KORONA GÜNLÜĞÜ 24 MART 2021

Salgın yönetilemiyor! Emekçiler, ötekileştirilenler ölmeye devam ediyor! Sağlık emekçileri tükeniyor, hayatını kaybediyor!
***
Covid-19 pandemisi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 124 milyon 790 binin üzerine çıkarken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı da 2 milyon 745 bini geçti. Bulaş tehdidi olan aktif hasta sayısında da yükseliş devam ediyor, 21 milyon 223 binin üzerine çıkan aktif hasta sayısı pandeminin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
Dünya genelinde son 24 saatte 486 bin 240 kişide Covid-19 pozitifliği saptandı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 10 bin 214 kişi oldu. Günlük vaka bildiriminde Brezilya yüksek yeni vaka ve ölüm sayısı ile zirvedeki yerini koruyor. Türkiye günlük bildirimlerinde dördüncülüğünü devam ettiriyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Brezilya (85 bin), ABD (58.7 bin), Hindistan (47.3 bin), Türkiye (26.2 bin), İtalya (18.8 bin), Polanya (16.7 bin), Fransa (14.7), Ukrayan (11.5 bin) ve Almanya (10.9 bin).
Brezilya’da son 24 saatte 3 bin 251 kişinin hayatını kaybetmesiyle, salgının başlangıcından bu yana bir günde görülen en yüksek can kaybı sayısı kayda geçti. Toplam vaka sayısı 12 milyonun üzerine çıkarken toplam can kaybı 300 bine yaklaştı. 44 milyon nüfuslu Sao Paulo eyaletinde 2 milyon 332 bin 43 kişide görülen Covid-19, 68 bin 623 kişinin ölümüne sebep oldu. Son günlerde hem yoğun bakım ünitelerindeki doluluk hem de ülkenin Amazonas eyaletinde ortaya çıktığı düşünülen Covid-19’un daha bulaşıcı türü P1’in yayılması nedeniyle zor günlerden geçiyor.
***
Salgın kontrol altına alınamıyor. Yeni vaka, ağır hasta, aktif hasta ve can kaybı tırmanışa geçti. Logaritmik görünümlü bir artışla karşı karşıyayız. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 26 bin 182 kişiye, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 138 kişiye yükseldi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısı 1,006 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 3 milyon 61 bin 521 kişiye, toplam can kaybı 30 bin 316 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 212 bine dayandı. Test sayısı arttıkça vaka sayısı da artış gösterdi. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük olarak aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz.
Worldmeters’a göre Türkiye’de aktif hasta sayısındaki ciddi yükseliş devam ediyor. Dün aktif hasta sayısı 167 bin 322 kişiye yükseldi. Aktif hasta sayısındaki bu ciddi yükseliş, bulaş tehdidinin daha da artacağını gösteriyor. Ağır hasta sayısımız ise 1,710 kişiye yükseldi. Aktif vakanın yükselmesi ile %1’e kadar düşen ağır hasta oranı dünya ortalamasının (%0.4) halen iki buçuk katına yakın! Yüksek ölüm hızının yüksek ağır hasta oranı ile ilişkili olduğunun vurgulamaya devam ediyoruz.
***
SES Ankara Şube Yürütmesi’nin 24.03.2021 yaptığı yazılı açıklama: Ankara ilinin normalleşme adımları ve artan covid 19 kaynaklı hastanelere başvurular nedeniyle normal yatak doluluk oranı % 58 – 62 aralığında, yoğun bakım yatak doluluk oranları ise % 68 – 72 aralığındadır. Ankara ilinde 65 yaş üstü nüfus ve sağlık ve sosyal hizmet emekçilerini arasında 2. doz aşılama oranı ise %77’dir. Bir defa daha vurgumuzla Sağlık Bakanlığını uyarıyoruz, vefat hasta oranımız pandeminin pik yaptığı Aralık ayı ortalamasının yaklaşık iki katına yaklaşmaktadır. Artan vaka sayısı nedeniyle filyasyon yükü artmakta hastanelerde ise yeniden ciddi sıkıntıların yaşanacağı dönem yaklaşmaktadır.

Pandeminin başından beri hem sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesinde hem de toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesine yönelik başta aşı olmak üzere gerekli adımları atmayan Bakanlık ölüm sayılarını normalleştirerek sorumluluğundan kurtulamayacaktır.
***
İstanbul Tabip Odası, birinci yılını geride bırakan Covid-19’a ilişkin hazırladıkları raporu İstanbul Cağaloğlu’nda bulunan binalarında basın toplantısıyla açıkladı. “Türkiye’nin Wuhan’ında pandeminin bir yılı, Yanlış politikalar, ağır bedeller” pankartı dikkat çekti. Tabip Odası Yönetim Kurulu Genel Sekreteri Prof. Osman Küçükosmanoğlu, “Türkiye, en çok vakanın görüldüğü ülkeler arasında. Biz kapanma çağrıları yapmıştık en başında, fakat iktidar bu kapanmayı hem doğru uygulamadı hem de sopa olarak kullandı. Baro toplantıları yapılamadı, hak arama eylemlerine salgın gerekçe gösterildi. Geldiğimiz durum bir başarı hikayesi değil, yanlış politikalar sonucu yaşam savaşı verdiğimizin fotoğrafı” dedi
***
Türk Yoğun Bakım Derneği yönetim kurulu üyesi Prof. Dr. Oktay Demirkıran mutant virüslerin de etkisiyle tekrar artış olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Bizim yoğun bakımdaki hasta sayımız aşağıya inmişti. Daha önce Covid’e dönen servislerimiz sayılar azalınca normal servislere çevrilmişti tekrar. Fakat geçen haftadan bu yana normal servisleri tekrar Covid servislerine çevirmek durumunda kaldık. Hasta sayıları artmaya başladı. Yoğun bakıma 2’nci dalgadaki kadar yüksek hasta sayısı girişi olmadı ancak servislerdeki hasta sayısı arttıkça bu tehlike devam ediyor olacak.” Hasta sayılarının bir önceki haftaya göre iki katına çıktığını ve yoğun bakımda mutasyonlu virüslerin bulunduğunu vurgulayan Demirkıran “Bizim hastanemizdeki hasta sayısı geçen hafta 23-24’lerde iken bu hafta 50 ve biraz daha fazlasına çıktı”dedi.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İbrahim İkizeli,  “Geçen haftalarda Covid nedeniyle acil servis başvuru sayımız 10-15 iken, yine servislerde bir-iki hasta yatarken, bu hafta içerisinde Covid nedeniyle başvuru sayısı 100’leri buldu. Bunlardan da yaklaşık 40-50 tanesi Covid tanısı koyuyoruz. 10-15 arası hasta yatışımız oluyor. Burada havaların da etkisi var. Soğuk ve yağışlı geçmesi vatandaşlar kapalı ortamlarda daha yan yana sosyal mesafeye dikkat etmediklerinden kaynaklandığını düşünmekteyim” dedi.
***
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen), “Risk altındayız, aşı istiyoruz!” talebiyle Ankara, Adana, Diyarbakır’da açıklamalar yaptı. Eğitim Sen, risk altında olduklarını ve bir an önce  eğitimciler için de bir aşılama planlamasının çıkarılması gerektiği belirtildi.
***
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Coronavirus (Covid-19) salgını nedeniyle geçilen uzaktan eğitim sistemine ilişkin “Salgın bitse de uzaktan eğitim artık kalıcı olacak. EBA altyapımızı güçlendirdik. Hibrit modelini uygulamaya ilişkin ciddi bir deneyimimiz oldu” dedi.
***
Bakan ‘itiraf etti’: Çocuklar boşu boşuna okuldan olmuş
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk “Vaka artışından bağımsız olarak okulları açık tutma ilke kararımız var. Vaka sayısı ile okulların açık olması arasında bir korelasyon yok, bu algıyı değiştirmemiz lazım” dedi. Bakanın açıklaması, “O halde okullar neden kapalıydı” sorusunu akla getirdi. Eğitimcilerin ‘kayıp nesil‘ uyarıları, okul çağındaki çocukların Covid-19 için risk grubunda bulunmadığı gibi virüsü yetişkinlere bulaştırarak da vakaların artışına yol açtığı yönünde bir veri olmadığına dair araştırmalara rağmen yüz yüze eğitime ısrarla geçilmemişti.
***
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), liselerde hazırlık, 9, 10, 11. sınıf öğrencilerinin 29 Mart’tan itibaren başlatılması planlanan yüz yüze sınavlarının, 3 Mayıs’tan itibaren yapılmaya başlanacağını açıkladı.
***
Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Sorumlusu Prof. Dr. Hakan Oğuztürk, “Şu an itibarıyla yoğun bakım doluluk oranı yüzde 66. Bu doluluk oranı bir miktar daha artarsa; örneğin yüzde 80’leri geçerse daha ciddi bir alarm söz konusu olacaktır” uyarısında bulundu. Oğuztürk, illerin risk oranlarına göre renklendirmesinde temel etkenin pozitif vaka sayısı olduğunu; ancak aşılanma oranı, yoğun bakım doluluk oranı ve acil servislere başvuru oranlarının da etkili olduğunu söyledi.


***

Türkiye’de 13-19 Mart haftasında 11 ilde vaka sayıları gerilerken, Uşak ve Diyarbakır’da ise yeni vakalar hemen hemen aynı düzeylerde kaldı. Diğer tüm illerde ise artış kaydedildi. En büyük düşüş Sinop’ta olurken, en büyük artış ise Kastamonu’da görüldü. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 23 Mart’ta verilerle ilgili, “Son hafta 100.000 nüfusta vaka görünme oranı en çok artan illerimiz: Kastamonu, Çankırı, Yalova, İstanbul ve Erzincan. En çok azalan illerimiz: Sinop, Gümüşhane, Mersin, Kırıkkale ve Burdur” dedi. Daha önce risk kategorilerinin iki haftada bir gözden geçirileceği açıklanmıştı. Ancak 20-26 Şubat haftasından bu yana risk haritası değiştirilmedi.
***
Türkiye’de Coronavirus (Covid-19) aşısının sayıca yetersizliği tartışılırken vaka sayılarındaki hızlı artış ve kontrol altına alınamayan salgın,  endişeleri de beraberinde getiriyor. İstanbul’da vaka artışlarına dikkat çeken İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Recep Koç, “Şubat ayında İstanbul’da günlük vaka sayımız 1000-1500’lerdeyken, mart başında 2000-2500’lere çıktı, şu an 4 binleri geçiyor” dedi.
***
Gümüşhane, Osmaniye, Ardahan, Aksaray, Kastamonu, Karaman, Adıyaman ve Trabzon’da birçok yerleşim yeri koronavirüsle mücadele kapsamında karantina altına alındı.
***
Hollanda İstatistik Kurumu (CBS), koronavirüs salgınına bağlı ölüm riskinin, düşük gelirli kişiler arasında daha yaygın olduğunu açıkladı. Göçmenler arasındaki ölümlerde ise Türkiye ve Suriye kökenliler öne çıkıyor.
***
İngiltere hükümetinin, korona virüsü salgını nedeniyle yurtdışı seyahatlere getirilen kısıtlamaları haziran sonuna kadar uzatmayı planladığı belirtiliyor. İngiliz basınına göre, hazırlanan yasa tasarısında kuralları ihlal edenlere 5 bin sterlin para cezası öngörülüyor.
***
Yunanistan Sağlık Bakanı Vasilis Kikilias tüm seçenekleri gözden geçirmeye başladı. Kikilias’ın geçtiğimiz saatlerde özel doktorlara yönelik “Pandemiyle mücadeleye özel maaşla katılın” çağrısına yaklaşık 3 bin doktordan sadece 61’nin cevap vermesi üzerine, Miçotakis hükümeti doktorlara ‘görev çağrı metni’ göndermeye başladı. Çağrıya uymayan doktorlar üç aydan az olmamak kaydıyla hapis cezalarıyla karşı karşıya gelecek. Covid-19 salgınıyla mücadele kapsamında Kiryakos Miçotakis hükümeti’nin özel doktorlara ‘görev çağrısı’ yaptığı komşu Yunanistan’da, bir devlet hastanesinde görevli olan Melina isimli hemşire “Özel hastaneler çoktan devlet kontrolünde pandemiyle mücadele için kullanılmalıydı” ifadelerini kullandı. Melina, ülkedeki mevcut durumun ‘büyük bir savaşta yaşanacaklara benzer’ olduğunu söyledi.
***
2021 Küresel Riskler Raporu’na göre 2 yıl içerisinde gerçekleşmesi beklenen ‘küresel riskler’ arasında istihdam ve geçim krizleri, geniş çaplı gençlik hayal kırıklıkları, dijital eşitsizlikler ve ekonomik durgunluk başı çekiyor. Gelecek 10 yılda gerçekleşme olasılığına göre en önemli riskler arasında olağanüstü hava olayları, iklim değişikliğinin iyileştirilmesi konusunda başarısızlık ve insan kaynaklı çevresel hasar, dijital eşitsizlik ve siber güvenlik başarısızlıkları yer alıyor.
***
Koronavirüs’e karşı aşı geliştiren Pfizer Inc, ABD’de ağız yoluyla alınan bir antiviral Covid-19 ilacı için çalışmalara başladıklarını duyurdu. Pfizer, ilacın Covid-19’a yakalandığı tespit edilen kişilerde kullanılabileceğini söyledi.
***
Hollanda’da geçici hükümetin Başbakanı Mark Rutte ve Sağlık Bakanı Hugo de Jonge’nin yaptığı ortak basın toplantısında, 15 Aralık’ta yürürlüğe giren sıkılaştırılmış Covid-19 tedbirlerinin ve 23 Ocak’ta yürürlüğe giren sokağa çıkma kısıtlamasının 20 Nisan’a uzatıldığı bildirildi.
AŞI TARTIŞMALARI
Koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında yapılan kitlesel aşılamalarda birinci doz aşı uygulaması durma noktasına geldi. Son bir haftada yalnızca 138 bin birinci doz aşı yapıldı.16 Mart Salı gününden 23 Mart Salı’ya, birinci doz aşılanan yeni kişi sayısı 138 bin 434’te kaldı. Son 7 günde yapılan günlük ortalama birinci doz aşı sayısı 19 bin 776 oldu. Buna karşılık eldeki aşılar, çoğunlukla ikinci doz aşılamanın tamamlanması için uygulanıyor. Son bir haftada yapılan ikinci doz aşılama sayısı 1 milyon 692 bin 177 oldu. Buna göre son bir haftada günlük ortalama 241 bin 739 ikinci doz aşı yapıldı. Ayrıca Türkiye’de hala 2 milyon 625 bin 427 kişi, ikinci doz aşılama için sırada.
***
İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Recep Koç “Sağlık Bakanı günlük 1.5 milyon aşı yapacağımızı söylüyor ama ülke genelinde günlük 200 bin, İstanbul’da ise 30 bin aşı yapılmış, aşılar nerede?” diye soran Koç, camilerde 65 yaş üstüne aşı yapılmasına ilişkin ise “Bir gün o camide, bir gün diğerinde, böyle aşılama programı yürütülmez, sağlık müdürlükleri adeta bunu propaganda haline getirdi” diyerek tepki gösterdi. “Normalde 28-35 gün arasında yapılması gerekirken aşılar, bazı hastalarda 40-45 güne kadar uzadı” diyen Dr. Recep Koç, “Halbuki biz bu aşıları 14 günde yapsaydık şu an bazı yoğun bakımda yatan kişileri ve belki de ölen kişileri kurtaracaktık” dedi
***
ABD Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin (CDC) eski başkanı Tom Frieden’den korona virüsünün kontrolsüz yayılmasına karşı uyarı: Aşıların etkisini azaltabilecek türden daha tehlikeli varyantların ortaya çıkma riskini artırıyor.
***
Fransa’da 24 yaşındaki bir tıp öğrencisi, AstraZeneca aşısını yaptırdıktan 10 gün sonra evinde ölü bulunurken Norveç’te ise Oslo Üniversite Hastanesinde AstraZeneca aşısı olan iki kişi yaşamını yitirdi. Fransa’da AstraZeneca aşısına ilişkin endişeler, 24 yaşındaki bir öğrencinin aşıyı yaptırdıktan 10 gün sonra evinde ölü bulunması ile tekrar yükseldi. Otopsi raporu hala hazırlanmakta olan gencin ölümünün AstraZeneca ile bağlantısı araştırılıyor. Hiçbir sağlık sorunu olmadığı bildirilen 24 yaşındaki Anthony’nin beslenmesine dikkat ettiği ve düzenli spor yaptığı belirtildi. Norveç İlaç Kurumu (NOMA) ise Oslo Üniversitesi Hastanesi’nde iki kişinin aşı olduktan sonra öldüğünü, böylece AstraZeneca’nın yan etkilerinden dolayı hayatını kaybedenlerin sayısının toplamda üçe yükseldiğini bildirdi.
***
İnternette sadece belli programlarla girilebilen deep web’de (derin internet) Covid-19 aşıları, aşı pasaportları ve sahte koronavirüs testi sonuçları satılıyor. Astra Zeneca, Sputnik, Sinopharm ve Johnson & Johnson (Janssen) aşılarının fiyatı 500 dolarla 750 dolar arasında değişiyor. Sahte aşı sertifikaları ise 150 dolardan başlayan fiyatlardan alıcı buluyor.
***
Nijerya Hükümet Sekreteri ve Kovid-19’la Mücadele Başkanı Boss Mustapha yaptığı açıklamada, ülkedeki bilim insanlarının Covid-19’a karşı iki yerel aşı geliştirdiğini belirtti.
***
İngiltere Boris Johnson, Muhafazakar Parti milletvekilleriyle yaptığı özel bir toplantıda, aşılama programında kaydettikleri başarının arkasında “kapitalizmin” ve “açgözlülüğün” olduğunu söyledi.
***
Eğitim Sen, işkolundaki diğer sendikaları, eğitim kurumlarındaki herkesin acilen aşılanması ve iş yerlerinde alınması gereken tedbirlerin takip edilmesi için birlikte çalışmaya davet etti.
***
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, “İlk defa, yarın yapılacak AKP kurultayında katılımcılardan Covid testi istenmediğini öğrendik” dedi. “Bu rahatlığın sebebi ne olabilir” diye soran Emir, “Yoksa 1,5 milyon kayıp Pfizer aşısı AKP kurultayına katılacak mutlu azınlığa mı uygulandı?” ifadelerini kulland
***
Zengin devletler neden gelişmekte olan ülkelerin üretimine ‘engel’ oluyor?
Koronavirüs aşıları; ABD, İngiltere, Avrupa, Çin, Rusya ve Hindistan’da geliştirildi ve büyük oranda da bu ülkelerde kullanılmaya başlandı. Zira bu ülkeler sadece aşıları geliştirmekle kalmadı, aynı zamanda üretilenlerin büyük bir bölümünü satın aldı. Bu da düşük ve orta gelir düzeyine sahip ülkelere ulaşan aşı miktarının düşük kalmasına neden oluyor. Bazı gelişmekte olan ülkeler, kendi aşılarını üretebileceklerini ve bunun da yoksul ülkelere giden tedariki artıracağını söylüyor. Hindistan ve Güney Afrika, aşı üretimini kısıtlayan patent yasalarını gevşetmesi için Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) dilekçe verdi. Ancak ilaç şirketleri ve daha zengin ülkelerin hükümetleri, bunun pandemiyle mücadeleye ve ileriye dönük aşı geliştirme çalışmalarına zarar vereceği gerekçesiyle bu hamleye karşı çıkıyor. Aşı üretimi, katı patent yasalarıyla kontrol ediliyor. Bu düzenlemeler, ilaç şirketlerinin yeni ilaçlar bulduklarında ve geliştirdiklerinde bunların başkaları tarafından üretilmemesini koruma altına alıyor. Bu durum da ilaç şirketlerinin hem üretimi hem de fiyatları kontrol ederek, bu ilaçların daha yoksul topluluk ve ülkeler için erişilemez hale gelmesine yol açabiliyor.
Uluslararası İlaç Üreticileri ve Dernekleri Federasyonu’nun (IFPMA) Genel Direktörü Thomas Cueni, meselenin fikri mülkiyet hakları olmadığını söyledi. Cueni, buradaki sıkıntının hammadde, içerik ve kapasite eksikliği gibi meselelerin yanı sıra bilgi birikimi ve uzmanlık olduğunu aktardı.
Cueni, “Patentlerin askıya alınması aşı üretiminin tek bir doz dahi artmasını sağlamaz” dedi ve ekledi: “Paylaşılması gereken şeyler… uzmanlık, hammadde, malzemeler. Gidip bir pastaneden bir pastanın tarifi alabilirsiniz ancak bu, o pastayı nasıl yapacağınızı öğrendiğiniz anlamına gelmez.” Pfizer ve AstraZeneca gibi ilaç şirketleri tarafından ABD Başkanı Joe Biden’a yazılan bir mektupta, ilaç liderleri, patent düzenlemelerinin gevşetilmesinin aşı çalışmalarında inovasyon ve yatırımları caydırmanın ötesinde zararlar doğuracağı öne sürüldü.
Bunlar, gelişmekte olan ülkelerin ilaçlara erişimini artırmak için tıbbi patentlerin gevşetilmesi yönünde yapılan ilk çağrı değil. HIV salgınının Afrika’yı etkisi altına aldığı 1990’lı yıllarda, bazı ülkeler hayat kurtaran ilaçlar için patentlerin geri çekilmesini istedi. Ancak bu ilaçların kullanımda olduğu bazı gelişmiş ülkeler bu çağrıları reddetti. İlaç devlerinin erişimi kısıtlayan yüksek fiyat uygulamalarının sona erip, gelişmekte olan ülkelerin bu ilaçlara erişiminin sağlanması 10 yıl sürdü.
Tıp dergisi Lancet’te Şubat ayında yayınlanan bir raporda, aşı üreticilerinin aşı geliştirme çalışmaları için kamu ve kar amacı gütmeyen fonlardan yaklaşık 10 milyar dolar aldığı belirtildi. Raporda, bu projelerle ilgili verilerin birçoğunun kamuya açık olmadığı ve bu nedenle de kesin rakamın daha da yüksek olabileceği aktarıldı.

https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-56505586

***
Covid-19’a yönelik taramalar – Hakan Yaman
Kandaki virüsün varlığını saptamak için tarama testleri kullanılır. Tarama testlerine iki farklı biçimde başvurulur. PCR testi en iyi test olarak karşımıza çıkar. Test olarak teknik üstünlüğünün yanı sıra, virüsü daha erken ve daha uzun süre tespit etmesi de mümkündür. Ancak maliyet etkinliği bağlamında değerlendirilecek olursa, daha uygun maliyeti olan hızlı antijen testlerinin de etkin kullanımı mümkündür. Haftada bir kez yapılacak PCR taraması yerine haftada üç kez yapılacak hızlı antijen testleri kalabalık gruplarda bulaştırıcılığı olan Covid-19 hastalarını saptayıp, izole etmeyi kolaylaştırır
https://artigercek.com/haberler/covid-19-a-yonelik-taramalar
***