Atasoyer Atasoyer
İlişkili İçerikler
Salgın yönetilemiyor! Sağlık emekçileri tükenmeye, ölmeye devam ediyor!
Denizli’de görev yapan Dr. Soner Oğuz Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Covid-19’un daha hızlı yayılan türünün “ciddi hastalık veya ölüme” neden olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını bildirdi. “Son birkaç günde İngiltere ve Güney Afrika Cumhuriyeti’nde koronavirüsün türlerine ilişkin haberler var. Virüsler zamanla mutasyona uğrar. Bu doğal ve bekleniyordu” diyen Ghebreyesus, virüsün bulaşıcılığının olabildiğince çabuk bastırılması gerektiğini söyledi.
***
Küresel düzeyde toplam vaka sayısı 77.7 milyonun üzerinde. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyon 708 bini geçti. Pandemi büyük bedeller ödettiriyor.
Dünya genelinde haftanın ilk günü alıştığımız gibi düşük yeni bildirimi devam etti. Son 24 saaatte 534 bin 637 yeni vaka bildirimi yapıldı. Yeni vaka bildiriminin yüksek olduğu ülkeler şunlar: ABD (200.1 bin), İngiltere (33.4 bin), Rusya (29.4 bin), Brezilya (25.6 bin), Almanya (19.3 bin), Hindistan (19.2 bin), Türkiye (19.1 bin), Hollanda (11.2 bin), İtalya (10.9 bin) ve Kolombiya (10.8 bin).
Türkiye’de yeni vaka bildirimi azalırken, ölümler rekor üstüne rekor kırıyor. Son 24 saatte 254 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Toplam can kaybı 18 bin 351’e yükseldi. Son 24 saatte 20 binin altına indi. Turkuaz tabloda eleştirilere rağmen ısrarla yer verilen yeni hasta sayısında da düşüş devam ediyor, dün 3 bin 412 yeni hasta tespit edildi. Toplam vaka sayısı ise 2 milyon 43 binin üzerinde. Günlük test sayısı 196 binin üzerinde. Turkuaz tabloda aktif hasta sayısı yer almıyor. Günlük olarak aktif hasta sayısını Worldmeters’dan paylaşmaya devam ediyoruz. Worldmeters’a göre Türkiye’de aktif hasta sayısı 200 binin altına düştü. 21 aralık itibarıyla 190 bin 648 aktif hastaya sahibiz. Bu hastaların 5 bin 192’sinin (%2.7’sinin) durumu ağır. Hala ağır hasta yüzdemiz dünya ortalamasının beş katından yüksek.
TTB Covid-19 İzleme Kurulu Üyesi ve Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, sosyal medya hesabından, “Bursa pandemi sürecinde ölüm sayısının yüksekliğiyle dikkat çekiyor. Bursa’da 16 Aralık itibarıyla Covid-19 ölüm sayısı Belediye Başkanı tarafından 3.514 olarak açıklandı. Fazla ölümlerin %90’ı COVID-19. Bu durumda milyon kişide ölüm hızı bakımından Bursa İtalya’dan daha yüksek” paylaşımında bulundu.
***
Pandemi döneminde ağır çalışma koşullarına maruz kalan sağlık emekçilerinin yine yemeklerinde de ekmek arası marul gibi menülerle karşılaştıkları haberleri geliyor, sağlıklarının hiçe sayıldığını gösteren tabloyla karşı karşıya olduğumuz belli oluyor. Dün Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası (Dev-Sağlık İş) ile Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) temsilcileri, sağlık emekçilerinin nitelikli yemek, mesai ücretleri ve dinlenme hakları için Ankara İbni Sina Hastanesi başhekimiyle görüştü. Başhekim tüm talepleri not alıp çalışmalara başlayacaklarını söylerken dışarda da iki otobüs çevik kuvvet bekliyordu.
***
İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, kentte korona virüsü vaka sayısında yüzde 40 azalma yaşandığını açıkladı. Buna göre en hızlı vaka düşüşü yaşanan yerler Arnavutköy, Beyoğlu ve Avcılar.
TBMM kampusu içinde hizmet veren Meclis Devlet Hastanesi’nde milletvekillerine yapılan Covid-19 PCR testleri sonucuna göre salgın başlangıcından bugüne kadar toplam 46 pozitif vaka tespit edilmiş. Aralık ayı itibarıyla AKP grubunda bulunan 289 milletvekilinden yaklaşık 60’ı, CHP grubunda bulunan 138 milletvekilinden yaklaşık 20’si, HDP grubunda bulunan 56 milletvekilinden yaklaşık 10’u, MHP grubunda bulunan 48 milletvekilinden 4’ü, İYİ Parti grubunda bulunan 36 milletvekilinden de 4’ü yakalandı. Bu kapsamda yüzün üzerinde milletvekilinin Covid-19’a yakalandığı belirlendi.
***
Türkiye’de pandemi dönemindeki başıbozukluk, bize bir şey olmaz şeklindeki yönetici davranış kalıbı Endonezya’da da karşımıza çıktı. Endonezya’da bir milletvekilin oğlu için koronavirüsü önlemlerine uyulan 10 bin kişilik ‘düğün’ düzenlendi. Düğünlere 20 kişi sınırlaması getirilen ülkede, davetliler arabayla gelip gelin ve damadı selamladı; alandan ayrılırken ikram olarak paketlenmiş yemek aldı. Üç saat süren düğün sırasında kentte trafik sıkıştı.
Rize’de görev yapan filyasyon ekipleri, son kısıtlamalarla birlikte Coronavirus’ün yakın akraba, eş, dost ve komşu gibi ev ziyaretleriyle bulaştığını tespit etti. Rize’de, Coronavirus ile mücadelenin öncüsü filyasyon ekipleri, ev ev dolaşarak görev yapıyor. Çalışmalarını özveriyle sürdüren filyasyon ekipleri, son kısıtlamalarla birlikte Coronavirus’ün yakın akraba, eş, dost ve komşu gibi ev ziyaretleriyle bulaştığını tespit etti. Ev ziyaretlerine ara verilmesi uyarısında bulunan Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Zeynep Kırdı Harbawı, “Sevdiğimiz birinin acı haberini almamak için herkes kendi karantinasını uygulamalı” dedi.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, hızla yayıldığı için paniğe neden olan Corona virüsünün mutasyona uğramış yeni türü nedeniyle uçuşların askıya alındığı ülkelerden gelenlere dair bilgilendirmede bulundu: “İngiltere’de tespit edilen koronavirüs mutasyonu üzerine 20 Aralık gecesi İngiltere, Hollanda, Danimarka ve Güney Afrika’dan ülkemize uçuşların askıya alındığını ve o an itibariyle havada olan yolcular için de tedbirlerimizi duyurmuştuk. Önceki gece bu ülkelerden ülkemize giriş yapan 335 yolcu sağlık kontrolünden geçirilmiş ve PCR testi yapılmıştır. Yolculara 1. ve 7. Günü PCR örnekleri alınmaktadır. Testleri negatif çıksa bile tüm yolcular izolasyona alınmıştır. 14 Aralık’tan itibaren İngiltere’den gelen tüm yolcuların tespiti yapılmıştır. 4.603 yolcunun bilgileri siteme aktarılarak ikametleri ve kaldığı otellerinde izolasyona alınmışlardır. Bu yolcularımızın Halk Sağlığı Genel Müdürlüğümüz koordinasyonunda PCR testleri yapılmaktadır.”
***
İçişleri Bakanlığı, 14-21 Aralık tarihlerinde uygulanan sokağa çıkma kısıtlamalarına uymayan 38 bin 874 kişi hakkında adli ya da idari işlem yapıldığını açıkladı. Ankara’da son bir ayda sokağa çıkma yasağını ihlal eden 4 binin üzerinde kişiye yaklaşık 10 milyon lira idari para cezası uygulandı.
Coronavirus pandemisi tedbirleri kapsamında uygulanan kısıtlamalarda, kesilen para cezalarına ilişkin ‘Hazine’nin yeni gelir kapısı haline geldi’ yorumları yapılırken, yalnızca son bir ayda en az 271 milyon liralık para cezası kesildi. İçişleri Bakanlığı, pandemi tedbirleri kapsamında kaç yurttaşa para cezası kesildiğine dair soruları yanıtsız bıraktı.
İçişleri Bakanlığı genelgesinde otellerde ve konaklama yerlerinde yılbaşı kutlanmasına izin verilemeyeceği belirtildi. Genelgede, daha önce illere gönderilen genelge ile otel ve konaklama tesisleri içerisinde bulunan lokanta, restoranların sadece konaklama yapan müşterilerine hizmet verebilecekleri ve bu faaliyetin devamı sırasında uyulması gereken kuralların belirlendiği hatırlatıldı.
***
PTT’de yüzlerce emekçi koronavirüse yakalandı, en az 6 emekçi hayatını kaybetti. PTT yönetimi ise acilen önlem almak yerine, emekçilerin ve sendikacıların sesini bastırmaya çalışıyor. Salgın sürecinin başından bu yana PTT emekçilerinin sorunlarını kamuoyuna duyuran ve yönetimin kararıyla Zonguldak’tan Urfa’ya sürülen Haber-Sen Genel Sekreteri İbrahim Damatoğlu, yürütmenin durdurulması için hukuki süreç başlattı.
Korona ile mücadelede medikal tedavinin yanı sıra uygulanan yöntemlerden birisi de solunum rehabilitasyonu. Uzman Fizyoterapist Burçak Öcal, bu uygulamayı, “Hastalığa bağlı gelişen problemlerin kişiselleştirilmiş egzersiz ve eğitim programı ile azalan solunum kapasitesini ve fiziksel fonksiyonel kapasiteyi en üst düzeye çıkarmayı sağlayan rehabilitasyon yöntemidir. Bireylerin yaşam kalitesini ve konfor düzeyini artırarak, hastalığa bağlı gelişen ankisiyete ve depresyonu azaltır” diye açıklıyor.
***
İYİ Partili Aytun Çıra, Gaziantep’teki SANKO Hastanesi’nde oksijen tüpünden çıkan yangınla 12 kişinin ölmesi nedeniyle Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’yı istifaya davet etti. Çıray, hastanelerde oksijen tüpü sorunu yaşandığını öne sürdü.
İtalya’da Casertana-Viterbese maçı öncesinde ev sahibi ekipte 15 oyuncu koronaya yakalandı. Maçın ertelenmesi talebi reddedilince ev sahibi ekip maça yeterli oyuncusu olmaması nedeniyle 9 kişiyle çıkmak zorunda kaldı.
***
Bir geçici kanun maddesidir katlimize sebep – Dilgeş Aslan
Devlet kendi çıkardığı kanunu işverenin keyfine göre ertelemekten vazgeçmediği ve dahi mevcut erteleme maddesini, yarından tezi yok değiştirip, kamu kurum ve kuruluşları ile 50’den az çalışanı olan işyerleri için görevlendirme zorunluluğunu getirmediği, ayrıca geçici 4. Maddeyi ortadan kaldırmadığı sürece bu kazaların önüne geçilemez. ( https://www.gazeteduvar.com.tr/bir-gecici-kanun-maddesidir-katlimize-sebep-haber-1507883 )
***
Küba’da Covid-19’a bağlı bebek, hamile ve sağlık çalışanı ölümü yok. Küba Ulusal Halk İktidarı Meclisi’nin olağan toplantısı bitiminde konuşan Devlet Başkanı Bermudaz, ağır ABD ambargolarına rağmen direndiklerini, kollektif akıl ve dayanışmayla ağır geçen pandemi sürecini atlatabildikleri vurguladı. Küba bebek, hamile ve sağlık çalışanları arasında ölüm yaşanmayan bir kaç ülkeden biri. Covid hastaları için geliştirdikleri bir düzineden fazla ilaçları, klinik denemelerinin sürdüğü 4 aşı adayları bulunuyor. Dar milliyetçi kalıpları da aşarak 3 bin sağlık çalışanını başka ülkelere salgın kontrolüne destek olması için göndermiş. ”İyimserliğin rüzgarına kapılmadan, Küba halkının ve biliminin sayesinde tüm zorlukları geçtiklerini söyleyen Díaz-Canel, oluşturulan kolektif aklın katkılarının artarak devam ettiğini vurguladı. Küba Devlet Başkanı, oluşturulan kolektif akıl sayesinde kararlar almayı öğrenmenin her zaman için en güvenli yol olduğunu belirtti.” ( https://sol.org.tr/haber/kubada-covid-19-kaynakli-cocuk-hamile-ve-saglik-calisani-olumu-yok-22088 )
[su_box title=”AŞI TARTIŞMALARI” style=”soft” box_color=”#cb3133″ title_color=”#080404″ radius=”0″][/su_box]
Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Pfizer/BioNTech aşısına acil kullanım onayı verdi.
Koronavirüsünün İngiltere’de uğradığı mutasyon bir yandan hastalığın daha bulaşıcı hale gelmesi, bir yandan da geliştirilen aşılar üzerindeki olası etkileri nedeniyle endişe yarattı. Bilim insanları, mutasyonun aşıları olumsuz etkileyeceğine dair şu ana dek bir kanıt olmadığını vurguluyor.
Korona virüsünün yaklaşık yüzde 70 oranında daha bulaşıcı hale gelecek şekilde mutasyon geçirmesine ve bu durumun geliştirilecek aşılar üzerindeki etkisi tartışılıyor. New York Times gazetesi, Covid-19 konusunda da her yıl yenilenen grip aşılarına benzer bir sürecin işlemesi gerekebileceğini yazdı. Haberde, Pfizer/BioNTech ve Moderna aşıları gibi mRNA teknolojisini kullanan aşıların güncellenmesinin çok daha kolay olduğu vurgulandı.
Yapılan ilk incelemeler, mutasyonun koronavirüsün “spike proteini” olarak adlandırılan, virüsün hücrelere yapışmasını ve içine girmesini sağlayan diken benzeri çıkıntılarda meydana geldiğine işaret ediyor. Şu ana kadar onaylanan ve kısa bir süre içerisinde onaylanması beklenen aşıların tamamı mevcut spike protein yapısına göre geliştirildi. Bu nedenle de virüsün bu bölümünde meydana gelen bir mutasyonunu aşıları etkileyip etkilemeyeceği sorusu da gündeme geliyor. Ancak bilim insanları, aşıların bağışıklık sistemini, virüsün tek bir bölümü değil, farklı birçok bölümüne göre eğittiğini ve bu nedenle de tek bir yapıda meydana gelecek değişimin aşıların etkinliğini azaltmayacağını söylüyor.
DSÖ’nün Covid-19’a karşı mücadele ekibi lideri Maria Van Kerkhove “İngiltere, yeni tip koronavirüsün daha fazla yayılan türünün aşıları etkilemediğini belirtti” dedi.
***
Brüksel’in aşılar için yaptığı anlaşmanın ayrıntıları sızdırıldı. Buna göre bu aşıdan 300 milyon doz sipariş eden AB, doz başına 15.5 euro ödüyor. ABD’nin aynı aşıdan 100 milyon doz almak için yaptığı anlaşmada, doz başına biraz daha yüksek bir fiyatla 19.5 dolar (149,40 TL) ödediği belirtildi.
Aşı milliyetçiliği her yerde! Koronavirüsü salgınında KKTC’de de aşı telaşı yaşanıyor. KKTC hükümetinin Türkiye üzerinden Çin aşısını alması planlanırken, Sağlık Bakanı Ali Pilli ‘1959-1960 anlaşmaları uyarınca Kıbrıs’ın güneyine gelecek aşılarda KKTC’nin de yüzde 30 hakkı olduğunu’ söyledi.
***
Çinli ilaç şirketi Sinavac Biotech’in geliştirdiği, Türkiye’de de deneyleri yapılan “CoronaVac” isimli Coronavirus aşı adayının insanlar üzerinde yapılan 3. faz son deneylerinin tamamlandığı açıklandı. CoronaVac’ın son deney sonuçlarının, uluslararası çevrelerden bilim adamlarının, bir aşı adayının bağışıklık kazandırabilmesi için alt sınır olarak değerlendirdiği yüzde 50 eşiğini geçtiği belirtildi.
Canlı yayında aşı olan Biden, halka aşının uygulanmaya hazır olduğunu göstermek için yaptırdığını söyledi.
***
“Yeni mutasyonla ilgili toplumsal tedbirler alınmalı” – Çağhan Kızıl
Pandemi ne zaman biter sorusu sorarken ve aşı gelişmelerine sevinirken ortaya çıkan yeni mutasyonla ilgili kafamıza takılan soruları Doç. Dr. Çağhan Kızıl bianet’e cevapladı.
Yeni varyantın daha sert, daha güçlü bağlanabileceği ve belki bağışıklık sisteminin hafızasına kaçabileceği gibi teorik fikirler var. Bunların hepsini bir araya koyduğumuzda ve İngiltere makamlarının açıkladığı verilere göre daha hızlı yayıldığını düşündüğümüzde daha temkinli hareket etmemiz gerekiyor.
Asıl mesele, şu anda halihazırda yapılan aşıların etkisinin sıfırlanıp sıfırlanmayacağı. Şu anda iki mRNA aşısı onaylanmış durumda, diğerleri de arkadan geliyor. Bu aşılar virüsün S proteini (spike proteini) denilen bölgele hitap ediyor. Yeni varyantta bu bölgede çok büyük bir değişiklik yok. Yani, virüsün o skaladan çıkabileceğini düşündürten bir veri şu an için yok. Dolayısıyla aşılar etkili olmaya devam edecek. Zaten aşı sadece bir tip tepki yaratmıyor. Kanımızda antikor dediğimiz maddeler var. Üç boyutlu bir heykelin çok farklı bölgelerinden kalıplar çıkarttığınızı düşünün. Bir tane çıkartmıyorsunuz, bu kalıplardan bir tanesi çalışmayabilir, heykeliniz değişir ve bu kalıp artık oraya uymaz, onu kullanamazsınız artık ama diğerlerini kullanabilirsiniz. Asıl mesele vücudun ne kadar farklı bir bağışıklık tepkisi geliştirdiği ki bu virüse karşı artık yüzlerce antikor ürettiğimizi biliyoruz. Bu antikorlardan bazıları etkisiz hale de gelebilir doğrudur ama vücut yine bu virüse karşı başka tip antikorlar yapacaktır.
Virüsün yayılmasıyla ölümcüllük arasında bir bağlantı olmayabilir. Uzun vadede evrimsel olarak böyle bir bağlantı var ama şu an için böyle bir bağlantı yok. Çin’de Ocak ayında bize virüsün ilk versiyonuyla ilgili gelen verilere göre -biz ona referans geni diyoruz- bu virüste 17 farklı değişiklik var. Ama şu an dünyada olan başak halde olan virüslerin ineredeyse yüzde 100’ünde olan bir değişiklik var: S proteininde başka bir değişiklik bu. Yaz aylarından biraz önce ortaya çıkmıştı. O zaman varyant ile ilgili hücreye çok hızlı bağlanıyor, belki hastalığın şiddetini artırabilir teorisi vardı. Evet hücreye daha hızlı bağlanıyor ama hastalığın şiddetini artırmıyor. Yani mutasyonlar olabilir, daha da hızlı yayılabilir ama bu hastalığın şiddetini artıracağı anlamına gelmiyor illa ki. Yine de tedbiri elden bırakmamak gerekiyor.
Kişisel bazda değil toplumsal önlemler alınması gerekiyor yani hükümetler tarafından önlemler alınmalı. Türkiye’de hala bizim almadığımız tedbirler, yayılmanın önüne geçmeyen uygulamalar var. İlk önce bu tedbirleri uygulamamız gerekiyor. Hangi virüs, hangi varyant olursa olsun bizim bu önlemleri almamız ve sıkı şekilde uygulamamız gerekiyor. O yüzden kapanma önlemleri düşünülmeli. ( https://bianet.org/bianet/saglik/236352-yeni-mutasyonla-ilgili-toplumsal-tedbirler-alinmali )
Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay aşıya karşı gelişen alerjinin nedeni hakkında özetle şu bilgileri verdi:
Koronavirüs aşılarına karşı alerji riski ne sıklıktadır? “Normalde aşılara karşı alerji riski düşüktür. Bir milyon dozda 1.31 oranında alerjik şok gelişme riski olduğu bildirilmektedir. İlaçlara, besinlere, solunum alerjilerine ve latekse karşı alerjisi olanların bu aşıya karşı alerjik reaksiyon geliştirme risklerinin, alerjisi olmayanlardan daha fazla olmadığı bildirilmiştir. Bu nedenle aşının fayda ve zararlarının birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Aşıların yapılacağı ortamda gerekli şartlar hazır olmalıdır “Pfizer-BioNTech aşısının yapılacağı ortamın, alerjik şok gelişmesi durumunda müdahale edilebilecek ortamda yapılması çok önemlidir. Herhangi bir alerjik reaksiyonun gelişmesi ihtimaline karşı, aşı yapılan kişinin 30 dakika süreyle aşı yapılan sağlık kurumundan ayrılmaması önerilmektedir. Alerjik reaksiyonun tedavisinde ilk yapılması gereken adrenalin uygulanması olduğu için alerjik şok riskine karşı adrenalinin hazır olması gereklidir.
Pfizer-BioNTech firmasının aşısında alerji yapan madde nedir?”Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısına bağlı anafilaksiye, aşı içindeki polietilen glikol (PEG) maddesinin (makrogol) neden olduğu bildirilmiştir. Bu nedenle bu aşı, polietilen glikole karşı ciddi bir alerjik reaksiyon geçmişi olduğu bilinen kişilere uygulanmamalıdır.
Kimlerde alerji riski daha fazladır?”Daha önce ilaç alerjisi olanlarda ve gıda katkı maddelerine karşı alerji gelişenlerde, bu alerjilerin nedeni PEG maddesine bağlı olduğu tespit edilmişse, bu aşıya karşı risk yüksektir. Bu nedenle ilaç alerjisi ve besin katkı maddelerine alerjisi olan hastaların alerji uzmanlarınca PEG alerjisi yönünden dikkatle incelenmesi ve şüpheli durumlarda PEG alerjisi açısından alerji testlerin yapılması faydalı olacaktır.
Polietilen glikoller (PEG’ler) veya makrogol nedir? “Polietilen glikoller (PEG’ler) veya makrogoller, yiyecekler, kozmetikler ve ilaçlar gibi günlük ürünlerde bulunan hidrofilik polimerlerdir. PEG maddesine bağlı alerjik şok gelişmesi nadir bir durumdur. Polietilen glikoller (PEG’ler) veya makrogoller birçok üründe ve ilaçlarda yaygın olarak kullanılan maddedir. Tıbbi ürünlerde (yara sargıları ve hidrojeller), ev ürünlerinde (deterjanlar ve cilalar), gıda ürünlerinde (gıda takviyeleri için koruyucu maddeler) ve suda çözünür özelliklerinden dolayı kozmetik ürünlerde kullanılmaktadır. İlaçlarda bulunabilen PEG maddeleri alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Çok bilindik ilaçların içinde bile PEG maddesi bulunmaktadır.” ( https://m.bianet.org/bianet/toplum/236334-covid-19-asisina-karsi-reaksiyonun-nedeni-peg-alerjisi-nedir )