarattı.Hollanda’da göçmenler, muhafazakar Hristiyanlar ve düşük eğitimli gruplar arasında koronavirüs aşısı yaptırmak istemeyenlerin oranının oldukça yüksek olduğu belirlendi. Bu kesimleri ikna etmek için kampanya düzenlenecek.
***
Filistin Yönetimi, Rusya’nın tek doz halinde yapılan korona virüsü aşısı Sputnik Light’a onay verdi. Sputnik Light, 28’inci günden itibaren Covid-19’a karşı yüzde 79.4 oranında koruma sağlıyor.
***
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Covid-19’la mücadele kapsamında uygulanan birinci ve ikinci doz toplam aşı miktarı 1 Haziran saat 9.30 itibarıyla şöyle: toplam aşı 29 milyon 85 bin 997; birinci doz aşı sayısı 16 milyon 590 bin 976, (nüfusun %19.84’ü), ikinci doz aşı sayısı 12 milyon 495 bin 021 (nüfusun %14.94’ü) oldu. Toplum bağışıklığı için hedeflenen %70’den oldukça uzaktayız. Bölgelere göre de ciddi farklılık var.
***
Dünya geneline sunulan 1,3 milyar doz Covid-19 aşısının yalnızca yüzde 1’i Afrika’da uygulandı ve bu oran artmıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Afrika Direktörü Dr. Matshidisio Motei, “Afrika’nın acil aşıya ihtiyacı var” diyerek aşılamadaki herhangi bir duraklamanın “can kaybına ve umut kaybına” yol açtığını” söyledi. Motei, “Afrika üçüncü dalganın eşiğinde olabilir. Vakaların yükseldiğini biliyoruz ve zaman ilerliyor. Bu nedenle yüksek risk gruplarını aşılamış ülkelere, en savunmasız insanları tam olarak korumak için doz paylaşımını hızlandırmaları için acil çağrıda bulunuyoruz” dedi.
***
Biyo-güvenlik: Denetimsiz laboratuvarlar ve yarattığı salgın tehditleri
Kontrol edilemeyen bir virüsün bir buçuk yıl içinde dünyada 166 milyon insanı hasta etmesi ve milyonlarcasını öldürmesine tanıklık ettik. Koronavirüsün kökeni ne olursa olsun bu yaşananlar, biyo-güvenlik konusunu ve biyolojik tehditlerin denetimini dünya gündeminin ilk sıralarına taşıdı.
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57309335