KORONA GÜNLÜĞÜ 23 EYLÜL 2020
GÜNDEM
- Van’ın Çatak ilçesinde operasyona çıkan askerler tarafından 11 Eylül’de Servet Turgut’la birlikte gözaltına alındıktan 2 gün sonra hastanede ortaya çıkan ve helikopterden atıldıkları hastane raporuyla doğrulanan Osman Şiban’ın (50) kaldığı ev bugün polisler tarafından basıldı. Polisler, Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talimatıyla Şiban’ı önce askeri hastaneye götürdü ardından tedavi için Mersin’esevkedildi.
- İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, KHK ile 29 Ekim 2016’da kapatılanÖzgür Gündem Gazetesi ile dayanışmak amacıyla nöbetçi yayın yönetmenliği yaptıkları için yargılanan 7 gazeteciye verilen hapis cezaları onandı.
- Milyonlarca öğrencinin online eğitim için girmek istediği Eğitim Bilişim Ağı (EBA) sistemi çöktü. Sisteme giriş yapamayan öğretmenler ve öğrenciler “Çok kalabalık” uyarısıyla karşılaştı.
- Japonya’da, dünyanın en hızlı bilgisayarı olarak bilinen Fugaku kullanılarak yapılan çalışmaya göre salgın sürecinde, birçok sektörde kullanılan siperlikler, aerosollere (bir katının veya bir sıvının gaz ortamı içerisinde dağılması) karşı etkisiz. Kobe kentinde, hükümet destekli araştırma enstitüsü Riken tarafından yapılan çalışamada, havadaki, 5 mikrometreden küçük damlacıkların yüzde 100’e yakınının plastik siperlikleri ‘geçebildiği’ saptandı.
- Türkiye, Limni Adası’nın Lozan ile belirlenen gayri askeri statüsü ihlal edildiği için Ege’de yeni NAVTEX ilan etti.
- Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel’in, koronavirüs testi pozitif çıkan bir güvenlik görevlisiyle temas etmesi nedeniyle bu Perşembe ve Cuma günü Brüksel’de yapılması planlanan AB Zirvesi’nin bir hafta ertelediği açıklandı.
MEVCUT DURUM – SALGININ KONTROL SAĞLIK ÇALIŞANLARININ SAĞLIĞI
- Dünya genelinde toplam vaka sayısı 31 milyon 770 bine, can kaybı 975 bine dayandı. Bu trende göre vaka sayısı 32 milyonu, hafta sonuna kadar 33 milyonu geçecek görünüyor. Benzer şekilde Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı da hafta sonu 1 milyonu geçeceğini öngörebiliriz.
- Küresel olarak son 24 saatte vaka sayısı 276 binin üzerine çıktı. Binin üzerinde yeni vaka bildirimi yapan ülke sayısı 33’e yükseldi. Bu artış hafta sonu ve haftanın ilk günü düşüşlerin bildirim ve tespit gibi sorunlardan kaynaklandığını ortaya koydu.
- Yeni vaka sayısının yüksek olduğu 10 ülke şunlar: Hindistan (80.4 bin), ABD (35.6 bin), Brezilya (35.3 bin), Arjantin (12 bin), İspanya (10.8 bin), Fransa (10 bin), Kolombiya (7.1 bin), Rusya (6.2 bin), İngiltere (4.9 bin) ve Irak (4.7 bin).
- İkinci dalga tehdidi ile gündeme gelen Avrupa kıtasında günlük vaka bidirimi 51 binin üzerine çıktı. Binin üzerinde yeni vaka bildirimi yapan Avrupa ülkesi sayısı 11’e yükseldi.
- Yakın komşumuz İran ve Irak’ta salgın büyüyerek devam ediyor. Son 24 saatte Irak’ta 4 bin 724 kişiye, İran’da 3 bin 712 kişiye Covid-19 tanısı konuldu. Pandemiye bağlı bir günde hayatını kaybedenlerin sayısı İran’da 178, Irak’ta 58 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısında İran 430 bine yaklaşırken Irak 327 bin 500’ü aştı.
- Türkiye’de vaka artışı engellenemiyor. Son 24 saatte 1,642 yeni vaka tespit edilirken 65 kişi hayatını kaybetti. Aktif hasta sayısı 28 bin 967’ye ve ağır hasta sayısı 1,522’e yükseldi. Test sayısı yeniden 115 binin üzerinde.
- Eğitim-Sen, 22 Eylül itibariyle 76 eğitim kurumunda korona virüsü vakası tespit edildiğini duyurdu.
- Müsabakalara izin verilmesi ile sporcularda Covid-19 pozitifliği yaygınlaştı. VakıfBank Kadın Voleybol Takımı’nda altısı sporcu olmak üzere sekiz kişinin korona virüsü testinin pozitif çıktığı açıklandı.
- Covid-19 pandemisinde yüksek oranda vaka sayılarının görüldüğü Ankara’da, salgına karşı denetimler devam ediyor. Ankara Valiliği yaptığı açıklamayla 21 Ağustos ve 22 Eylül tarihleri arasında kurallara uymayan 16 bin 525 bin kişiye 10 milyon 175 bin 175,5 lira para cezası uygulandığını açıkladı.
- Diyarbakır’da salgında yaşamını yitiren sağlıkçıların sayısı 10’a yükseldi, 770’den fazla sağlık emekçisine de Covid-19 tanısı konuldu.
- Diyarbakır 1’inci Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet yürüten bir fabrikada çalışan işçiler, bir süre önce çalışma arkadaşlarının Covid-19 testinin pozitif çıkması üzerine, Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvurarak Corona virüsü testi yaptırmak istedi. Hastaneye başvuran 70 işçinin, toplu halde oldukları ve ağır belirtiler göstermedikleri gerekçesiyle test yapılmadan geri çevrildi.
- Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Hasan Murat Gündüz, gençlerin Covid-19 nedeniyle yoğun bakımda tedavi görme oranının yüzde 25’e çıktığını açıkladı.
- Kuzey ve Doğu Suriye’de üç kişi daha salgından dolayı yaşamını yitirdi, 58 yeni Corona virüsü vakası tespit edildi. Böylece toplam vaka sayısı bin 209’a, iyileşen sayısı 350’ye, toplam can kaybı ise 55’e yükseldi.
- Britanya’da yeni ‘Corona’ tedbirleri açıklandı: Perşembe gününden itibaren barlar, publar, restoranlar akşam saat 22.00’de kapanacak ve açık oldukları sürede sadece masalara hizmet verilecek. Böylelikle kalabalıkların oluşması engellenecek. Hizmet ve perakende satış sektörlerinde çalışanlar maske takacak. Kurallara uymayan iş yerlerine ceza kesilecek. Düğünlere en fazla 15 kişi katılabilecek. Bu kural bütün yetişkin kapalı salon spor karşılaşmaları ve faaliyetleri için de gerekli olacak. Konferans ve spor karşılaşmaları gibi etkinliklerin Kasım ayında yapılması planlanan açılışı ertelenecek.
- Koronavirüs vakalarının hızla arttığı İngiltere’de hükümet, ulusal düzeyde sosyal mesafe önlemlerini yeniden sıkılaştırmaya yöneldi. Bilim insanları ise salgınla mücadele yöntemleri konusunda anlaşamıyor. Bir grup bilim insanı hastalık karşısında daha dayanıksız olan 65 yaş üzeri nüfus ile belli hastalıkları olanların korunmasına odaklanmayı savunuyor. Diğer bir grup ise ulusal düzeyde, herkesi kapsayıcı önlemler alınmasının yararlı olacağını düşünüyor. Farklı yaklaşımlar ve gerekçeleri bugün hükümet ve baş sağlık danışmanına hitaben kaleme alınmış iki açık mektupta ortaya kondu.
- İngiltere’nin önde gelen 32 bilim insanının imzaladığı mektupta, hükümetin koronavirüse karşı herkesi kapsayan genel önlemler almasının yanlış olduğu, hedef gözetilerek alınacak önlemlerin çok daha etkili olacağı savunuldu. Ölümlerin yüzde 89’unun 65 yaş üzeri ve yüzde 95’inin de tıbbi sorunları olan kişilerde olduğuna dikkat çekilen açık mektupta bu nedenle önlemlerin de virüs gibi seçici olması gerektiği savunuluyor.
- Hükümetin bilim danışmanlarının tavsiyelerini destekleyen, Oxford Üniversitesi’nden Trisha Greenhalgh’ın başını çektiği bir diğer açık mektupta ise önde gelen 22 bilim insanının imzası var. Bu mektupta virüsün, ancak bütün nüfusun içerisinde yayılması engellenerek durdurulabileceği tezi destekleniyor. Buna karşılık nüfusun virüsle teması daha riskli gruplarını koruyan seçici önlemlerin, ulusal düzeyde sürü bağışıklığı oluşuncaya kadar etkili bir mücadele yöntemi olamayacağı savunuluyor. Bu gruptaki bilim insanları ölümlerin ve şiddetli vakaların her yaş grubunda görülebildiğini ve hastalığın çok uzun sürmesinin genç yaştaki binlerce insanı de etkilediği kaydediliyor. Ayrıca ölüm riski yüksek insanları, özellikle de kalabalık evlerde yaşayan aile dayanışmasına ihtiyacı olan yaşlıları izole etmenin bir çok farklı olumsuz etkisi olacağına dikkat çekiliyor. Toplumun normalleşme ihtiyacını paylaştıklarını söyleyen bilim insanları buna karşılık bunun virüsün yayılmasını kontrol altına almayı sağlayacak gündelik bazı değişikliklerle dengesinin kurulması gerektiğini söylüyorlar.
TOPLUMSAL MÜCADELE-SAĞLIK MUHALEFETİ
- Sağlık Emekçileri İstanbul Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi’nde Şiddete Karşı Yürüdü: Sağlıkta Şiddet Pandemi İlan Edilmeli ve Acilen Mücadele Edilmelidir. “Sağlıkta şiddet her geçen gün büyüyor, yetkililer susmaya devam ediyor. Sağlık emek ve meslek örgütleri uzun yıllardır sağlıkta yaşanan şiddetin nedenler, şiddete karşı alınacak önlemler konusunda kamuoyunu bilgilendirmekte, yöneticileri şiddeti durdurmak için sorumluluk almaya davet etmektedir. Her şiddet vakasında yetkilileri bir kez daha göreve çağırmış bulunmakla beraber daha önce birçok kez sağlıkta şiddetin nedenleri ve çözüm yollarını kamuoyu ile paylaşmıştık. Şiddeti önlemede daha etkili olacak caydırıcı niteliğe sahip cezalar öngören kanun değişikliği tasarısı hazırlamıştık. TBMM’de kabul edilip kanunlaşması için elimizden geleni yapmıştık. Ancak gerekli önlemler alınmadığından Ankara Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde dün sağlık emekçilerinin silahlı bir guruptan hem kendisini hem hastasını korumak için resüsitasyon odasının kapısına bedenleri ile yaptığı barikata tanıklık ettik. Yetkililere sormak istiyoruz; bizler saldırılardan korunmak için başımıza miğfer geçirip çelik yelek mi giyelim?
- Ankara Tabip Odası tarafından teyit edilen, 16 Eylül itibarıyla, yeni tip korona virüse (Covid-19) yakalanan sağlık çalışanlarının sayısı 882’ye ulaştı. Tabip Odası Başkanı Ali Karakoç, “Poliklinikler ve filyasyon ekiplerinden aldığımız bilgilere göre, korona pozitif tanısı konmuş hastalarımızın yüzde 60-70’i fabrika ve işyerlerinde çalışanlar ve kamu personeli. Bu nedenle zorunlu olmayan mal ve hizmetlerin üretimi de bir an önce durdurulmalı. Ankara’da şu an hastalarımızın önemli bir kısmını ilaç verip evde tedavi ediyoruz ve bu durum, temas sayısını arttırıyor. Yaşlı adam evde ama çocuğu işe gidip gelince bunun bir anlamı kalmıyor. Ekim ve kasım aylarında mevsimsel grip salgını olacak, yurttaşlar hastanelere daha hızlı koşacak. Ciddi bir kaygı içindeyim.”
YENİ YAŞAM İNŞASI
- 60 yaşım ve öğrenci pasom-Hacer Dönümcü Esenli
..Akranlarım 60 yaş indirimli kartıyla şehir içi ulaşım yaparken ben öğrenci kartımla zaten indirimli geziyor, sinema ve tiyatroya (bu aralar olamasa da) hatta dolmuşa bile öğrenci tarifesiyle biniyorum. Alışveriş yaparken “Emekli, dul, öksüz, yetim, öğrenciyim” dediğimde görüntüme bakıyorlar ve gülerek minik bir indirim bile alıyorum.. http://bianet.org/biamag/yasam/231147-60-yasim-ve-ogrenci-pasom
JİN
- Mor Dayanışma: Pandemide 987 kadın şiddet gördü
İzmir’de Mor Dayanışma, artan kadın cinayetleri ve kadınların haklarına yönelik saldırılara ilişkin 76 şehirden 14-79 yaş arasında yaptıkları ankette pandemi döneminde 987 kadının şiddete uğradığı bilgisini paylaştı. “Salgın sürecinin kadınların üzerindeki etkilerinin tespiti için bir anket çalışması yaptık. Çalışmada öne çıkan sorunlar ağırlıklı olarak hali hazırda düşük olan kadın istihdamının pandemi sürecinde daha da azalması, çalışan kadınların neredeyse tamamının iş yerlerinde çeşitli sorunlar yaşaması, belediyelerin şiddete maruz kalan kadınlar için hizmetlerinin yetersizliği, kadınların ekonomik güvencesinin olmaması ve kadınların yarısından fazlasının gelirinin asgari ücretin altında olmasıydı.
İçişleri ve Aile Bakanlığının ‘şiddet azaldı’ açıklamalarının kadınlar nezdinde yansımalarını, yaşamdaki karşılığını tartışmaya açtı. Kadın cinayetleri şiddet, güvencesizlik, yoksulluk, işsizlik ciddi bir sorun iken iktidarın ve devlet mekanizmalarının şiddete karşı kadınları koruyan mevcut yasalara dönük saldırılarının bu yasaların işlevsizleştirilmesinin tesadüf olmadı.” https://yeniyasamgazetesi1.com/mor-dayanisma-pandemide-987-kadin-siddet-gordu/
SİYASAL SAĞLIK – EKOLOJİK SAĞLIK
- Korona virüsü (Salgın, mafya ve çeteler- Ayşen Uysal
Hukuka tahammülü olmayan, antihukuk çizgisini çok seven otoriter rejimler için salgın bulunmaz bir nimet. Hem halkın itiraz etmesini önlemek ve yurttaşları disiplin altına almak için hem de baskı araçlarını çeşitlendirmek için. Ancak baskıyı artırırken hem sağ elini hem sol elini kaptırıyor olabilir. Ya da tarihte pek çok kez yaptığı gibi, denetimi artırmak için bazı grupları kullanıyordur, işi bitince onları da etkisiz hale getirecektir. Sesli düşünüp tartışmak lazım. Çok geç olmadan… https://www.evrensel.net/yazi/87205/salgin-mafya-ve-ceteler
- Hayat nereye sığar?- Zeki Gül
Hafızalarını aynı ülkeye, kimi zaman aynı şehre sığdıramayan, farklı hafızalar için ortak bir tarih üretemeyen bir coğrafyada “Hayat eve sığar” mı? Yüzleşme olmadan yani Maraş ile, Çorum ile, Ermeni tehciri ile, 6-7 Eylül 1956 “İstanbul pogromu” ile, güvenlik birimlerince tek tek evlerinden alınıp bir daha görülemeyenlerin Cumartesi Anneleri ile, yüzlerce gün evden çıkmanın yasaklandığı misal Cizre ile yüzleşmeden/“helalleşmeden” hayat eve sığar mı? https://www.evrensel.net/yazi/87203/hayat-nereye-sigar
- Pandemide de “insanoğlu” zarar vermeye devam ediyor, ölen penguenin midesinden n95 maske çıktı.. Maskelerin eldivenlerin dezenfektanların aşırı tüketimi ve doğaya gelişigüzel atılması yeni felaketlere yol açacak. Covid-19 pandemisi nedeniyle çevreye atılan tıbbi atıkların doğal yaşama verdiği zararın çarpıcı bir örneği Brezilya’da yaşandı, Sao Paulo kentinin kuzeyinde bulunan Sao Sebastian bölgesindeki Juquehy plajında ölü bir Macellan pengueni bulundu. Arjantin’in güneyindeki Patagonya bölgesinden göç ettiği sırada sürüsünün geri kalanından kopup kaybolduğu düşünülen penguenin ölüm nedenini öğrenmek için otopsi yapıldı. Hayvanın midesinden sanayide ve Covid-19 pandemisiyle mücadele etmek için sağlık çalışanları tarafından yaygın bir şekilde kullanılan N95 tıbbi maske çıktı.
- Samsun’da UNESCO’nun Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti çevresinde çıkan yangında 170 hektarlık arazi kül oldu. Sivil toplum örgütleri delta çevresinde yapılaşmaya tepki gösteriyor ve yangının kasıtlı çıkarılmış olabileceğini söylüyor. Deltaya ‘Doğa okulu yapacağız” denilerek pideci açıldığı, bu nedenle allı turnaların bu yıl yavrulamadığı belirtiliyor. Deltanın bir kısmının nisan ayında yapılan statü değişikliğiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devredilmesi de imar iddialarına yol açarken Belediye Başkanı Mustafa Demir ise “Kimse endişe etmesin. Buranın statüsüne halel gelmez” dedi.
GÖRÜŞLER
- Pêketiyên Riha û Erziromê bi qasî tevahiya Tirkiyeyê ne- Halîs Yerlîkaya
“Ji serî heta niha ger ku rayedar li gorî şert û mercên nexweşiyê tev bigeriyana dê îro rewş bi vî awayî nebûya. Tiştên heta niha hatine kirin, yek ji wan jî ne li gorî zanistê bûn. Em dikarin bêjin ku heta niha dewletê tedbîrên pêwîst ên ji bo Kovîd-19’ê paşguh kirine. Ji ber vê yekê rewşa şewbê her diçe girantir dibe. Êdî meha payîzê tê û nexweşî dê bi vî awayî bêtir belav bibe. Di rastiya xwe de li gorî daneyên di destê me de hejmar deh qat jî zêdetir in. Ji bo daneyên kesên ku jiyana xwe ji dest didin jî hejmar sê qat zêdetir in! Tenê li Amedê di rojekê de nêzî 800 kes testa wan pozîtîf derket. Hin kes hene hem nîşaneyên nexweşiyê bi wan re hene hem jî di sûretê tomografiyê de ew nexweşî bi wan re hene lê ji ber hin sedeman testa wan negatîf derdikeve. Li gorî daneyên ku odeyên bijîşkan didin, hejmara kesên li Riha û Erziromê bi Kovîd-19’ê ketine, tenê bi qasî hejmara Tirkiyeyê tevî ne.
Ji destpêka koronayê heta niha rayedar ji bo rewşa aborî ya Tirkiyeyê tu tedbîr negirtine û ev yek li herêmê zêdetir derkete pêş. Îro dewlet, der barê tedbîrnegirtinê de gel sucdar dike. Ji ber vê yekê jî gel nikare di malên xwe de rûnê, xwe ji nexweşiyê biparaze. Amûrên testan ku şandin herêmê jî pir û pir kêm bûn! Yanî bi kurtasî pêwîst e gelê herêmê xwe bi xwe biparêze û li pîr û kalên xwe xwedî derkeve.” https://xwebun.org/nu-nu-peketiyen-riha-u-erzirome-bi-qasi-tevahiya-tirkiyeye-ne/
EKLER
- Yok canım, olmaz öyle şey’den ellerine sağlık’a- Ayşe Düzkan
https://www.bundlehaber.com/detay/33c67448-07e6-4774-8726-ba2a9eef17bc?l=1
- Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu’nun “İşin içinden nasıl çıkılacağı belli değil yani şu an” altbaşlığıyla yayınladığı araştırması, çalışma hayatının pandemiden nasıl etkilendiğini inceliyor.
“Yani şöyle sonuç itibarıyla yarısını İŞKUR verecek, yarısını hastaneler karşılayacak dendi. Sonra ortaya bir laf atıldı İŞKUR kabul etmemiş, onaylamamış dendi. Biz yarım maaşla kaldık böyle. Hem canla başla çalış hem bütün hakların elinden alınsın hem de yarım maaş falan insanın sinirleri bozuluyor haklı olarak.” https://spf.boun.edu.tr/sites/spf.boun.edu.tr/files/SPF_COVID19_Rapor.pdf
- Noam Chomsky: Ya Enternasyonalizm ya Yokoluş
Bu tarihi anda karşımızda olan temel krizlere dönersek, bunların hepsi enternasyonal ve iki enternasyonal yapı bunlara karşılık vermek için kuruluyor. Bunlardan biri bugün yola çıkıyor: İlerici Enternasyonal. Diğeri ise Trump’ın Beyaz Saray’ında şekillenmeye başlayan ve dünyanın en gerici devletlerini içeren bir Gerici Enternasyonal. https://acikradyo.com.tr/editorden/noam-chomsky-ya-enternasyonalizm-ya-yokolus?fbclid=IwAR2eOO34j7qmdjopYjyneUzR6xwjDYezTKp4EiK9jMoMUDiNidoMGvw19_A