KORONA GÜNLÜĞÜ 4 ŞUBAT 2021

Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor! Adana Şehir Hastanesi’nde görev yapan Acil Tıp asistanı Dr. Mehmet Ertane ve İzmir’de emekli Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yücel Tümer Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.

***

Myanmar’da seçimde hile yapıldığı gerekçesiyle yönetime el koyan orduya karşı ilk olarak doktorlar isyan etti. 30 kentteki 70 hastanede sağlık çalışanları “Gayrımeşru askeri rejimin emrine uymayı reddediyoruz” diyerek iş bıraktı. Ülkede geceleri de tencere tavalı eylem yapılıyor.  Sadece 24 saatte 150 binden fazla takipçi toplayan Myanmar Sivil İtaatsizlik Hareketi’nin açıklamasına göre, şu ana dek 30 kentteki 70 hastanede sağlık çalışanları iş bıraktı. Eyleme katılanlar, askeri rejim altında çalışmayacaklarını söylüyor ve generalleri, pandemi sırasında kendi önceliklerini halk sağlığından öncelikli görmekle suçluyor.

***

TTB öğrencilere işkenceyi kınadı! Türk Tabipleri Birliği (TTB), iktidar, siyasal çalışmaları kapsamında binlerce kişinin bir araya gelmesini teşvik ederken demokratik gösterilere pandemi gerekçe gösterilerek engel olunduğuna dikkat çekerek bu duruma tepki gösterdi. TTB yetkilileri, ‘haklı tepkilerini dile getiren yurttaşların yanında olduklarını ve yapılan kötü uygulamaların takipçisi olacaklarını’ belirterek, açıklamada şöyle dedi: “Taleplerini duyurmaya çalışan yurttaşların demokratik ve barışçıl yöntemlerle yapmak istedikleri gösterileri bastırma biçimi olarak; kaba dayak, yerlerde sürükleme, tekmeleme, ters kelepçe kullanma, taciz, aşağılama, kriminalize etme, pandemi koşullarında kalabalık bir biçimde hastane ve emniyet müdürlüğüne götürme, hastane muayenesinde yapılan etik ihlaller gibi tüm işkence yöntemleri insanlık onuruna aykırıdır ve kabul edilemez.”

***

Covid-19 tedavisinde ‘umut veren ilaç’ olarak nitelendirilen monoklonal antikorların, koronavirüs varyantlarına karşı etkisiz olduğu kaydedildi. ‘Covid-19 Therapeutics Accelerator’ programının yöneticilerinden Nick Cammack, “Varyantların ortaya çıkmasıyla beraber başa döndük.” dedi.

***

Covid-19 pandemisi çok görülmeye, çok öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 104 milyon 907 bine yaklaşırken, hayatını kaybedenlerin sayısı 2 milyon 278 bini geçti.

Haftanın üçüncü günü yeni vaka sayısı ve ölüm sayısı yükseliş az da olsa devam etti. Bununla birlikte geçtiğimiz haftaya göre daha düşük sayıda olduğunu belirtmeliyiz. Dünya genelinde son 24 saatte yeni vaka sayısı 489 bin 120 kişi, hayatını kaybedenlerin sayısı ise 14 bin 245 kişi oldu.  Günlük vaka bildirimin yüksek olduğu ülkeler şunlar: ABD (113.5 bin), Brezilya (53.7 bin), İspanya (31.6 bin), Fransa (26.4 bin) İngiltere (19.2 bin), Rusya (16.5 bin), İtalya (13.2 bin), Hindistan (12.9 bin), Almanya (12.5 bin), Endonezya (12 bin) ve Kolombiya (11 bin).

***

Türkiye’de Covid-19 salgını hala kontrol altına alınmadı. Hafta üçüncü günü yeni vaka sayısı tırmanışını sürüdürüyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 8 bin 102 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı ise 2.5 milyonu geçti. Ölümler de hala ciddi düzeyde. Son 24 saatte 117 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Toplam can kaybı 26 bin 354 kişiye yükseldi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 632 kişi. Günlük test sayısı çok düştü, 148 binin üzerinde. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük olarak aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.

Worldmeters’a göre Türkiye’de aktif hasta sayısı hala yüksek, 87 bin 341 aktif hastaya sahibiz. Bu hastalar bulaştırma potansiyelinin çok yüksek olduğunu gösteriyor. Ağır hasta sayısı iki binin altına indi, bununla birlikte 1,523 ağır hastaya sahibiz. Aktif hastaların içinde ağır hastaların payı hala oldukça yüksek! Halen %1.1 olan ağır hasta oranı hala dünya ortalamasının (%0.4) dört katından fazla! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu tekrar tekrar hatırlatıyoruz.

***

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüsün Brezilya ve Güney Afrika’da mutasyon geçiren türüne Türkiye’de rastlandığını açıkladı. Koca, “Ülkemizde mevcut İngiltere mutasyonları dışında iki vatandaşımızda Güney Afrika varyantı, bir vatandaşımızda da Brezilya varyantı ile karşılaşıldı.” dedi.

***

Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, mutasyonlu virüsle ilgili, “Giderek maalesef mutasyonlu virüste izole edilen kişi sayısı artıyor. Değişik illerde mutasyonlu virüs taşıyan kişiler tespit ediliyor. Bu da bizde de benzer bir artış trendinin olacağı anlamına geliyor. Dikkatli olmakta fayda var.” dedi.

***

Pandemi nedeniyle kapalı olan okullarda uzaktan eğitim devam ederken, Edirne’de yaşayan Roman çocuklar da internete erişim konusunda mağduriyet yaşıyor. Edirne Roman Eğitim Gönüllüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Gamze Kesermiş, “Romanların yaşadığı sosyal eşitsizliğin yanı sıra, pandemi sürecinde eğitimdeki eşitsizlik daha yakıcı bir şekilde yaşanmaktadır.” dedi.

***

Küba’da geliştirilen bir ilacın, koronavirüsde ölüme yol açan sitokin fırtınası isimli bağışıklık tepkisine karşı etkili olduğu belirtildi. Buna göre, Itolizumab isimli ilaç, üzerinde denendiği üç hastadaki sitokin oranlarını azalttı; iki hasta tamamen iyileşti. İlacın, bağışıklık hücre türlerinden biri olan T-lenfositlerin çoğalmasını ve aktive olmasını engellerek bir bağışıklık düzenleyici olarak işlediği, bu sayede de enflamasyona yol açan sitokinlerin ortaya çıkmasını azalttığı belirtildi.

***

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi, pandemi, yerel yönetimler ve sağlık alanında yürütülen çalışmalara ilişkin görüş ve taleplerini iletmek üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) ziyarette bulundu. İBB’ye iletilen talepler şöyle:

  • Hekimevi ve/veya sağlık emekçileri için sosyal merkezlerin oluşturulması,
  • Sağlık fidanlığı hazırlıklarının 14 Mart’a kadar tamamlanması, 14 Mart’ta açılışının yapılması, vefat eden sağlık çalışanları adına bir anıt yapılması,
  • Bugüne kadarki mahalle bazında tüm ölümler ve bulaşıcı hastalıklara bağlı ölümlere ilişkin verilerin TTB ve kamuoyuyla düzenli olarak paylaşılmasının sağlanması ve devam etmesi,
  • İBB bünyesindeki Pandemi Kurulu ve Sağlık Kurullarının devamlılığı, TTB ile ortak çalışması,
  • Kadınlara özel çalışmaların güçlendirilmesi ve özellikle kriz dönemlerinde ev içi şiddetle mücadelenin etkin şekilde yürütülmesi, ilgili birimlerin güçlendirilmesi,
  • Sağlıkçılara ücretsiz ulaşım ve barınma imkanlarında devamlılığın sağlanması,
  • Sosyoekonomik düzeyleri düşük olan yoksul, işsiz ve işçi kesimine özel dayanışma planlarının güçlendirilmesi,
  • Evde bakım hizmetlerinin güçlendirilmesi,
  • Su, ısınma gibi temel hakların savunulması, su kullanım ücretlerinde indirime gidilmesi,
  • İstanbul deprem çalışmalarının önceliklendirilmesi, bu kapsamda aile sağlığı merkezlerinin deprem dayanıklılık testlerinin yapılması ve tamamlanması,
  • Mevcut ve yeni yapılacak sosyal tesislerde bir alanın sağlık alanı olması

***

DSÖ ekibi Wuhan’daki laboratuvarı inceledi. Yeni tip koronavirüsün bilinen ilk vakasının görüldüğü Çin’in Wuhan kentinde bulunan Dünya Sağlık Örgütü uzmanları, önce virüsün yayıldığı düşünülen pazarı sonra bir laboratuvarı inceledi. Virüsün kaynağına ilişkin iddialar şunlardı:

  • Virüsün kaynağıyla ilgili ilk teori: Wuhan’da vahşi hayvanların kafeslerde tutulduğu pazar. Yarasa ile enfekte olmuş bir hayvanın – belki de bir pangolin’in – bir insanı enfekte ettiğine inanılıyor. Bunun nasıl başladığı gerçeğinin ortaya çıkması zor. Ancak CNN, salgının kökenleri hakkında yarım düzineden fazla virüs uzmanıyla konuştu, hepsi Covid-19’un kaynağını bildiğini iddia eden herkesin tahminden öte geçmediğini düşünüyor.
  • İkinci teoriise ilk olarak Şubat ayı başında Çinli bir araştırmacı tarafından ortaya atıldı ve 31 Mart’ta Fox News sunucusu Tucker Carlson tarafından da savunuldu. Bu teori, Wuhan’daki hayvan pazarının yakınlarında yarasalar üzerinde çalışan iki laboratuvardan birinde bir kaza olduğunu öne sürüyor. Ancak Çin ardı ardına açıklamalarla bu iddiaları reddetti.
  • Bir başka teoride Trump dönemi Dışişleri Bakanı Pompeo’nun virüsün “Çin’de bir laboratuvarda oluşturulduğu” yönündeki iddiası olmuştu.

EVDE KALAMAYANLAR RAPORU: “Herkes aynı gemide değil”

Universus’un “Evde Kalamayanlar: COVID-19 Günlerinde Çalışma İlişkileri Araştırması”ndan: “Market ve kargo çalışanlarının çalışma koşulları yoğunlaştı, saatleri uzadı ama bu ücretlere yansımadı. Harcamaları ise salgın sürecinde arttı.” Araştırma, özellikle salgın boyunca evde kalamayan market çalışanları ve motosikletli kuryelere odaklanıyor. Her iki çalışan grubunun salgın süresince yaşadıklarına dair araştırmanın ana ekseni, çalışma koşulları, pandemide gelir, işyeri anlaşmazlıkları ve mücadeleleri, sağlık-güvenlik-güvence ve müşteri ile ilişkiler olmak üzere beş bölümden oluşuyor. https://bianet.org/bianet/insan-haklari/238646-herkes-ayni-gemide-degil

AŞI TARTIŞMALARI 

Sağlık Bakanı Koca, “Sağlık personelimizin ilk doz aşılamalarını takiben 75 yaş üstündeki tüm büyüklerimizin aşılarının yapılmasına devam edilmektedir. Bugün itibarıyla yaklaşık 2.400.000 kişinin ilk doz aşıları tamamlandı. İkinci parti aşıların güvenlik testleri tamamlandıktan sonra 65 yaş üstü büyüklerimizin ve aşama aşama 2’inci gruba dahil vatandaşlarımızın aşılanmasına geçilecektir. Tedarik planlaması ve aşı programımız planlandığı şekliyle sürmektedir.” dedi.

***

Dünya genelinde Covid-19 salgınına karşı 104 milyon dozdan fazla aşı yapıldı, böylelikle yapılan dozların sayısı, virüs bulaşanların sayısını geçmiş oldu.

***

Danimarka hükümeti, seyahat etmek isteyenlerin aşı yaptırdıklarını kanıtlamaları için bir uygulama üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Buna göre, üç-dört ay içinde ‘Korona-pas’ isimli dijital bir aşı karnesi hazırlanacak.

***

Covid-19 aşıları konusunda tedarik sıkıntısı yaşanan Almanya’da, Başbakanı Angela Merkel ‘Rusya’nın geliştirdiği Sputnik V aşısının kullanımına karşı olmadığını’ söyledi. Merkel, ilgili kurumlardan onay alınması halinde Rus aşısının da AB’de kullanılabileceğini belirtti.

***

Avrupa Birliği’nin ilaç düzenleyici kurumu Avrupa İlaç Ajansı, Novavax firması tarafından yeni tip koronavirüse karşı geliştirilen aşının ön değerlendirmesine başladı. Avrupa İlaç Ajansı’ndan (EMA) ‘NVX-CoV2373’ adlı aşının ön değerlendirmesinin laboratuvar çalışmaları ve yetişkinler üzerinde yapılan erken çalışmaların sonuçları temelinde başlatıldığı bildirildi.

***

İngiltere’de aşılama kampanyası başarılı bulunan Sağlık Bakanı Matt Hancock’un, ‘Salgın’ filminden çok etkilendiği öne sürüldü. İddiaya göre Hancock, koronavirüse benzer bir salgının anlatıldığı bu filmde az sayıda aşının kurayla dağıtıldığı sahneden çok etkilendi.

***

Artık gençlerin ruh sağlığının görmezden gelinemeyeceği vurgulanan bildiride, “Zihinsel sorunlar dışında, kapalı olan kafelerde öğrenci işleri artık mümkün olmadığı için, masraflarını karşılayamayan gençler, öğrenimini bırakıyor ya da, işgücü piyasasına ilk adımını atan ve henüz kalıcı sözleşmeye yapmamış çok sayıda genç aylardır evde oturuyor” dendi.

“Gençlerin yardım çığlığını duyuyoruz” diyen Belçikalı aydınlar, bu konuda eyleme geçme zamanı geldiğini belirterek, şunları kaydetti:

“Biz yetişkinler ve ebeveynler artık kenara çekilmek istiyoruz. Çünkü hayattan yeterince zevk aldık. Seyahetler, restoranlar, kafeler ve konserlerde yedik, içtik, eğlendik. Ama gençler için durum farklı. Bu kayıp zamanın asla telafisi yok. O nedenle neden gençlerin biraz daha fazla özgürlüğe nasıl kavuşabileceğini düşünmüyoruz?”