KORONA GÜNLÜĞÜ 9 HAZİRAN 2021
Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor! Antalya Özel Akdeniz Şifa Hastanesinde çalışan deri ve zührevi hastalıkları uzmanı Dr. Teymur Bakal Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Sosyal cinayete dönüşen pandemi ölümlerine karşı öfke büyüyor. Yanlış sağlık politikaları ve salgın mücadelesine karşı yaşam hakkını savunmak için demokrasi güçleri harekete geçiyor.
***
İsviçre’deki Lozan Üniversitesi’nin Avrupa Konseyi için yaptığı bir araştırmaya göre, Türkiye hem kişi başına düşen cezaevinde bulunanların sayısı hem de denetimli serbestlik uygulaması altındaki kişi sayısının nüfusa oranında Avrupa birincisi. Sonuçlara göre Türkiye’de bu kişilerin oranı yüz kişide 1 kişi (100 binde 984) olarak tahmin ediliyor. Avrupa ortalaması yüz binde 340 kişi iken, Türkiye’yi yüz binde 839 kişi ile Polonya, 826 kişi ile Gürcistan takip ediyor.
***
Türkiye’de gençlerin yaşam kalitesini inceleyen Türkiye’de Gençlerin İyi Olma Hali Araştırma Raporu’nun dördüncüsünün sonuçları online toplantı ile kamuoyuna açıklandı. Raporda, pandemi nedeniyle her iki gençten birinin mutsuz olduğu vurgulandı. Habitat Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır şunları söyledi: “Gençlerin yaşamdan memnuniyetlerine bakıldığında, memnuniyeti belirleyen birincil faktörün çalışma durumu olduğu ön plana çıkmaktadır. Araştırmaya göre, gençlerin genel memnuniyet düzeyi yüzde 50 iken, bu oran çalışanlarda biraz daha yüksek olup yüzde 55 olarak gözlemlenmektedir. Öğrencilerin ve ev gençlerinin yüzde 48’i hayatından memnun olduğunu belirtirken memnuniyetin en düşük olduğu grup iş arayanlar olarak ortaya çıkmıştır. İş arayan gençlerin ise yalnızca yüzde 38’i hayatından memnun olduğunu belirtmektedir. Yaşamdan memnuniyete paralel olarak gelecekten umutlu olanların en az olduğu grup ise tahmin edilebileceği üzere yine iş arayan gençlerdir. İş arayan gençlerin arasında geleceğe umutla bakanların oranı 2020 yılında yayınlanan bir önceki rapora göre 10 puan azalarak, yüzde 32’ye düştüğü görülmektedir.”
***
Covid-19 vakalarında küresel düzeyde düşüş eğilimi devam ediyor. Bununla birlikte farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 175 milyona yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 3 milyon 762 bini geçti. Aktif hasta sayısı 13 milyonun altına indi, 12 milyon 539 bin civarında.
Küresel düzeyde yeni vaka bildirimi 300 bin seviyelerinde, son 24 saatte 360 bin 806 kişi Covid-19’a yakalandı, 10 bin 235 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Hindistan’da yeni vaka bildiriminde 100 binin altına düştü. Türkiye ve İngiltere yeniden ilk 10 ülke arasında… Pandemi Asya ve Latin Amerika’ya yerleşti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (91.2 bin), Brezilya (52.4 bin), Arjantin (31.1 bin), Kolombiya (18.6 bin), ABD (13.5 bin), Rusya (10 bin), İran (8.8 bin), Türkiye (6.6 bin), Endonezya (6.3 bin) ve İngiltere (6 bin). Haftanın ilk günü teşhis ve bildirimlerde sorunlar devam ettiği için yeni vaka sayısı genellikle düşük oluyor. Haftanın ortasına gelindiğinde gerçek vaka sayıları kendini göstermeye başlıyor.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 06.00) alıyoruz.
***
Türkiye’de 17 Mayıs ve 1 Haziran ‘’kademeli normalleşme’’ denilerek önlemler gevşetilmesine rağmen salgın henüz kontrol altına alınabilmiş değil. Aksine son 24 saatte yeni vaka sayısı 6 bin 609 kişiye yükseldi. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 86 kişiye geriledi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı yeniden beş yüzün üzerine çıktı, 557 kişi. Toplam vaka sayısı 5 milyon 300 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 48 bin 341 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 226 bine yaklaştı. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Türkiye’de dün aktif hasta 80 binin altına inerek 78 bin 22 kişiye geriledi. Bulaştırma potansiyeli yüksekliği dikkate alındığında aktif hasta sayısının hala oldukça yüksek olduğunu hatırlatmak isteriz. Temaslıların gerçek anlamda saptanmasıyla bu sayının ciddi düzeyde artacağını biliyoruz. Ağır hasta sayı 1,044 kişiye geriledi. Buna rağmen aktif vaka sayısının gerilemesi ile ağır hasta oranımız %1.4’e yükseldi, bu oran dünya ortalamasının iki buçuk katı! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu, ölümlerin yüksek hızda devam edeceği uyarısını ısrarla vurguluyoruz.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 29 Mayıs-4 Haziran arasında illere göre her 100 bin kişide görülen Covid-19 vaka sayılarını açıkladı. Koca, “Vaka sayılarının düşüş hızı azalsa da düşme eğilimi devam ediyor” dedi. Resmi verilere göre, 14 ilde artış görülürken, diğer illerdeki düşüş eğilimi devam etti.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, haftalık vaka sayılarının artış gösterdiği iller Kastamonu, Muş, Bartın, Elazığ, Isparta, Kilis, Aksaray, Kırıkkale, Sivas, Malatya, Yozgat, Van, Kırşehir ve Rize olarak sıralanıyor. Kastamonu’da 100 bin nüfusa düşen vaka sayısındaki artış yüzde 59,58, Muş’ta 37,02 ve Bartın’da da yüzde 25,11 oldu.
Mayıs-4 Haziran haftasında da en yüksek vaka sayısına sahip il Bolu oldu. Bolu’da bir haftada vaka sayısı yüzde 1,41 azalarak, 110.55’e geriledi. En yüksek vaka sayısına sahip iller şöyle: Bolu: 110.55, Kars: 105.45, Gümüşhane: 103.86, Kütahya: 101.55 ve Ankara: 99.5
Yüz bin nüfusa karşılık gelen haftalık vaka sayısı; İstanbul’da 89,97’den 63,93’e, Ankara’da 115,71’den 99,50’ye, İzmir’de 47,74’ten 41,23’e düştü.
Hatay, Osmaniye, Adana, Edirne ve Mersin ise 100 bin kişide en az Covid-19 vakası görülen iller oldu. Vaka sayısı her 100 bin kişide, Hatay’da 7,95, Osmaniye’de 9,44, Adana’da 10,92, Edirne’de 13,69, Mersin’de 16,35 olarak kayıtlara geçti.
***
Covid-19 geçiren çocuklarda ortaya çıkan MIS-C, ölümle sonuçlanabiliyor. Prof. Dr. Ceyhan, “Hastanemizde yaklaşık 80 çocuğa bu teşhis konuldu. Bunlardan 60’ından fazlası üçüncü pik dönemindeki hastalardı” diyor.
***
Deniz ekosisteminde tahribat tek hücreli canlıları strese sokmuş, patriarkal kapitalizm tüm canlılar için tehlikeli. Hidrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Neslihan Özdelice, “Bu canlılar zaten suda olması gereken canlılar, suya oksijen veren canlılar. Buradaki olay bu canlıları strese sokan bir faktör var. Bu nedenle dışarıya müsilaj salınımı gerçekleşiyor. Bu algleri yok etmek yapabileceğimiz en kötü şey olur. Çünkü bunlar fotosentez yapan ortama oksijen veren canlılar.’’
***
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 22-24 Haziran tarihleri arasında Türkiye ve dünya genelinden uzmanların katılımıyla düzenlenecek ‘Dünya Pandemi Konferansı’na ev sahipliği yapacak. Konferansın ilk gününde “Pandemiyle Küresel Mücadele”, “Pandemide Yerel Yönetimler” başlıkları, ikinci gününde “Pandeminin Psikolojik ve Toplumsal Etkileri”, “Pandemide Çalışma Hayatı ve İş Dünyası”, “Pandeminin Ekonomiye Yansıması”, üçüncü gününde ise “Pandemide Seyahat, Turizm, Kültür, Gastronomi” ve “Pandemi Sonrası Yeni Normal” başlıkları masaya yatıracak.
***
Dünya Çevre Haftası nedeniyle açıklama yapan Türk Toraks Derneği Çevre Sorunları ve Akciğer Sağlığı Çalışma Grubu Yürütme Kurulu Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Nilüfer Aykaç, ülkemizde hava kalitesi ölçümü yapan istasyonların yaklaşık yarısının yıl boyu ölçüm yapmadığını belirtti ve dünyadaki her 10 kişiden 9’unun kirli hava soluduğuna dikkat çekti. Türk Toraks Derneği Çevre Sorunları ve Akciğer Sağlığı Çalışma Grubu Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ali Kocabaş şunları söyledi: “Solunan havada asılı kalan partiküler madde dışında kükürt dioksit, azot dioksit, karbon monoksit ve ozon gibi kirleticilerin de SARS-CoV-2 virüsüne karşı olan duyarlılığı ve hastalığın şiddetini arttırdığı gösterilmiştir. Bu kapsamda Türkiye’den yapılmış bir araştırmada havada asılı kalan küçük partiküllerde SARS-CoV-2 virüsünün gösterilmiş olması dikkat çekicidir. Ayrıca derneğimizin çalışma grubu üyeleri tarafından yapılan ve halen yayın açısından değerlendirme aşamasında bulunan iki araştırmada da; İstanbul’da yaşanan Covid-19 ölümlerinin sülfür dioksit, partikül madde10 ve azot oksitleriyle ilişkili olduğu ve iki günü aşan fiziki hareket kısıtlamalarının hava kirleticilerinde azalmaya neden olduğu gösterilmiştir.”
***
ABD Dışişleri Bakanlığı aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 90 ülke için Covid-19 salgını nedeniyle yaptığı “Seyahat Etmeyin” uyarısını bir basamak düşürerek “Seyahatinizi gözden geçirin” olarak revize etti.
***
Korona nedeniyle insanların sağlık kurumlarına gitmeye çekinmesi, kök hücre nakli bekleyen birçok hastanın da hayatını etkiliyor. Öykü Arin’e Umut Ol Gönüllüleri, hastaneye gitmeden test yapılmasına imkân veren ağız içi sürüntü yönteminin Türkiye’de de uygulanması için kampanya başlattı.
***
Oxford, Koronavirüs tedavisinde aspirinin etkisine ilişkin araştırma sonucunu yayınladı. Buna göre, aspirin hastanede yatış sürecinin kısalmasını sağlarken, ölüm oranlarının azaltılmasında ise etkisi görülmedi.
AŞI TARTIŞMALARI
Bölge illerinde aşılama oranları ülke genelinin 4-5 kat gerisinde. Tabip odaları başkanları, “Ne yazık ki Sağlık Bakanlığı ve yerel otoriteler bunu dert etmiyor” eleştirisini yaptı. Trakya, Marmara ve Ege’de yüzde 15’lerin üzerinde olan ikinci doz aşılama oranı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde hâlâ yüzde 4-5’lerde. İzmir’de ikinci doz aşılama oranı yüzde 20, Ankara’da yüzde 19,5 iken Urfa’da bu oran yüzde 4,5, Diyarbakır’da ise yüzde 6’larda.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, müzisyen, film ve dizi prodüksiyon ekiplerinin bugünden itibaren aşı olmaya başlayabileceğini duyurdu. Bakan Koca, tiyatrocuların da bu kapsama dahil olduğunu belirtti.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, korona virüsü aşı programında üniversite öğrencilerine 13 Eylül’den önce sıra geleceğini söyledi.
***
BionTech aşısı için aile hekimlerinden de randevu alınabilecek…
***
Türkiye’de 9 Haziran saat 08.00 itibarıyla bugüne kadar 18 milyon 151 bin 122 kişiye ilk doz 13 milyon 304 bin 162 kişiye de ikinci doz olmak üzere toplamda 31 milyon 455 bin 284 doz COVID-19 aşısı uygulandı. Son 24 saatte yapılan aşı sayısı 400 binin üzerine çıkmış oldu. Oysa aşı yapma kapasitemiz 1.5-2 milyon doz.
Böylece toplum bağışıklığı için nüfusun %15.91’ine aşı yapılmış oldu, hedeflenen %70’in halen çok uzağındayız. Önlemlerin sıkı bir şekilde devam etmesi zorunlu.
***
Avrupa Parlamentosu (AP), Fransa’nın Strazburg kentinde toplandığı ikinci günde, Dijital Covid Sertifikası’nı oylayacak. Oylama sonucu bugün açıklanacak. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 20 Mayıs’ta aşı sertifikası konusunda AB Komisyonu, AB Konseyi ve AP arasında yürütülen müzakerelerin uzlaşıyla sonuçlandığını açıklamıştı. Uzlaşıya göre, AB üyesi ülkeler, sertifikanın yürürlüğe gireceği 1 Temmuz itibarıyla ek test veya karantina gibi seyahat kısıtlamalarından kaçınacak. Halk sağlığının korunması gibi gerekli durumlarda ise ülkeler ek tedbirler alabilecek. Sertifika ücretsiz olacak, kağıt veya dijital şekilde hazırlanacak. Aşı sertifikası, kişilerin Covid-19 aşısı olup olmadığını, olduysa nerede ve hangi aşıyı olduğunu gösteren bilgiyi, hastalığı geçirenlerin iyileştiğine ve antikor seviyesine dair belgeyi ve Covid-19 test sonucunu içerecek. Sertifikayla AB’de onaylı Covid-19 aşıları olmuş kişilere yönelik seyahat kısıtlamaları kaldırılabilecek.
***
Çin’de Sinovac Koronavirüs aşısının 3 yaşının üstündeki çocuklara uygulanmasına onay verildi. Dünya genelinde en düşük yaş grubuna aşı onayı veren ülke Çin oldu.
***
ABD’de, Covid-19 aşısını teşvik amacıyla loto veya kazı kazan kuponu dağıtan, bedava bira sözü veren, burs vaat eden eyaletler oldu; Washington eyaletinde ise yetişkinlere ilk veya ikinci dozdan sonra bedava marihuana dağıtılacak.