KORONA GÜNLÜĞÜ  13 MAYIS 2021

Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!

Sosyal cinayete dönüşen pandemi ölümlerine karşı öfke büyüyor. Yanlış sağlık politakaları ve salgın mücadelesine karşı yaşam hakkını savunmak için demokrasi güçleri harekete geçiyor.

***

“Pandemiyi önlemek mümkündü”: Dünya Sağlık Örgütü’nün görevlendirdiği 13 kişilik uzmanlar kurulu, gerekli önlemler alınmış olsaydı koronavirüsün dünya çapında yayılmasının engellenebileceği sonucuna vardı: “Hazırlık ve müdahale zincirinin her noktası zayıftı. DSÖ gücünü ortaya koyamadı.”

***

Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 161 milyonu aştı, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 3 milyon 345 bine dayandı.

Haftanın günlerinin ilerlemesi ile vaka ve can kaybı bildirimleri artmaya devam ediyor. Son 24 saatte 750 bin 488 kişiye Covid-19 tanısı kondu, 13 bin 861 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Hindistan zirvedeki yerini korurken Türkiye dokuzunculuğa kadar indi. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Hindistan (362.4 bin), Brezilya (76.6 bin), ABD (35.8 bin), Arjantin (24.5 bin). Fransa (21.5 bin), Kolombiya (17 bin), İran (16.4 bin),  Almanya (13.8 bin) ve Türkiye (13 bin).

Hindistan (4 bin 126 ölüm) ve Brezilya (2 bin 545 ölüm) ile günlük can kaybında zirvedeki yerini koruyor.

Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 06.00) alıyoruz.

***

Türkiye’de yeni vaka sayısı ve can kaybı kısıtlamalara rağmen yüksek hızda devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 13 bin 29 kişiye yükseldi. Covid-19 nedeniyle 232 kişi hayatını kaybetti. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı ikibinin altına düştü, 1,490 kişiye geriledi. Toplam vaka sayısı 5 milyon 72 binin üzerine çıktı, toplam can kaybı 43 bin 821 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 228 bini geçti. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.

Türkiye’de dün aktif hasta sayısı 250 binin altına indi, dün itibarıyla aktif hasta sayısı 227 bin 350 kişiye geriledi. Bulaştırma potansiyeli yüksekliği dikkate alındığında aktif hasta sayısının hala oldukça yüksek olduğunu hatırlatmak isteriz. Ağır hasta sayımız  3 binin altına indi, dün 2 bin 827 kişiye geriledi. Aktif vaka sayısının gerilemesi ile ağır hasta oranımız yeniden %1.2’ye yükseldi, bu oran dünya ortalamasının iki katı! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunu, ölümlerin yüksek hızda devam edeceği uyarısı ısrarla vurguluyoruz.

***

Ramazan Bayramı dolayısıyla mesaj yayımlayan Erdoğan, ‘Salgını kontrol altına almış olarak bayram sonrasında kontrollü bir şekilde normalleşme adımlarını atıyoruz’ dedi.

***

Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Levent Akın, 17 Mayıs’ta sona erecek tam kapanma sürecinin ardından kademeli normalleşme sürecinde illere ve bölgelere göre farklı adımlar atılabileceğini söyledi. Akın kademeli normalleşemnin sinyallerini verdi. Kademeli normalleşme kapsamında öncelikle perakende denilen çantacı, ayakkabıcı, telefon satıcıları gibi yerlerin açılmasının şu aşamada çok büyük sıkıntı olmayacağını kaydetti.

Prof. Dr. Levent Akın, kısıtlamalarla birlikte vaka sayısında düşüş olduğunu belirtirken “Gelinen nokta iyi bir nokta gibi gözükmekle beraber tehlikeli; çünkü günlük yeni vaka sayısı hastalığın ne kadar yayıldığı hakkında bilgi verir; ama hastalığın toplumda yarattığı tehdidi değerlendirebilmek için aktif vaka sayısını bilmemiz lazım” dedi.

***

16 milyon işçinin çalıştığı bir ülkede “tam kapanma” olamayacağını belirten İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Recep Koç, iktidarın salgını değil muhalifleri kontrol altına almaya çalıştığını söyledi. Toplum sağlığı yerine ekonomiyi önceleyen ve sermayedarları koruyan politikalar, çalışan 16 milyon 393 bin işçinin yaşamını riske atıyor. İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Recep Koç, iktidarın pandemi adı altında aldığı önlemlerle halkın özgürlüğünü kısıtladığını belirterek, önlemlerin tıpta herhangi bir karşılığının olmadığının altını çizdi.

***

Eğitim-Sen, eğitim ve bilim emekçilerinin korona aşılarının tamamlanarak, ‘tam kapanma’ uygulamasının ardından okulların yüz yüze eğitime başlaması çağrısı yaptı.

***

İBB Bilimsel Danışma Kurulu, toplumdaki faaliyetlerin normale dönüşünün “aşamalı ve belirli bir plan dahilinde” olması gerektiğine dikkat çekti.

Yeniden açılma sürecinin gereklilikleri şu şekilde belirtildi:

  • Ülke genelinde illere göre risk durumu belirlenerek planlama yapılmalıdır.
  • İstanbul için özel bir yeniden açılma planı yapılmalıdır. Bu plan İstanbul ilinin nüfus ve çevresel özelliklerini dikkate almalı, ilçe veya birkaç ilçenin oluşturduğu bölgesel yapılanmalar esas alınarak oluşturulmalıdır.
  • Şeffaflık, doğru bilgi paylaşımı ve toplumla iletişim önemlidir.

Bir çok ülke aşılamada belirli bir aşama kaydetmiştir. Açılma sürecinde aşılamaya hız verilmelidir. Toplumun yüzde 70’inin aşılanması açılma sürecini hızlandıracaktır.

***

Ankara Tabip Odası Genel Sekreteri Muharrem Baytemür, filyasyonun bir “ilaç bırak-dön” uygulaması halini aldığını belirterek “Özellikle vakaların yoğun olduğu dönemde, filyasyon ekiplerinin daha fazla ilaç bırakıp gitme durumu oldu. Filyasyondaki temel unsur, tespit edilen vaka ve kaynağını bulmadır. Son aylarda semptomu olmayan temaslıya test bile yapılmıyor. Virüse yakalanan kişi nerede yakalandı bu sorgulanmalı.” dedi.

***

Avrupa’da Covid-19 ölümlerinin en yüksek olduğu İngiltere’de hükümetin salgınla mücadelesi soruşturulacak. Başbakan Johnson, yaşanan trajediden dersler çıkartılması gerekeceğini söyledi.

***

Sağlık Bakanlığı’nın 7 Mayıs’ta Covid-19 tedavi rehberinde yaptığı güncellemeyle sıtma ilacı hidroksiklorokinin Covid hastalarına verilmesi durduruldu. İlacın “ölümlere neden olduğu” iddiaları sosyal medyada yayılsa da bilim insanları, ilaçla ölüm vakaları arasında doğrudan bir ilişki olduğunun henüz bilimsel olarak gösterilmediğini vurguluyor.

Hidroksiklorokin ilacının “ölüm oranlarını artırdığı” bilimsel olarak kanıtlanmış değil. Ancak tedavi ve korunma açısından ilacın etkisiz olduğuna yönelik çalışmalar yapıldı. 30 Eylül 2020’de JAMA Internal Medicine dergisinde yayımlanan randomize kontrollü klinik bir çalışma, hidroksiklorokinin Covid-19’den korunmak yönünde herhangi bir klinik faydasının olmadığını ortaya koydu. 19 Kasım 2020’de Tıp dergisi New England Journal of Medicine’ın internet sitesinde yayımlanan ve 4 bin 700 hastayla yapılan çalışmada da, hastaneye yatırılan Covid vakalarının ölüm oranları incelendiğinde hidroksiklorokinin herhangi bir faydası olmadığı gösterildi.

Prof. Dr. Derya Unutmaz, Sağlık Bakanlığı’nın hidroksiklorokini tedavi rehberinden çıkarmasını “doğru ama geç kalınmış bir karar” olarak niteliyor ancak ilacın doğrudan ölümlere neden olduğunun henüz kesinleşmediğini de hatırlatıyor: “Covid’e karşı etkisinin olmadığı çok net. İlacı hastalıktan önce de verseniz, sonra da verseniz bir etkisi yok. Covid-19 hastalarında ilacı kullananların bir kısmında ölüm vakalarında artış bile var, ancak sebebi tam olarak bilinmiyor. Kalp aritmilerine sebep olabileceği belirtiliyor. Kalbinizde böyle bir sorun varsa daha kötü hale getirme ihtimali var. Bu yan etkilerden dolayı da insanların etkilenmiş olması muhtemel. Milyon insana verdiğiniz zaman, küçük bir kısmı da olsa bundan etkilenmiş olabilir.’’ Unutmaz, söz konusu ilacın “kalp muayenesi yapılmadan herkese verilmesinin” yanlış olduğunu da belirtiyor: “İlaç verilmeden önce kalp check-up’ı yapmanız lazım, aritmi olup olmadığının tespit edilmesi gerekiyor. Bunlar da yapılmadı. Genç yaşlı ayrımı yapılmadan, test sonuçları bile çıkmadan ilacın verildiği oldu.’’

https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-57090851

 

AŞI TARTIŞMALARI

Avrupa İlaç Ajansı, AB ülkelerinde Covid-19’a karşı kullanılan aşıların genel olarak virüsün Hindistan’da ortaya çıkan varyantına karşı etkili göründüğünü bildirdi.

Japon bilim insanlarının yaptığı çalışma, Pfizer-BioNTech ortaklığında Covid-19’a karşı geliştirilen aşının uygulandığı kişilerin yaklaşık yüzde 90’ının ülkede tespit edilen çeşitli koronavirüs mutasyonlarına karşı antikor geliştirdiğini ortaya koydu.

***

Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, CoronaVac aşısının yeni partisini taşıyan uçağın dün sabah saatlerinde Türkiye’ye geldiği belirtildi. Çin Büyükelçiliği Müsteşarı Çeng, “Çin’den Türkiye’ye toplamda 27 milyon doz aşı geldi” dedi. Çeng, ilk sevkiyatta 1 milyon doz aşı gelebileceğini söylemişti. Çeng, “Geçen sene aralık ayından beri Çin aşısı Türkiye’ye gelmeye başlamıştı. Bugüne kadar Türkiye’ye 27 milyon doz Sinovac aşısı gelmiştir. Bu rakam şu anda Çin’in başka bir ülkeye verdiği en yüksek miktar” dedi.

***

Sinovac CEO’su Yin Weidong, Türkiye ile birlikte Endonezya, Brezilya, Malezya ve Mısır’a aşıyı ülkelerinde üretme konusunda lisans verdiklerini belirtti. Sinovac CEO’su Yin Weidong, aralarında Türkiye’nin de olduğu beş ülkeye üretim lisansı verdiklerini söyledi. Ancak, Sağlık Bakanlığı yetkilileri konuya ilişkin bir açıklama yapmadı. Bakanlık yetkilileri aşının aracı şirket Keymen İlaç tarafından üretilmeyeceğini belirtirken hangi şirket veya kuruluş tarafından üretileceği sorusuna ise yanıt vermedi.

***

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bugünden itibaren sağlık çalışanlarının eşlerinin aşılanacağını duyurdu.

***

Covid-19 aşısının iki dozunu olanlar Sağlık Bakanlığının HES uygulaması üzerinden “Türkiye Cumhuriyeti Aşı Kimliği” oluşturabilecek.

***

Dünya Sağlık Örgütü, son bir yıllık dönemde Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik herhangi bir yardım da bulunmadı. İç savaş nedeniyle parçalı durumdaki Suriye’ye 203 bin doz aşı gönderildi. Aşılar Şam hükümetine teslim edildi. Bu sayıya İdlip ve Cerablus-El Bab hattındaki çete grupları da dahil edildi. 5 milyondan fazla nüfusu bulunan Kuzey ve Doğu Suriye’ye ise şimdiye kadar sadece ve sadece 645 doz aşı gönderildi. Aşı miktarı, Dünya Sağlık Örgütü’nün siyasi kararlarla faaliyet yürüttüğünü gözler önüne serdi. Örgütün salgınla mücadele konusundaki tutumunu da sorgulattı. Sağlık Bakanlığı Eşbaşkan Yardımcısı Berivan Hesen şunları söyledi: “Aşıyı Özerk Yönetim’e direk teslim etselerdi böyle olmazdı. Doğrudan rejime teslim ettiler. Rejim aşılara el koydu. Suriye devleti çok sayıda aşıyı kendine ayırdı, bize az gönderdi. Çünkü Özerk Yönetim’i resmi olarak tanımıyor. Onlar hala buraya tekrar dönüp yönetici olacaklarını düşünüyorlar.”

***

Sinovac CEO’su Yin Weidong, Türkiye ile birlikte Endonezya, Brezilya, Malezya ve Mısır’a aşıyı ülkelerinde üretme konusunda lisans verdiklerini belirtti. Sinovac CEO’su Yin Weidong, aralarında Türkiye’nin de olduğu beş ülkeye üretim lisansı verdiklerini söyledi. Ancak, Sağlık Bakanlığı yetkilileri konuya ilişkin bir açıklama yapmadı. Dünya Sağlık Örgütünün Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, koronavirüs aşısı oldu. Ghebreyesus, “Bugün aşı olma sırası bendeydi. Aşılar hayat kurtarır” dedi.

***

“Ourworldindata.org” sitesine göre, dünya genelinde Covid-19’a karşı bugüne dek 1 milyar 342 milyondan fazla doz aşı uygulandı.

Çin 342 milyon 7 bin doz ile dünyada en fazla aşı yapılan ülke olurken, Çin’i

  • 263 milyon 13 bin ile ABD,
  • 173 milyon 86 bin ile Hindistan,
  • 53 milyon 68 bin ile İngiltere,
  • 48 milyon 19 bin ile Brezilya,
  • 35 milyon 71 bin ile Almanya,
  • 26 milyon 14 bin ile Fransa,
  • 25 milyon 359 bin 399 ile Türkiye,
  • 24 milyon 95 bin ile İtalya,
  • 22 milyon 54 bin ile Endonezya,
  • 21 milyon 84 bin ile Rusya,
  • 21 milyon 3 bin ile Meksika,
  • 20 milyon 16 bin ile İspanya,
  • 16 milyon 56 bin ile Kanada,
  • 15 milyon 87 bin ile Şili,
  • 14 milyon 27 bin ile Polonya,
  • 11 milyon 27 bin ile Bileşik Arap Emirlikleri (BAE),
  • 10 milyon 92 bin ile Suudi Arabistan,
  • 10 milyon 51 bin ile İsrail ve
  • 10 milyon 32 bin ile Fas izledi.

 

Sağlık Bakanlığının verilerine göre, Türkiye’de bugüne kadar 25 milyon 359 bin 399 doz Covid-19 aşısı yapıldı. Türkiye, toplam aşı sayısı bakımından dünyada 8. sırada yer alırken her 100 kişiye düşen aşı sayısı 29,85 oldu. 14 milyon 714 bin 712 kişiye ilk doz, 10 milyon 644 bin 687 kişiye de ikinci doz aşılar uygulandı.

***

Türkiye ve Sırbistan arasında karşılıklı seyahat kısıtlamalarının kaldırılması amacıyla Covid-19 aşı sertifikasının tanınmasına yönelik uygulama, 14 Mayıs’ta yürürlüğe girecek.

***

Brezilya Sağlık Gözetim Ajansının (ANVISA) tavsiyesinin ardından Sağlık Bakanlığı, AstraZeneca aşısının hamilelerde ve yeni doğum yapan kadınlarda kullanımını askıya aldı. Karar, 7 Mayıs’ta AstraZeneca aşısı uygulanan bir hamilenin hayatını kaybetmesi nedeniyle alındı. Yetkililer, olayın incelendiğini ve kadının ölüm sebebinin aşıyla ilgili olup olmadığının araştırıldığını belirtti.