Korona Günlüğü 2 Mart 2021
Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!
***
Ürdün İçişleri Bakanı Semir el Mubaydın ile Adalet Bakanı Bessam et Telhuni, yeni tip Coronavirus (Covid-19) önlemlerine aykırı davrandıkları için Başbakan Beşir el Hasavne’nin talebi üzerine istifa etti.
***
AKP ‘lebaleb’ dolu kongreler nedeniyle günah çıkartmaya, çarpıtmaya devam ediyor. AK Parti Milletvekili Fatma Aksal, Edirne’deki artan korona vakalarını il ve ilçelerde yapılan AK Parti kongrelerine bağlamanın haksızlık olduğunu söyledi: “Ev ortamında daha çok bulaşıyor. Çünkü maskeler çıkarılıyor ve bir şeyler yenilip içiliyor.”
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Acil Durumlar Programı Direktörü Mike Ryan, yeni tip Coronavirus (Covid-19) salgınının yıl sonuna kadar sona ermesini beklemenin gerçekçi olmadığını bildirdi. DSÖ’nün Covid-19’a karşı mücadele ekibi lideri Maria Van Kerkhove, salgına karşı bilinen tüm önlemlere uyulması gerektiğini aksi takdirde virüsün tekrar “sıçrama” yapacağı uyarısında bulundu.
***
Geçen hafta rapor edilen Covid-19 vaka sayısının son 7 hafta içinde ilk kez arttığını belirten DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Bildirilen vakalar, DSÖ’nün 6 bölgesinden 4’ünde arttı. Bu bölgeler Amerika, Avrupa, Güney Doğu Asya ve Doğu Akdeniz oldu” ifadelerini kullandı. Vaka artışının şaşırtıcı olmadığını belirten Ghebreyesus, “Vakaların artış sebebinin bir kısmı önlemlerin gevşemesi, mutasyonların yaygınlaşması ve insanların tedbirleri bırakmasına bağlı gibi görünüyor” dedi.
***
Beklenen oldu. Yerel il hıfzısıhha kurulu değil, merkezden tek adam rejiminin kararı ile ‘’yeni kontrollü normalleşme’’ dönemine geçtik. Geçen sene Mayıs ayında başlatılan Haziran ayında tamamen kısıtlamaların ortadan kalktığına benzer bir geçiş söz konusu. Bilim insanlarının, sağlık örgütlerinin, DSÖ’nün önerileri dikkate alınmadı. Yeni normale geçişte tek kriter son bir haftanın yeni vaka insidansı oldu. Oysa mutant virus sıklığı, test pozitifliği, yoğun bakım doluluğu, aşı oranı vb ile birlikte değerlendirilecekti. Azalan test sayısı ve temaslı tespiti/izlemi ile vaka sayısını azaldığını zaten biliyoruz. Amaç ekonomiyi yeniden canlandırma idi, istatisitikler de buna alet edilmeye başladı. Geçmişte olduğu gibi şu an düşük vaka insidansının olduğu illerde dahi bir iki ay içinde vaka sayısının artacağını bekleyebiliriz.
***
Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 115 milyona, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 2 milyon 550 bine yaklaştı. Bulaş tehdidi olan aktif hasta sayısı 21 milyon 737 binin üzerinde olup düşme eğiliminde olmasına karşın halen oldukça yüksek sayıda olduğunu hatırlatıyoruz.
Dünya genelinde haftanın ilk günü yeni vaka sayısı 300 binin altına indi, 290 bin 225 vaka bildirimi yapıldı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 6 bin 609 kişi oldu. Günlük vaka bildirimin yüksek olduğu ülkeler şunlar: ABD (53.1 bin), Brezilya (38.3 bin), İtalya (13.1 bin), Rusya (11.6 bin) ve Hindistan (11.6 bin). Bu ülkeleri iki Ortaoğu ülkesi Türkiye (9.9 bin) ve İran (8.5 bin) izledi. Her iki ülkede de salgın hala kontrol altına alınabilmiş değil, yeni vaka sayısı yüksek hızda devam ediyor.
***
Yeni kontrollü normalleşme diye süslü laflarla güven verilmeye çalışılsa da Türkiye’de Covid-19 salgını bir türlü kontrol altına alınamıyor, vaka-ağır hasta-aktif hasta sayısı yüksek hızda devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 9 bin 891 kişi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 69 kişi olup, düşme eğiliminde olsa da hala oldukça yüksek olduğuna dikkat çekiyoruz. Toplam vaka sayısı 2 milyon 711 binin üzerine çıkarken, toplam can kaybı 28 bin 638 kişiye yükseldi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 645 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 130 binin üzerine çıktı. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük olarak aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Worldmeters’a göre Türkiye’de aktif hasta sayısında yükselerek 100 binin üzerinde artarak devam ediyor. 01 Mart itibarıyla aktif hasta sayısı 104 bin 660 kişiye yükseldi. Ağır hasta sayısımız 1,215 kişi. Halen %1.2 olan ağır hasta oranı dünya ortalamasının (%0.4) üç katı! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunun vurgulamaya devam ediyoruz.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, üçüncü defa illere göre vaka dağılım oranını açıkladı. Verilere göre, 20 -26 Şubat için yine rekor Karadeniz’de: 100 bin kişi için Ordu 301,76, Giresun 264,71, Trabzon 239,52, Rize 213,10, Samsun 262,17. İstanbul’da önceki hafta 68,23 olan sayı 89,9, Ankara’da 35,39 olan rakam 39,84, İzmir’de ise 42,67 olan rakam 53,42’ye yükseldi.
***
Sağlık Bakanı Koca, koronavirüs vaka sayılarına göre illerin risk durumunun belirtildiği haritayı da paylaştı. İstanbul ve İzmir yüksek riskli, Ankara orta riskli kategorisinde yer aldı. Uşak, Şanlıurfa, Diyarbakır, Bingöl, Muş, Bitlis, Batman, Mardin, Siirt, Şırnak, Hakkari, Van, Ağrı ve Iğdır ise düşük riskli iller kategorisinde yer aldı.
Edirne, Balıkesir, Sakarya, Burdur, Konya, Aksaray, Sinop, Samsun, Amasya, Tokat, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Trabzon, Rize, Osmaniye ve Adıyaman, çok yüksek riskli grupta yer aldı.
***
Yukarıdaki harita SOL Parti tarafından şöyle yorumlandı: Salgında Yüksek Risk : AKP #UzakDurun Bugün açıklanan risk değerlendirme kriterlerine göre iller dört sınıfa ayrılmış olup, en yüksek risk grubunda yer alan iller; tıka basa dolu AKP kongrelerinin yapıldığı yerlerdir. AKP Risk’ faktörünün adıdır. Bu riske birlikte son verelim.
***
Bakanlar Kurulu toplantısından sonra açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “100 bin nüfusa düşen vaka sayısı başta olmak üzere çeşitli kriterlere göre illerimizi sınıflandırıldı. Her iki haftada bir normalleşme uygulaması güncellenecek” diye konuştu. Yeni kontrollü normalleşme aldatmacasının özeti aşağıdaki tabloda…
***
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB) kabine toplantısı sonrası Erdoğan tarafından açıklanan normalleşme adımlarına ilişkin ”Eski ‘normale’ dönme koşullarını göremiyoruz” yorumunda bulundu. TTB’nin, sosyal medya hesabından şu paylaşım yapıldı: ”Yapılan test sayıları düşerken yeni vaka sayısı 6 binlerden 9 binlere çıktı. Aşılama oranımız ve hızımız ise çok düşük. Mutant virüs vakaları giderek artıyor. Eski “normale” dönme koşullarını göremiyoruz.”
Erdoğan tarafından açıklanan “normalleşme” kararlarını değerlendiren TTB Merkez Konsey Üyesi Halis Yerlikaya, “Çok açık ki insana değil ekonomiye açılım yapıldı çarklar dönsün diye” dedi. Alınan kararların hangi verilere dayandığını bilmediklerini ifade eden Yerlikaya, “Şeffaflık yok. Bilim Kurulunun gerçekte ne önerdiğini, bundan nasıl bir sonuç çıkarıldığını, ne kadarının uygulandığını bilmiyoruz” dedi.
Son haftalarda vaka sayısının 6 bin 500’lerden 9 bin 500’lere çıktığını da hatırlatan Yerlikaya, “Türkiye aşılamada ‘görece’ iyi bir konumda ama iddianın aksine dünyanın 9. sırasında” diyerek Erdoğan’ın “5. sıradayız” iddiasını yalanladı.
Aşılama oranlarının çok düşük olduğunu söyleyen Yerlikaya, “Mutant virüslerin arttığını ve bunun da bulaş riskini artırdığını biliyoruz. Şu an elimizde ne kadar aşı olduğunu da bilmiyoruz” dedi.
***
Koronavirüs salgınına ilişkin veri analizleriyle bilinen Ankara Üniversitesi (AÜ) Uygulamalı Bilimler Fakültesi Aktüerya Bilimleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Tank, bugün geçilmesi beklenen ‘normalleşme’ süreci öncesinde dikkat çeken veriler paylaştı. Tank’ın paylaştığı verilere göre, bugünkü durum, 1 Haziran’da geçilen ‘normalleşme’ döneminden bir hayli kötü. Analizini kişisel Twitter hesabından paylaşan Tank, 1 Haziran öncesinde aktif vaka sayısının 31 bin 429, dün itibariyle aktif vaka sayısının ise 100 bin 785 olduğunu belirtti. Arada 3 kattan fazla fark bulunuyor. Tank’ın paylaştığı diğer bir sayı ise Rt değeri. Sağlık Bakanlığı bu değeri şöyle açıklıyor: “Salgın devam ederken yapılan müdahaleler ile değişen R0 değerinin belirlenen zaman için değeri; ‘t’ zamanında bulaşma katsayısı. Hesaplanan Rt değeri 1’in üzerindeyse salgın devam ediyor, 1’in altındaysa salgın kontrol altına alınıyor demektir.” Prof. Tank’ın hesapladığı Rt değeri 1 Haziran öncesinde 0,94 iken dün itibariyle 1,08. Sağlık Bakanlığı’nın bu sayıya dair açıklaması, salgının devam ettiğini açık biçimde gösteriyor.
***
Konya’da günlük 350-400 vakanın görüldüğünü aktaran Konya Tabip Odası Başkanı Dr. Eyüp Çetin, ‘Konya’da mutasyonlu vaka var. Hatta çok sayıda, yaşları da genç. 5 yaşındaki çocuk dahi görüldü’ dedi. Çetin, ‘Konya, maske ve mesafe kurallarına çok fazla duyarlı değil. Toplu organizasyonlar, en önemlisi de aile içi ziyaretleri sonlandıramadığımız için bugün kırmızı listedeyiz. Aşının bulunmuş olması da insanları rehavete sevk etti. Ama sağlık camiası olarak, aşı olmazsa olmazımız. Fakat aşı yüzde yüz koruyucu değil. Mutasyonlu virüsün de çıkmasıyla iki kesim çok büyük zarar gördü” dedi.
***
Yeni normalleşme sürecine geçilmesi kararının ardından Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), yüz yüze eğitime geçiş hakkında yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, Türkiye genelinde 2 Mart Salı günü itibariyle tüm okul öncesi eğitim kurumlarında, ilkokullarda, 8 ve 12. sınıflarda yüz yüze eğitimin başlanılacağı belirtildi. Düşük ve orta riskli olarak tanımlanan illerde yüz yüze eğitime; okul öncesi eğitim kurumlarında tam zamanlı; ilkokullarda seyreltilmiş sınıflarda haftada iki gün; ortaokul 5, 6, 7. sınıflarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada iki gün; ortaokul 8. sınıflarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada 12-22 saat; lise hazırlık 9. 10. 11. sınıflarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada iki gün; lise 12. sınıflarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada 16-24 saat olacak şekilde yüz yüze eğitime geçilecek.
Yüksek ve çok yüksek riskli olarak tanımlanan illerde yüz yüze eğitime; okul öncesi eğitim kurumlarında tam zamanlı; ilkokullarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada iki gün; 8. sınıflarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada 12-22 saat; 12. sınıflarda seyreltilmiş gruplar halinde haftada 16-24 saat olarak başlanacak.
Özel gereksinimli öğrenciler için hizmet veren özel eğitim okul ve sınıfları ülke genelinde tam zamanlı olarak yüz yüze eğitime başlayacak.
***
Covid-19’la mücadelede ‘yeni kontrollü normalleşme’ süreci başlatılırken kamu kurum ve kuruluşları da 2 Mart itibarıyla normal düzen ve mesai saatlerinde çalışmalarına başlıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla yayınlanan genelgeye göre valilikler gerektiğinde farklı mesai saatleri belirleyebilecek, 60 yaş üstü ve kronik hastalığı bulunanlar idari izinli sayılacak.
***
Koronavirüsle mücadele kapsamında bugün, Sakarya, Gümüşhane, Rize, Adıyaman, Bartın ve Balıkesir’de karantina uygulamaları başlatıldı.
***
Kitle örgütleri, meslek odaları, kooperatifler ve benzeri kuruluşların genel kurulları düşük, orta ve yüksek riskli illerde katılımı 300 kişiyi geçmeyecek şekilde yapılabilecek. Restoran, lokanta, kafeterya, tatlıcı, kıraathane, çay bahçesi gibi yerler, çok yüksek riskli iller dışında Türkiye genelinde 07.00 ile 19.00 saatleri arasında yüzde 50 kapasiteyle açılabilecek.
***
Nedeni bilinmeyen ağır Covid vakalarının şifresi ‘lektin proteini’nde olabilir. Bu kişilerin vücudunda, bağışıklık sisteminin savaşçı hücreleri harekete geçirmesini sağlayan ‘lektin proteini’nin çok az miktarda olduğu veya hiç üretilmediği gözlendi.
***
Türkiye ekonomisi, Coronavirus salgınıyla mücadeleyle geçen 2020’yi yüzde 1,8 büyümeyle tamamladı. Son çeyrek büyüme performansı yüzde 5,9 ile beklentilerin altında kaldı.
***
Korona virüsüyle mücadele tedbirleri kapsamında hudut kapılarından yurda girenlerin PCR testi ibrazı zorunluluğu uygulaması sürdürülecek.
***
Pandemiye karşı mahalle dayanışması: ABD’de sayıları artan ihtiyaç sahipleri için kaldırımlara içi bedava yiyecekle dolu renkli buzdolapları kuruluyor.
***
İsviçre Covid-19’un izini özel eğitimli köpeklerle takip edecek. Cenevre Üniversite Hastanesi’nde (HUG) yürütülen proje çerçevesinde İsviçre Ordusu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Servisi tarafından temin edilen üç köpek, yüksek koku alma yetileri sayesinde Koronavirüs’ü tespit edecek.
***
Beyaz Saray’da çalışan gazetecilere yönelik alınan kararda, Kovid-19 testi ücretlerinin gazeteciler ya da bağlı oldukları medya kuruluşları tarafından karşılanacağı belirtildi.
***
BM, iç savaşla boğuşan Yemen’de kıtlığa karşı 3,85 milyar dolar acil yardıma ihtiyaç olduğunu açıkladı. 5 yaş altındaki 400 bin çocuğun açlıktan ölmek üzere olduğuna dikkat çekildi. İç savaş koşullarında yaşam mücadelesi veren 29 milyon nüfuslu ülkede BM verilerine göre 24 milyon kişi insani yardıma muhtaç durumda. 16 milyon Yemenli’nin bu yıl açlıkla karşı karşıya kalacağı, 50 bin kişinin halihazırda kıtlık koşullarında ölüme karşı mücadele verdiği belirtiliyor.
***
Ankara’daki Yüksel eylemlerinin simgesi, Yüksel Caddesi eylem ve direnişlerinin “Perihan Ablası” Perihan Pulat, vefat etti. Pulat, eylemlerde defalarca yerlerde sürüklenerek gözaltına alınmış, Yüksel Caddesi’ndeki eylem sırasında bir polisin kendisine “Sen daha ölmedin mi!” demesi üzerine “Karar verdim 100 yaşına kadar yaşayacağım” cevabı verdiğini söylemişti.
***
AKP’li Tuğrul, Buldan’ın Coronavirus haritasını seçim sonuçlarına benzeterek yaptığı şakayı ciddiye aldı. “Coronavirus Risk Haritası”nı paylaşan Pervin Buldan, “Adıyaman’ı kaybettik ama Uşak’ı aldık.” diyerek risk durumu üzerinden espri yaptı. AKP Uşak İl Başkanı Fahrettin Tuğrul ise Buldan’a cevap olarak “Sizi gidi terör seviciler sizi!! Size Uşak’ı teslim edeceğimizi mi sandınız. 11 Belediyenin 10 unu Ak partimize emanet eden şehrimizdeki şanlı sağlık mücadelemizi kanlı zihinlerinizle kirletmenize asla izin vermeyeceğiz.” dedi.
***
Türk Tabipleri Birliği’nin Covid-19 İzleme Kurulu üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala, “Sağlık Bakanı, ‘Bütün vakaları bildirmedik’ dediğinde istifa etmeliydi.” görüşünü savundu. Pala ve Doç. Osman Elbek, salgının birinci yılında “Pandeminin Düşürdüğü Maskeler / Covid-19 Salgınının Muhasebesi” kitabıyla pandemi sürecini değerlendirdi. Pala, “Ülkelerin nasıl bir sınav verdiğini anlayabilmek için bazı ölçütler var. En önemlisi de nüfusa göre kaç kişinin öldüğü ve hastalandığı… Bakanlık daha önce bildirmediği 1 milyon 190 bin vakayı bir günde rakamlara ekledi. Bu kadar vaka saklanınca Covid’ten ölenlerin bir bölümünün kayıtlara geçmediği görüldü. Acaba virüs illere, sosyal sınıflara, yaş gruplarına ve eşlik eden hastalıklara göre farklılık gösteriyor mu? Yanıtını alamadık.” dedi.https://www.sozcu.com.tr/2021/yazarlar/ismail-saymaz/turkiyenin-bir-yillik-covid-19-karnesi-6289274/
[su_box title=”AŞI TARTIŞMALARI” style=”soft” box_color=”#cf0809″ title_color=”#080404″ radius=”0″][/su_box]
DSÖ’nün aşı programı COVAX kapsamında Gana ve Fildişi Sahili’nde ilk kez sağlık çalışanlarından, aşılama çalışmalarının başladığını ifade eden Ghebreyesus, bugünden mayıs sonuna kadar COVAX üyesi 142 ülkeye 237 milyon doz aşı tedarik edeceklerini kaydetti. Düşük gelirli ülkelerde sağlık çalışanlarının aşılanmaya başlamasının cesaret verici olduğunu kaydeden Ghebreyesus, “Ancak bunun en zengin ülkelerden bazılarının aşılama kampanyalarına başlamasından neredeyse 3 ay sonra gelmesi üzücü. Ülkeler birbirleriyle yarışmıyor, bu virüse karşı ortak bir yarış. Ülkelerden kendi insanlarını riske atmalarını istemiyoruz. Tüm ülkelerden virüsü her yerde bastırmak için küresel bir çabanın parçası olmalarını istiyoruz” dedi.
***
İtalya’daki bir araştırma Pfizer/BioNTech’in Covid-19 aşısının obez kişilerde daha az etkili olabileceğini gösterdi. Sağlık çalışanlarının dahil olduğu araştırmada, obez bireylerin ikinci doz aşı sonrası sağlıklı kişilere kıyasla yarı yarıya antikor ürettiği ortaya çıktı.
***
Keymen İlaç, CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun 1 milyon doz aşının fatura edilip edilmediğini sormasına ilişkin açıklamasında, konunun Sinovac ile Keymen İlaç arasındaki “ticari mahsuplaşma” olduğunu belirtti.
***
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) yetkilileri, ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) 27 Şubat’ta onayladığı Johnson&Johnson firmasının geliştirdiği yeni tip Koronavirüs (Covid-19) aşısının dağıtımına başlandığını duyurdu.
***
Rusya tarafından geliştirilen Sputnik V aşısına bir ülke daha onay verdi. AB üyesi olan Macaristan’ın ardından Slovakya, Rus aşısına onay veren ikinci AB ülkesi oldu. Slovakya Başbakanı İgor Matoviç yaptığı açıklamada, Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından Sputnik V aşısının onaylanmasını beklemeden ülkesinin aşıyı onayladığını duyurdu. AB’ye mesaj vererek aşı onayında kaybedecek zamanlarının olmadığını ifade eden Matoviç, “Avrupa İlaç Ajansı tarafından tescil edilmesini beklemeden Rusya’dan Sputnik V aşısının alımına başladık, çünkü kaybedecek zamanımız yok. Ülkede aşı kıtlığı var. Her gün Covid-19 yüzünden onlarca vatandaşımız ölüyor. Bu alım, ülkedeki aşılama sürecini hızlandırmaya yardımcı olacak” dedi.
Rusya’nın Sputnik V aşısını tescil eden ülke sayısı 39’a ulaşırken, bir diğer AB ülkesi olan Çekya da geçtiğimiz günlerde Rusya’dan aşı talebinde bulunmuştu. Şu ana kadar Rus Sputnik V aşısını tescil eden ülkeler arasında Rusya, Belarus, Arjantin, Bolivya, Sırbistan, Cezayir, Filistin, Venezuela, Paraguay, Türkmenistan, Macaristan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İran, Gine, Tunus, Ermenistan, Meksika, Nikaragua, Sırbistan, Lübnan, Myanmar, Pakistan, Moğolistan, Bahreyn, Karadağ, Saint Vincent ve Grenadinler, Kazakistan, Özbekistan, Gabon, San Marino, Gana, Suriye, Kırgızistan, Guyana, Mısır, Honduras, Guatemala ve Slovakya bulunuyor.
***
Suudi Arabistan, bu yıl hac ibadeti yapmak isteyenler için temel koşulun Covid-19 aşısı yaptırmak olduğunu açıkladı.
***
Birleşik Krallık’ta (İngiltere) “aşı yoksa iş yok” tartışması gündemde. Şirketlerin işe alımlarda veya mevcut çalışanların sözleşmelerinin yenilenmesi sırasında “aşı pasaportu” koşulunu öne sürebilecekleri konuşuluyor.
***
02 Mart 2021, saat -9.00 itibarıyla Türkiye’de toplam 8 milyon 908 bin 666 aşı yapıldı. Tek doz aşı yapılanların sayısı 7 milyon 50 bin 510 kişi olurken, iki doz aşı yapılanların sayısı 1 milyon 858 bin 156 kişi oldu.