KORONA GÜNLÜĞÜ  27 NİSAN 2021

Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!

Sosyal cinayete dönnüşen pandemi ölümlerine karşı öfke büyüyor. Yanlış sağlık politakaları ve salgın mücadelesine karşı yaşam hakkını savunmak için demokrasi güçleri harekete geçiyor.

***

Son bir haftada 14 eğitim emekçisi COVID-19’dan yaşamını yitirdi! Eğitim Sen’in 2 Mart’tan bu yana tuttuğu kayıtlara göre, salgın nedeniyle yaşamını yitiren eğitim emekçilerinin sayısı 45’i buldu. Önlem alınmadan, aşılanma tamamlnamadan yüz yüze eğitime geçilmesinin bedeli ağır oldu.

***

Yeni vaka, günlük ölüm, ağır hasta ve aktif hasta sayısının artmasına karşın Mart başında alınan yeniden açılma kararı emekçilerin, ötekileştirilenlerin, yoksulların ağır bedel ödemesine yol aştı. Artan tepki ne yazık ki tıbbi-teknik önlem setinin dile getirildiği, ekonomik ve sosyal desteğin olmadığı, çarkların dönmeye devam ettiği ve toplumsal muhalefeti de görünmez kılma hedefli ‘tam kapatma’ stratejisi ile karşılık buldu. Beklenen oldu, sermaye birikimi esaslı salgın kontrolü stratejisi devam etti. Erdoğan’ın konuşmasında önce dün basına konuşan bir yetkili zaten altını şu şekilde çizmişti: “Vaka sayılarının 10.000’in altına inmesi gerekiyordu. Tam kapanma ekonomi açısından en iyi seçenek değil belki ama hem kayıplar, hem sağlık sistemi hem de ekonomi açısından da mevcut tablo iyi değil. Tam kapanma elbette çok istenerek yapılacak bir şey değil ama ekonomide üretimin devam ettiği, lojistik gibi sektörlerin çalıştığı bir tam kapanma hayata geçebilir. Restaurant ve kafeler halen kapalı ama bulaşı azaltmak için okullar, AVM’ler de kapanmak zorunda kalabilir. Şehirlerarası seyahatler yine ancak izinle mümkün olacak. Bu süre de Ramazan Bayramı sonrasına kadar olmalı.” Yetkili, hem yurttaşların korunması hem ekonomide çarkların daha sağlıklı dönmesi için bu adımın gerekli olabileceğini belirterek, “Vaka sayıları dünyada da göze batıyor. Ekonomideki duruma bağlı olarak döviz girişi açısından turizm kritik önemde. Rusya gibi bazı ülkelerden uçuşlar ve bazı iptaller oluyor. Turizm sezonunu tam kaçırmamak için de bu tedbirlerin sıkı şekilde uygulanması gerekiyor” dedi. Kabine toplantısı beklendiği gibi geçti, çarklar dönmeye devam edecek. Turizm sektöründe de çarklar dönebilsin diye ‘tam kapanma’ kararı alındı.

Tam kapanma kararının zamanlanması güvenlikçi politikaların öne çıktığını da gösteriyor. 1 Mayıs kutlamalarının önlenmesi, işçi sınıfının yükselen isyanı, Kobane davası, yükselen ekoloji mücadelesi, İstanbul sözleşmesine karşı hareketlenen kadın direnişi, Boğaziçi Üniversitesi akademisyen, emekçi ve öğrencilerinin akademik özerkliğie sahip çıkması, tecriti kaldırma hedefli açlık grevleri vb. birçok toplumsal mücadelenin de zapturapt altına almanın aracısı olarak ‘tam kapatma’ yaşama geçirildiğini unutmamalıyız. Site görevlilerine komşularını denetleme ve ihbar etme görevi de verildi. Pandemi sürecinde de güvenlikçi yöntemleri kullanan iktidar tüm toplumu bu kontrol mekanizlarına dahil etme peşinde. Muhbir vatandaşlar yaratmakta bu sürecin bir parçası.

***

Sermaye her yerde aynı. Koronavirüs pandemisi sırasında hayatını kaybedenlerin yakınlarının ağır tepkisini çeken Britanya Başbakanı Johnson ve üst düzey yetkililer, Başbakan’ın “Artık s.çtığımın kapanmalarından yok. Bırakın binlerce ceset dağ olsun” demediğini iddia etti.

***

Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 148 milyon 472 binin, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 3 milyon 133 binin üzerine çıktı.

Haftanın ilk günü olmasına karşın dünya genelinde yeni vaka sayısı oldukça yüksek seyretti… Son 24 saatte 672 bin 914 kişiye Covid-19 tanısı kondu, 10 bin 924 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Günlük vaka bildiriminde Hindistan açık ara fark ile zirvedeki yerini koruyor. Hindistan ile birlikte ABD, Türkiye ve Brezilya ilk dördü paylaşmaya devam ediyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (319.4 bin), ABD (47.5 bin), Türkiye (37.3 bin), Brezilya (29.7 bin), İran (21 bin), Arjantin (18.8 bin) ve Kolombiya (12.8 bin).

Dün hatırlattığımız gibi hafta sonu sağlık hizmetine erişim, test olanakları ve bildirim konusundaki sıkıntılar nedeniyle pazartesine de yansıyan düşük vaka bildirimi son 24 saatte de yaşandı. Salgının gerçek boyutunu haftanın ilerleyen günlerinde göreeğiz.

Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Hergün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 06.00) alıyoruz.

***

Türkiye’de hala kontrol altına alınabilmiş değil. Yeni vaka, ağır hasta, aktif hasta ve can kaybı oldukça yüksek hızda seyrediyor. Son 24 saate yeni vaka sayısı 37 bin 312 kişiye gerilerken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetdenlerin sayısı 353 kişiye yükseldi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 2,716 kişiye geriledi. Toplam vaka sayısı 4 milyon 667 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı 38 bin 711 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 270 bin civarında. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz. Worldmeters’a göre Türkiye’de 500 bini geçen aktif hasta sayısı rekor kırmaya devam ediyor. Dün aktif hasta sayısı 507 bin kişiye gerilemesine karşın, hala oldukça yüksek olduğunu hatırlatmak isteriz. Aktif hasta sayısındaki dizginlenemeyen bu yükseliş, bulaş tehdidinin daha da artacağını gösteriyor. Ağır hasta sayısımız ise hala 3 bin 563 kişi, oldukça yüksek seyrediyor. Aktif vakanın yükselmesi ile %0.6’ya kadar düşen ağır hasta oranının oldukça yüksek düzeyde olduğunu söyleyebiliriz. Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu, ölümlerin daha da artacağı uyarısı ısrarla vurguluyoruz. Resmi istatistiklerde yer alan günlük ölüm ve ağır hasta sayılarına göre salgının yüksek hızda devam ettiği açıkça görülüyor.

***

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 17-23 Nisan arasında illere göre her 100 bin kişide görülen Covid-19 vaka sayılarını açıkladı.  İllere göre haftalık Covid-19 vaka sayısı, her 100 bin kişide İstanbul’da 854,75, Ankara’da 567,88, İzmir’de 335,09 oldu. Haftalık verilere göre İstanbul, Çanakkale, Tekirdağ, Kırklareli ve Giresun, 100 bin kişide en çok Covid-19 vakası görülen iller olarak kayda geçti.

***

İçişleri Bakanlığı, 29 Nisan saat 19.00’da başlayıp 17 Mayıs saat 05.00’a kadar sürecek 18 günlük ‘tam kapanma’ sürecine ilişkin genelge yayınladı. Genelgede 40’ı aşkın meslek grubu ve çalışan sokağa çıkma yasağından muaf tutuldu. Genelgeye göre; üretim, imalat, tedarik, lojistik, sağlık ve tarım-orman faaliyetleri kısıtlamadan muaf tutulacak.

Şehirler arası seyahatlerin tamamı izne tabi olacak ve şehirler arası toplu taşıma araçları %50 kapasiteyle çalışabilecek

Milli Eğitim Bakanlığı, tüm eğitim öğretim kurumlarında 29 Nisan 2021 Perşembe saat 17.00’den itibaren uzaktan eğitime başlanacağını ve dönem sınavlarının 17 Mayıs sonrasına ertelendiğini duyurdu.

***

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yaklaşık 3 haftalık tam kapanma kararını duyurmasının ardından muhalefet partileri, “Destek paketi nerede?” diye sordu. Siyasi partilerin yanı sıra Twitter üzerinden başlatılan #DestekYokMu hastagiyle kısa sürede çok sayıda paylaşım yapıldı. Yurttaşlar da tam kapanma döneminde destek paketinin açıklanmamasına tepki gösterdi.

HDP Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan da tam kapanma kararının esnafa ve işçiye destek paketi açıklanmadan alınmasına tepki gösterdi. “Bu karar bayramı da zehireder” diyen Paylan, “Esnafa, işçiye, işsize beş kuruş destek açıklamadan üç hafta nasıl memleketi kapatırsın? Millet karnını nasıl doyuracak? Faturaları, kirayı, banka borçlarını nasıl ödeyecek?” diye sordu.

Türkiye İşçi Partisi’nden yapılan açıklama ise “Yalnızca sağlığımızı değil, işimizi aşımızı da ilgilendiriyor. İnatla soruyoruz: işçiler, emekçiler için destek paketi nerede?” diye soruldu. TİP’in yaptığı açıklamada şu talepler sıralandı:

– İş yeri kapanan çalışanlar tam ücretli izinli sayılsın, tüm faturalar iptal edilsin.
– Kredi ve kira borçları ertelensin.
– Yurttaşlara ekonomik destek sağlansın.
– Yaygın aşılama yapılsın.

***

Kapanma kararının çok geç alındığını vurgulayan Fincancı, “Çok geç bir karar. 60 binleri gördük resmi rakamlarda. Bunun çok daha üzerinde olduğunu tahmin edebiliyoruz. Temaslılar bildirilmiyor. Filyasyon ekipleri temaslıları sorduğunda insanlar işini kaybetme ve açıkta kalma kaygısıyla söylemek istemiyor.360’lara ulaşan ölüm sayılarından söz ediliyor. Her gün bir uçak dolusu insan ölüyor bu ülkede günlerdir” dedi. Kapanma kararının ekonomik ve sosyal destekten yoksun şekilde açıklanmasını eleştiren Fincancı, “Bir destek paketi yok ortada. Hiçbir sosyal destek yok. Elektrik, su gibi giderleri nasıl karşılanacak bu insanların? Hadi hiç fatura almamak kararını geçtim, bir erteleme ya da yapılandırma açıklanabilirdi en azından. Güvenlik temelli bir sokağa çıkma kısıtlaması” dedi. Fincancı, “Günü birlik işlerde çalışanların ne yiyip ne içeceğine dair bir bilgimiz var mı bu açıklamada? Kafe ve restoranların çalışanları vs. ne olacak” diye sordu.

***

Ankara’daki bir vakada iki mutasyonun (hem İngiliz, hem de Brezilya mutasyonu) birden görüldüğü ortaya çıktı.

***

Ankara Valisi Vasip Şahin hastane yönetimlerine “Önümüzdeki 15 gün ağır hasta sayısı artacak” değerlendirmesini yaptığı belirtildi.

***

Ankara İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), Kod-29 maddesine dayanarak işten çıkarmalara ilişkin hazırladığı “İşten çıkarmanın salgın adı: Kod-29” adlı raporu yayımladı. İşverenlerin Kod-29 ile işten çıkarmayı genel bir uygulama haline getirdikleri belirtilen raporda, DİSK-AR’ın tespitlerine göre 2020 yılında günde 500, toplamda 177 bin işçinin Kod-29 ile işten çıkarıldığı ifade edildi. Raporda, Kod-29 ile işten atma imkanının sendikalaşma ve hak aramanın önüne geçmek için kullandığı kaydedildi.

***

“Salgın dalgalanmalar şeklinde seyrettiği için vaka sayılarının bir miktar düştüğü döneme sevinip kendimizi rahatlatarak değil tam tersine bir sonraki dalgaya hazırlıkla ve onun mümkün olduğu kadar az zarar verici bir şekilde geçmesi için hazırlıkla geçirmeliyiz” diye konuşan Mehmet Ceyhan, Bilim Kurulu’na bu süreçte rehberlerini mutant virüslere karşı güncelleme çağrısında bulundu.

***

Portekiz’de son 24 saatte Covid-19 kaynaklı ölüm tespit edilmedi. Sağlık Genel Müdürlüğünün güncellediği Covid-19 verilerine göre, ülkede son 24 saatte 196 yeni vaka tespit edilirken, virüs nedeniyle hayatını kaybeden olmadı. Ülkede 2 Ağustos’tan bu yana ilk kez Covid-19 kaynaklı ölüm olmaması dikkati çekti.

***

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Covid-19 salgınının kontrol altına alınma derecesine bağlı olarak restoranların mayıs ayı itibarı ile kademeli bir şekilde ve bölgesel bazda yeniden açılacağını açıkladı.

***

Covid-19’un Hindistan mutasyonunun Japonya’da 21 kişide doğrulandığı açıklandı. Ülkede Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin toplam sayısı ise 10 bin sınırını aştı.

***

Dünya genelindeki corona virüsü salgınına rağmen silahlanma yarışı hız kesmedi. 2020’de Şili ve Güney Kore dışında hiçbir ülke silahtan kısıp sağlığa para aktarmadı. Askeri harcamalar 2 trilyon dolara dayandı. 2019’da listede 15’inci sırada bulunan Türkiye, 2020’de bir sıra geriledi.  Türkiye’nin 2020’de askeri harcamaları bir önceki yıla göre yüzde 5 düşerek, 17.7 milyar dolara geriledi. Ancak Türkiye’nin askeri harcamaları 2011-2020 arasında yüzde 77 arttı.

***

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) 21-28 Nisan Ebeler Haftası, 5 Mayıs Dünya Ebeler Günü ve 12 Mayıs Dünya Hemşireler Günü kapsamında basın toplantısı gerçekleştirdi. “Aile Sağlığı Merkezlerinde vekil ve sözleşmeli olarak çalışan ebe ve hemşirelere kadro verilsin” talebinin öne çıktığı açıklamada ebe ve hemşirelerin çalışma koşullarına ilişkin bir dizi talebe yer verildi.

Rusya Doğrudan Yatırım Fonu (RDİF), Sputnik V aşısının Türkiye’de üretilmesi için Türk Viscoran ilaç şirketiyle anlaşmaya varıldığını duyurdu. Üretim önümüzdeki aylarda başlayacak. Sputnik V, toplamda 3 milyardan fazla nüfusa sahip 61 ülkede tescil edilmiştir. Sputnik V aşısı, 5 Aralık 2020 ile 31 Mart 2021 tarihleri arasında Rusya’da aşının her iki dozu ile aşılanmış olanlar arasında yapılan araştırmadan elde edilen koronavirüs enfeksiyon oranına ilişkin verilerin analizine göre yüzde 97.6 etkinlik göstermiştir. Doz başına 10$’dan düşük olan fiyatı ile ekonomik aşılar arasında olduğu belirtiliyor.

Aşı için anlaşma yapan firmanın (Viscoran ilaç şirketi) sahibi de AKP’li çıktı. Türkiye ile aşı için anlaşma yapan firma olan VisCoran İlaç Sanayii A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı Öztürk Oran. Ancak Oran’ın asıl işi ilaç sanayi değil, bankacılık. Öztürk Oran, şu anda aynı zamanda Vakıf Katılım Bankası Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapıyor.

***

Sağlık Bakan Fahrettin Koca, Coronavirus’e karşı aşılama takvimine ilişkin konuştu. Türkiye’de sadece 8 milyon aşının kaldığını söyleyen Koca, Haziran sonunda 40 yaş üstü herkesin aşılanmış olacağını söyledi. Koca, takvimdeki aksamanın ise Sinovac’ın 100 milyon doz aşı sözünü tutmaması ile açıkladı. Koca, ‘’Sinovac firması taahhüt ettiği takvime ne yazık ki uymuyor. Nisan ayı içerisinde 100 milyon aşının gelmesi gerekiyordu, yollayamadılar. Bu firmanın üretim eksikliğinden değil Çin hükümetinin üretilen aşıları kendi ülkesi için kullanmasından kaynaklanıyor. Biontech de ise biliyorsunuz 4.5 milyon doz almıştık. 30 milyona tamamlayacağız. Haziran ayı sonuna kadar 30 milyon doz gelmiş olacak. Bu sayıyı 60 milyona revize etmeye çalışıyoruz. Uğur Şahin hoca ile sürekli temas halindeyim. Sputnik V aşısı ile ilgili testler olumlu sonuçlandı. Ön anlaşma aşamasındayız. Bu hafta açıklama yapacağız. Önemli miktarda bir bağlantı yaptık. Kaç doz olduğunu hafta içi açıklayacağım’’ dedi.

***

ABD’nin yaklaşık 60 milyon doz AstraZeneca Covid-19 aşısını, federal güvenlik kontrollerinin ardından aşı ihtiyacı olan diğer ülkelerle paylaşmaya başlayacağı bildirildi. ABD’nin yaklaşık 60 milyon doz AstraZeneca Covid-19 aşısını, federal güvenlik kontrollerinin ardından aşı ihtiyacı olan diğer ülkelerle paylaşmaya başlayacağı bildirildi.

***

Avrupa Birliği (AB), taahhüt ettiği miktarda Covid-19 aşısı tedarik edemeyen AstraZeneca firmasına karşı hukuki süreç başlattı.

***

Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası Başkanı Dr. Gürsel Özer, “İlk kez aşısını yaptıracak olanlar randevu alamıyor. Daha önce ilk aşısı yapılanlar ikinci aşı randevusunu alabiliyorlar. Bizim sahadan yani diğer aile hekimlerinden aldığımız geri bildirimlere göre BioNTech aşısı yaptırılabiliyor. Ancak Sinovac aşısı yaptırılamıyor. Bu durumun bendeki çağrışımı, aşının yeterince olmayışıdır” değerlendirmesini yaptı. Özer, Sağlık Bakanlığı’nın ‘aşı ikna timleri’ne dair şu yorumu yaptı: “Önce aşıyı getirin, biz zaten hastalarımızı ikna ederiz. Kayıtlı kişilerimiz randevuyu alamadığı zaman ASM’ye geliyor,‘Neden alamadım’ diye bize soruyor. Hem sözel hem fiziksel şiddet olayları yaşanabiliyor.”